Rebia Rezzan Özduran, TBMM’nin kararının zeytinlik alanların korunması yönünde olacağı öngörüsünde bulunarak, “Zeytin siyaset üstüdür” dedi
GÜLCİHAN ALTINKAYA
Daha önce 2022 yılında kamuoyunun tepkileri nedeniyle geri çekilen ve zeytinlik alanlarda madenciliğin önünü açacağı öngörülen maddeler içerdiği öne sürülen kanun teklifi tekrar Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşındı. Söz konusu yasa teklifi, geçtiğimiz günlerde enerji arz güvenliği gerekçesiyle TBMM Başkanlığı’na yeniden sunuldu. Muğla Bölgesi’nde belli koordinatlar içinde ve parsellerdeki zeytinliklerde madenciliğin önünü açacak maddeler içerdiği ifade edilen teklifin daha sonra başka zeytinlik alanlarda da madencilik faaliyetlerine zemin hazırlayacağı öngörülüyor. 22 maddeden oluşan yasa teklifinin bugün TBMM’de görüşülmesi bekleniyor.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) adına süreci takip eden zeytinyağı üreticisi Rebia Rezzan Özduran konuya ilişkin TİCARET Gazetesi’ne değerlendirmelerde bulundu. Mecliste süreci takip eden Özduran, TBMM’nin kararının zeytinlik alanların korunması yönünde olacağı öngörüsünde bulunarak, “Gerek hukuk gerekse doğa ve çevre anlamında kabul edilebilir bir yasa değil. Bugünkü komisyonda, önceki komisyon görüşmelerinde olduğu gibi hatta oy birliği ile teklifin geri çekilmesini bekliyorum. Zira tartışmasız doğru budur. Dünya karbonsuzlaşmaya giderken, maden için zeytinin feda edilmesi kabul edilebilir değil. Kaldı ki Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun konuya ilişkin zeytin lehine kararı henüz Şubat 2025 tarihli” dedi.
“İstisnai değil genel durumlar için kanun çıkartılır”
Kanun teklifinde, sadece belli parsellerin yer aldığını belirten Özduran, “Bugün belli bir parsel için çıkan kanun, yarın başka parsellere de örnek teşkil edip onlar için de çıkabilir. İstisnai durumlar için kanuna madde eklenmesinin hukuken de kabul edilebileceği kanaatinde değilim” dedi. Teklifte koordinat listesi olduğunu ve Muğla Bölgesi’nde belli bir alanı işaret ettiğini belirten Özduran, “Anayasaya göre kanunlar geneldir. İstisnai durumlar için değil genel durumlar için kanun çıkartılır. Yani zeytinlerin asırlık ağaç olması, kutsallığı, yüzyıllık ağaçların sökülemeyeceği bir yana hukuki açıdan sıkıntılı bir metin olduğu kanaatindeyim” diye konuştu.
“Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararına aykırı”
Şubat 2025’te henüz 3-4 ay önce Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun yine zeytinliklerin madenciliğe açılmasıyla ilgili başka bir yönetmelik konusunda karar verdiğini hatırlatan Özduran, “O karar içeriği ile hemen hemen aynı içerikte bir kanun şimdi tekrar meclise teklif olarak geldi. Bu nedenle de Yüce Meclisin söz konusu teklifi kabul etmeyeceğine inanıyorum” ifadelerinde bulundu.
“Dünya artık karbon nötr olacak”
Dünyanın karbon nötr olmaya doğru gittiğini aktaran Özduran, “Bu tür bir madencilik dünya üzerinde kaç sene daha yapılır bilmiyorum. Kömür madeni için yüzyıllık zeytin ağaçları sökülemez. Elbette madenciliğin, enerjinin önemini bilecek idrakteyiz. Ancak bunun için zeytini feda etmenin doğru olmadığını, alternatif alanların bulunduğunu düşünüyorum. Bu artık dünyanın temel prensiplerine de aykırı. Hepimiz biliyoruz ki dünya artık karbon nötr olma yolunda” dedi.
