Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2025 yılının Haziran ayı bütçe rakamlarına göre, bütçe Haziran ayında 330.2 milyar açık verdi. 2024 Haziran ayında 275,3 milyar olan açık, Haziran 2025’de 330,2 milyara yükseldi. Haziran ayı gelirleri 909,4 milyar, giderleri ise 1.239,6 milyar olarak gerçekleşti. Gelirlerin %84’ü 909,4 milyar lira olarak vergi gelirlerinden oluşurken faiz dışı giderler 963,9 milyar, faiz giderleri de 275,7 milyar lira oldu. Geçen yıl Haziran ayı faiz giderleri 99,3 milyar lira idi. Faiz giderleri artış oranı %177,7 oldu.
Yılın ilk altı ayında ise bütçe giderleri %43,7 artarken gelirlerinin %46,1 arttı. Faiz giderleri geçen yıla göre %93,5 artarak 574,4milyardan 1.111., milyara yükselmiş bulunuyor. 2025 yılı bütçesinde toplam faiz giderleri 1.254 milyar’dan 1.950 milyara %55,5 oranında artacak şekilde programlanmış durumda. Bu da yaklaşık aylık 162,5 milyar lira faiz gideri anlamına geliyor. İlk altı ayın ortalaması ise 185,2 milyar oldu. 2025 bütçe açığı ise 1.930,7 milyar açık olarak bütçelenmiş bulunuyor. Bu açığın %50,7’si ilk altı ayda gerçekleşmiş durumda.
2025 yılının ilk altı ayında giderlerin iki büyük kalemini %64,7 ile personel giderleri ve cari transferler oluşturuyor. Personel giderleri %35,9 artarak 1.285 milyardan 1.747 milyara yükselerek giderlerin %26,56’sını; cari transferler ise %37,4 artarak 1.828 milyardan 2.512 milyara yükselerek toplam giderlerin %38,18’ini oluşturdu. Giderler içinde faiz giderlerinin payı da %16,89’a yükseldi.
Bütçenin toplamda %46,12 oranında artan gelirleri içinde vergi gelirleri %48,49 artarak 3.213 milyardan 4.771 milyara yükselirken, toplam gelirlerin %85,2’sini oluşturdu. Geçen yıl bu oran %83,85 idi.
Aşağıdaki tabloda 2024 ve 2025 yıllarına ait Ocak Haziran ayı bütçe kalemlerindeki gerçekleşmeler ve artış oranları yer alıyor.
2024-2025 OCAK-HAZİRAN BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ
(milyon) TL | 2024 | 2025 | Artış % |
---|---|---|---|
Bütçe Giderleri | 4.578.549 | 6.579.058 | 43,69% |
Faiz Hariç Giderler | 4.004.125 | 5.467.619 | 36,55% |
Personel Giderleri | 1.285.420 | 1.747.793 | 35,97% |
SGK Devlet Primi | 158.792 | 212.258 | 33,67% |
Mal ve Hizmet Alımları | 271.788 | 413.188 | 52,03% |
Cari Transferler | 1.828.998 | 2.512.316 | 37,36% |
Sermaye Giderleri | 287.510 | 432.361 | 50,38% |
Sermaye Transferleri | 28.243 | 50.320 | 78,17% |
Borç Verme | 143.375 | 99.383 | -30,68% |
Faiz Giderleri | 574.424 | 1.111.440 | 93,49% |
Bütçe Gelirleri | 3.831.365 | 5.598.580 | 46,12% |
Genel Bütçe Gelirleri | 3.725.212 | 5.430.386 | 45,77% |
Vergi Gelirleri | 3.213.365 | 4.771.457 | 48,49% |
Gelir Vergisi | 587.535 | 1.154.462 | 96,49% |
Kurumlar Vergisi | 465.847 | 465.847 | 0,00% |
Dahilde Alınan KDV | 436.502 | 695.890 | 59,42% |
Özel Tüketim Vergisi | 608.726 | 842.860 | 38,46% |
Banka Sigorta Mu. Ver. | 146.497 | 252.881 | 72,62% |
İthalde Alınan KDV | 630.874 | 768.076 | 21,75% |
Damga Vergisi | 66.240 | 103.043 | 55,56% |
Harçlar | 87.466 | 143.170 | 63,69% |
Vergi Dışı Gelirler | 618.000 | 827.124 | 33,84% |
OCAK – HAZİRAN GELİRLERDE İLK 5 GELİRİN TOPLAMDA PAYI
Gelir Türü | 2024 | Pay | 2025 | Pay |
---|---|---|---|---|
Gelir Vergisi | 587.535 | 15,33% | 1.154.462 | 20,62% |
ÖTV | 497.055 | 12,97% | 842.860 | 15,05% |
Vergi Dışı gelir | 618.000 | 16,13% | 827.124 | 14,77% |
İthalde KDV | 534.484 | 13,95% | 768.076 | 13,72% |
Dahilde KDV | 355.752 | 9,29% | 695.890 | 12,43% |
- Gelir kalemlerine baktığımızda birinci sırada 587,5 milyardan %96,5 artarak 1.154 milyara yükselen Gelir Vergisi,
- İkinci sırada %69,5 artarak 497 milyardan 843 milyara yükselen Özel Tüketim vergisi;
- Üçüncü sırada %33,83 artarak 618 milyardan 827 milyara yükselen vergi dışı gelirler;
- Dördüncü sırada da %43,7 artarak 534,5 milyardan 768 milyara yükselen İthalde alınan Katma Değer Vergisi;
- Beşinci sırada da %95,6 artarak 355,8 milyardan 695,9 milyara yükselen Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi yer alıyor.
- İlk beş sıradaki vergilerin toplam gelirler içindeki payı 2024’ün ilk altı ayında %67,7 iken, 2025 yılında %76,6’ya yükelmiş bulunuyor.
- ÖTV tahsilatında petrol ve doğalgaz ürünleri ÖTV’si %33 artarak 169,8 milyardan 25,8 milyara; Motorlu Taşıtlar ÖTV’si %40,02 artarak 225,2 milyardan 315,3 milyara; Alkollü içeceklerden alınan ÖTV %39,3 artarak 41,5 milyardan 57,8 milyara: Tütün mamullerinden alınan ÖTV %45,12 artarak 126,9 milyardan 184,2 milyara; dayanıklı tüketim mallarından toplanan ÖTV de %26,8 artarak 40,6 milyardan 51.5 milyara yükselmiş bulunuyor.
- Gider kalemlerinde ise özellikle cari transferler %37,38 artarak 1.828,9 milyardan 2.512,3 milyara; KİT görevlendirme giderleri 89,7 milyardan 184,9 milyara; Hazine yardımları %35,74 artarak 864,2 milyardan1.173,1 milyara: Tarımsal Destekleme Ödemeleri de %45,75 artarak 54,9 milyardan 79,9 milyara yükselmiş bulunuyor. Mahalli İdare Payları da %68,1 artarak 376,8 milyardan 560,9 milyara yükselmiş durumda.