Birleşik Kamu-İşgörenleri Sendikaları Konfederasyonu’nun (Birleşik Kamu-İş) Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın açlık ve yoksulluk araştırmasının ağustos ayı raporu yayınlandı. Birleşik Kamu-İş, raporu memur ve memur emeklilerinin 2026-2027 yılları için alacağı zammın gündem olduğu tarihlerde paylaştı. Dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için gereken gıda harcamasının yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için aylık olarak yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesaplanan araştırmada açlık sınırı 28 bin 444 TL olurken, yoksulluk sınırı ise 87 bin 910 TL’ye yükseldi.
Araştırmaya göre açlık sınırı ağustos ayında bir önceki aya göre 774 TL artarak 28 bin 444 TL’ye çıkarken son bir yılda ise 7 bin 786 TL değerinde yükseldi. Açlık sınırı, asgari ücretten 6 bin 339 TL daha fazla olarak kaydedildi. Yetişkin bir erkek birey için 2 bin 800, kadın için 2 bin 200, genç için 3 bin ve çocuk için de bin 600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre ağustos ayı açlık sınırı yetişkin erkek için 8 bin 305 TL, yetişkin kadın için 6 bin 519 TL, genç için 8 bin 886 TL, çocuk için ise 4 bin 734 TL oldu.
Yoksulluk sınırı 88 bin TL
Yoksulluk sınırı, gıda, barınma ve ulaştırma ve diğer harcama gruplarında yaşanan fiyat artışlarının da etkisiyle ağustos ayında bir önceki aya göre 2 bin 567 TL yükselerek 87 bin 910 TL oldu. Son bir yıldaki yoksulluk sınırındaki artışın 23 bin 753 TL olduğu tespit edilirken ağustos ayındaki yoksulluk sınırı rakamı, yaklaşık olarak 4 asgari ücret değerine ulaştı. Ağustos ayında gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama bin 793 TL’lik artışla 59 bin 466 TL’ye yükseldi. Gıda dışındaki ihtiyaçları kapsayan harcamalar 16 bin 267 TL artış gösterdi. Yoksulluk sınırı, açlık ve gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama toplamından oluşuyor.
En düşük gelirle ay sonu gelmiyor
Açlık sınırı, yılın ilk 8 ayında toplam 7 bin 468 TL artarken, ara zam gelmeyen 22 bin 104 TL tutarındaki asgari ücretin 6 bin 341 TL üzerine çıktı. Raporda, asgari ücretin açlık sınırı seviyesine çıkabilmesi için yüzde 28,7 oranında artırılması gerektiği ve ilerleyen aylarda bu oranın yükseleceği ifade edildi. Dört kişilik bir ailenin 23 günlük beslenme harcamasını zor karşılayan asgari ücretin, yoksulluk sınırının dörtte birini anca karşıladığı raporda belirtilen bir başka nokta oldu. Buna göre ailede dört kişinin asgari ücretle çalışarak haneye getireceği gelirin yoksulluk sınırını anca yakaladığı ifade edilirken, 2025 yılının ikinci yarısı için uygulanan 16 bin 881 TL’lik en düşük emekli aylığının 18 günlük beslenmeye yettiği kaydedildi. Raporda en düşük emekli aylığında yılın ikinci yarısı için yapılan zammın iki günlük beslenmeyi karşıladığı görüldü.
Birleşik Kamu-İş’in memur maaşlarını da içine dahil ettiği araştırmada, yoksulluk sınırını karşılayabilmesi için en düşük memur maaşının en az yüzde 74 oranında, ortalama memur maaşının ise yüzde 53,4 oranında artırılması gerektiği ortaya kondu.
Gıdada artış dikkati çekti
Türkiye genelinde en fazla alışveriş yapılan ve yaygın şube ağı bulunan marketlerden derlenen fiyatlara göre et, balık ve yumurta için aylık olarak yapılması gereken harcamanın tutarı 9 bin 7 TL’ye çıktı. Tutar, ağustosta bir önceki aya göre 446 TL, geçen yılın aynı ayına göre ise 2 bin 988 TL arttı. Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama ağustosta bir önceki aya göre 13 TL azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre 63 TL’lik artışla 495 TL oldu. Ağustosta 331 lira yükselen süt, yoğurt ve peynir harcaması, son bir yılda bin 137 TL artarak 5 bin 789 TL’ye yükseldi. Meyve için ise harcama tutarı 3 bin 461 TL’ye ulaştı. Meyve fiyatları bir önceki aya göre 110 TL azalırken, bir yılda bin 375 TL arttı. Sebze içinse harcanması gereken tutar, 3 bin 24 TL oldu. Sebze fiyatları, ağustosta geçen aya göre 42 TL azalırken, geçen yılın aynı ayına göre 571 TL arttı. Temel gıda ürünlerinden ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcamalar ağustos ayında 2 bin 283 TL’ye çıktı. Pirinç ve bulgur harcamaları 995 TL’ye inerken, yağ için yapılması gereken harcama ise 650 liraya çıktı.
Gıda dışı enflasyon da yüksek
Ortalama giyim ve ayakkabı harcamaları 2 bin 97 TL’ye indi. Kira dahil barınma harcamaları ortalama 17 bin 726 TL olurken, ev eşyası harcamaları 6 bin 997 TL’ye yükseldi. Sağlık harcamaları 2 bin 430 TL, ulaştırma harcamaları 16 bin 360 TL’ye çıktı. Haberleşme harcamaları bin 625 TL, eğlence ve kültür harcamaları bin 610 TL, eğitim harcamaları ise bin 633 TL oldu. Tatil ve otel harcamaları 6 bin 334 TL olurken, çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 3 bin 104 TL’ye kadar yükseldi.
Birleşik Kamu-İş’in raporunda, asgari ücret ve en düşük emekli ile memur aylıklarını alan vatandaşların açlık sınırının altında geçindiği, zam oranlarının buna göre düzenlenmesi gerektiği belirtildi.
