Cuma, Ağustos 1, 2025

İlk altı ayda dış ticaret açığı 49,4 milyar $

2025 yılının Haziran ayı dış ticaret rakamları TUİK tarafından açıklandı. Buna göre Haziran ayında ihracat yüzde 7,9 artarak 19,015 milyar dolardan 20,515 milyar dolara, ithalat ise yüzde 15,2 artarak 24,904 milyar dolardan 28,688 milyar dolara yükseldi. Haziran ayı dış ticaret açığı aylık yüzde 38,8 artarak 5,889 milyardan 8,173 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 76,4’den %71,5’e geriledi. Dış ticaret açığı artarken, dış ticaret hacmi de yüzde 6,11 artarak 294 milyar dolardan 312 milyar dolara yükseldi.

Ocak – Haziran döneminde ise ihracat %4,1artarak 126,229 milyar dolardan 131,408 milyar dolara çıkarken, ithalat %7,2 arttı ve 131,408 milyar dolardan 180,845 milyar dolara yükseldi. Bu gelişmeler sonucu da dış ticaret açığı 42,504 milyar dolardan %16,3 artarak 49,437 milyar dolara çıktı.

TUİK’in verilerinde yer alan bazı rakamlara göre 2025’in gelişmelerinde ham petrol ithalatımız, 2021’den itibaren Ocak Haziran döneminde ton olarak şöyle gelişti:

Yıllar2025202420232022
Miktar(ton)15.402.71415.817.93714.260.58216.780.878

Geçen senenin aynı dönemine göre petrol ithalatımız miktar olarak yüzde 2,7 oranında azalmış durumda.

2025 dönemi için fasıllara göre ithalata baktığımız zaman, ilk 10 sırayı alan kalemlerin toplamı 129,501 milyar dolara ulaşıyor. Bu da toplam 180,845 milyar dolarlık ithalatın içinde yüzde 71,81 oranına işaret ediyor.

FASILLAR – İTHALAT 000 $
1Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve türevleri32 258 063
2Kazanlar, makinalar ve mekanik cihazlar19 887 508
3Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler17 722 106
4Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar14 380 980
5Elektrikli makina ve cihazlar14 085 645
6Demir ve Çelik11 179 339
7Plastikler ve mamulleri8 049 693
8Organik kimyasal ürünler4 654 570
9Bakır ve bakırdan eşya3 667 017
10Optik, Fotoğraf, tıbbi alet ve cihazlar3 616 597
TOPLAM129.501.519
FASILLAR – İHRACAT 000 $
1Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet motorsiklet17 481 117
2Kazanlar, makinalar ve mekanik cihazlar12 299 173
3Elektrikli makina ve cihazlar, ses-görüntü8 312 339
4Mineral yakıtlra ve yağlar8 182 101
5Plastikler ve mamulleri7 021 977
6Kıymeytli veya yarı kıymetli taşlar5 483 406
7Demir ve Çelik5 473 536
8Demir veya Çelikten eşya4 624 013
9Örme Giyim Eşyası4 545 422
10Örülmemiş giyik eşyası ve aksesuarı3 395 433
TOPLAM76 818 517

Mineral yakıtlar ve yağlar her yıl olduğu gibi ilk sırada ve toplam ithalatın yüzde 17,84’ünü oluşturuyor. İhracatımızda ise ilk 10 sırayı alan fasılların toplam ihracatımız içindeki payının ortalaması yüzde 58,946 ile yaklaşık geçen yılın seviyesinde. Motorlu kara taşıtları ihracatımız 17,481 milyar dolar ile ilk sırada yer alıyor ve ihracatımızın yüzde 13,30’unu oluşturuyor. Demir ve çelik İhracatımız 5,483 milyar dolar ile 6. sırada. Örülmüş ve örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları ihracatımız ise toplam 7,940 milyar dolar seviyesinde. Motorlu taşıtlarda 240,9 milyon dolar aleyhte bir ticaret gözlenirken, demir çelik’te 5,695 milyar dolar fazla ithalat yapmış bulunuyoruz.

İthalatımız ve ihracatımızda ilk 10 sırayı alan ülkeler ise aşağıdaki tabloda yer alıyor:

SIRAÜLKEİTHALAT 000 $ÜLKEİHRACAT 000 $
1Çin23 955 998Almanya111 503 036
2Rusya21 704 657Birleşik Krallık6 899 304
3Almanya14 641 974ABD6 641 103
4Gizli Ülke11 234 603İtalya5 591 452
5İtalya8 259 212Irak4 874 220
6ABD7 984 293Fransa4 419 879
7İsviçre7 571 035İspanya4 364 465
8Fransa6 451 503BAE3 813 557
9BAE4 868 979Romanya3 562 848
10Güney Kore4 830 781Hollanda3 338 310
TOPLAM111 503 03662 370 140

Toplam ithalatımızın yüzde 62’sini ilk 10 ülke ile gerçekleştiriyoruz. Çin 23,955 milyar dolar ile ilk sırada yer alıyor ve toplam ithalatımız içindeki payı %13,25. Rusya 21,704 milyar dolar ile ithalatımızda ikinci sırada yer almakta ve ithalatımızın yüzde 12’sini Rusya’dan yapıyoruz. Bu iki ülkeden ithalatımız toplam ithalatın yüzde 25,25’inii teşkil ediyor. Buna mukabil Rusya’ya ihracatımız 3,251 milyar dolar, Çin’e ise 1,486 milyar dolar. Üçüncü sırada yer alan Almanya’dan ithalat 14,641 milyar dolar ile toplam ithalatın %,10’unu oluşturmakta. Gizli Ülke kategorisinde yer alan ithalatımız ise sıralamada 4. sırada ve 11,234 milyar dolar ile toplam ithalatın %6,1’ini oluşturuyor.

İhracat yaptığımız ülkeler arasında Almanya 10,914 milyar dolar ile ilk sıradaki yerini koruyor. Toplam ihracatımızın yüzde 8,31’ini Almanya’ya yapıyoruz. Onu 8,163milyar dolar ile Birleşik Krallık takip ediyor ve toplam ihracatımızın yüzde 6,21’ini İngiltere’ye yapıyoruz. Toplam ihracatımızın yüzde 47,46’sı olan 62,370 milyar doları ilk 10 ülkeye yapıyoruz. ABD 7,837 milyar dolar ile ihracatımızda 3. sırada yer alıyor ve toplam ihracatımızdaki payı da yüzde 5,96. Geçtiğimiz yılı 83,8 milyar dolarlık dış ticaret açığı ile bitirmiştik. Bunun ortalaması aylık olarak 6,98 milyar idi. Bu yıl ilk beş aydaki açık 49,4 milyar dolar. Ortalaması aylık 8,23 milyar dolar. Bu da 2025’de belki de dış ticaret açığının 100 milyar seviyesinde olabileceğine işaret ediyor.


Ahmet Sükûti Tükel

Diğer Yazarlar