İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) temmuz ayı anketi paylaşıldı. Yayınlanan ankette temmuzda üst üste üç ay gerileyerek 45,9 düzeyinde gerçekleştiği görüldü. Endeks, sektörde Ekim 2024’ten bu yana en belirgin yavaşlamanın yaşandığına işaret etti. Ayrıca temmuz ayıyla birlikte sektörün faaliyet koşullarında kesintisiz bozulma eğilimi 16’ncı aya ulaştı. Temmuz anketinin öne çıkan gelişmelerinden biri, müşteri talebindeki durgunluk oldu.
Müşteri talebindeki durgunluk, yeni siparişlerin üst üste 25’inci ay yavaşlamasına yol açarken, temmuzda yaşanan düşüş mart ayından bu yana en yüksek oranda ölçüldü. Üretimdeki düşüş temmuzda hızlanarak son 10 ayın en yüksek oranına ulaştı. İstihdam ve satın alma faaliyetleri zayıflarken, imalatçılar yeni sipariş akışındaki durgunluk nedeniyle stoklarını azaltmaya çalıştıklarını bildirdi. Girdi stoklarında Ekim 2024’ten bu yana en sert düşüş kaydedilirken, haziranda hafif artan nihai ürün stokları da temmuz da belirgin şekilde geriledi. Takip edilen 10 sektörün tamamında yeni siparişler ivme kaybederken, üretim ise sadece elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe artış gösterdi. İstihdam sektörlerin büyük bir kısmında, satın alma faaliyetleri ise imalat sanayi genelinde azaldı. Girdi maliyetlerinde süren keskin artışın etkisiyle, tekstil ürünleri hariç tüm sektörlerde satış fiyatları yükselmeye devam etti.
Yeni model açıklanacak
Paylaşılan veriler sonrası açıklama yapan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayi için alarm zillerinin çaldığını söyledi. Verilerin uzun bir süredir eşik değer olan 50’nin altında seyretmesiyle sanayi ve üretim hayatındaki tahammül edilemez koşullara işaret ettiğini söyleyen Bahçıvan, “Biz İSO olarak sanayimizin ve üretim hayatımızın sorunlarına kalıcı, sürdürülebilir çözüm bulmak amacıyla yeni nesil anlayış ve bakış eşliğinde bir model ortaya çıkarmak amacıyla yoğun çalışmanın içindeyiz. Başta siyasi otorite olmak üzere tüm çözüm ortaklarımızla istişare ve diyalog halinde çalışmalarımızı yürüttüğümüz bu modeli en kısa sürede oluşturarak kamuoyuna açıklayacağız” dedi.
“Yılın ikinci yarısında talep artacak”
Anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, firmaların yeni sipariş alma konusunda yaşadıkları zorlukların imalat sanayinin geneline yayılı bir hal alması temmuz anketine olumlu gelişmelerin çok sınırlı sayıda kalmasına yol açtığını söyledi. TL’deki zayıflığın girdi maliyetlerini yukarı çektiğini söyleyen Harker, imalatçıların yılın ikinci yarısında talep koşullarında bir miktar toparlanma beklentisinde olacaklarını söyledi.
