Türkiye ile Azerbaycan, enerji alanındaki iş birliğini güçlendiriyor. Bu kapsamda Türkiye-Azerbaycan 4’üncü Enerji Forumu, İzmir’de başladı. Forum kapsamında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov, enerji alanında iş birliğinin geliştirilmesine yönelik protokole imza attı. Forum açılışına Bakan Bayraktar ve Şahbazov’un yanı sıra Azerbaycan Devlet Başkanı’nın İklim Konularından Sorumlu Temsilcisi, 2024 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP29) Başkanı Muhtar Babayev katıldı. Forum kapsamında iki ülke, heyetler arası görüşme de gerçekleştirdi. Enerji alanında iş birliğinin geliştirilmesine yönelik protokol kapsamında taraflar, enerji alanında faaliyet gösteren küresel ve bölgesel organizasyon ve kuruluşlarda iş birliğinin ve koordinasyonun güçlendirilerek sürdürülmesi konusunda mutabakat sağladı.
Enerjide de ‘İki Devlet Bir Millet’
Bakan Bayraktar, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki kardeşlik bağının tarih boyunca hiç sarsılmadan devam ettiğini söylerken bu bağın, sadece kültürel ve siyasi alanlarda değil, ekonomik ve stratejik alanlarda da derinleştiğine değindi. Bayraktar, petrol ve doğal gaz sahalarında bugüne kadar hayata geçirilen projelerin ortak vizyonun isabetli ve sonuç odaklı olduğunu gösterdiğini ifade eden Bayraktar, “Azeri-Çırak-Güneşli ve Şahdeniz sahalarıyla temeli atılan iş birliğimiz, bu yıl imzaladığımız Şafak-Asiman sahasında yeni bir boyut kazanmıştır. Karabağ, D-230 ve Dostluk sahalarında da iş birliğimizi güçlendirmek temel hedeflerimiz arasındadır” dedi.
Küresel piyasalarda güçlü ortak oldular
Daha önce imzalanan Doğalgaz Alanına İlişkin İş birliği Anlaşması, Iğdır-Nahçıvan Doğalgaz Boru Hattı ve 2025’te faaliyete geçen Türkiye–Suriye Doğalgaz Boru Hattı’nın iki ülke arasında önemli iş birliklerine işaret ettiğini belirten Bakan Bayraktar, iki ülkenin sahip olduğu güçlü altyapılar ve köklü bağlarla beraber, hem bölgesel arz güvenliğinde hem de küresel piyasalarda güvenilir ortaklar olmaya devam edeceğini ifade etti. Bakan Bayraktar, Türkiye ile Nahçıvan’ı birbirine bağlayacak olan elektrik hattı projesinin tamamlanmasıyla, Nahçıvan’ın arz güvenliğinin teminat altına alınacağını ve iki ülke arasında elektrik ticaretinin yeni bir boyut kazanmış olacağını söyledi.
Ayrıca, Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan ve Bulgaristan arasında sürdürülen ‘Yeşil Elektrik İletimi ve Ticareti Projesi’nin de taraflar arasındaki vizyoner iş birliğinin güçlü bir göstergesi olduğunu ifade eden Bakan Bayraktar, Birleşmiş Milletler İklim Konferansı’nın 31’incisinin başkanlığına Türkiye’nin aday olduğunu belirtirken daha önce COP29 başkanlığını yürüten Azerbaycan’ın tecrübelerinden yararlanacaklarını da sözlerine ekledi.
“Türkiye, en büyük müttefikimiz”
Güçlü bir Azerbaycan-Türkiye enerji ortaklığı stratejik bir zorunluluk olduğunu söyleyen Şahbazov, “Türkiye’nin yenilenebilir enerji, enerji depolama sistemleri, yeşil hidrojen, karbon yakalama teknolojileri, enerji verimliliği, enerji piyasası ilişkileri ve düzenlemesi alanlarındaki deneyimi ve desteği bizim için özel bir öneme sahiptir. Çünkü her zaman ve tüm süreçlerde olduğu gibi, Türkiye’yi ‘temiz enerji geleceği’ yolunda en büyük müttefikimiz olarak görüyoruz” dedi.
COP29 Başkanı Babayev de Türkiye’nin son dönemde yürüttüğü iklim politikaları sayesinde önemli adımlar attığını ifade ederek kabul edilen İklim Kanunu’nun Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadeledeki kararlılığını gösterdiğini belirtti.
20 yıllık iş birliği
Konuşmaların ardından Bakan Bayraktar ve Şahbazov enerji alanında iş birliğinin geliştirilmesini öngören Forum Protokolü’nü imzaladıktan sonra gazetecilere açıklamalarda bulundu. Bakan Bayraktar, iki ülke arasındaki yeni bağlantının elektrik üretim hatları üzerinden olacağını kaydederek “Doğalgazda, petrolde yaklaşık 20 yıla yakın bir süredir devam eden iş birliğimiz şimdi elektrik ile farklı bir boyuta geçiyoruz. Bu dönemde özellikle Azerbaycan’daki, Hazar’daki, Nahçıvan’daki yenilenebilir enerji potansiyelinin üretime dönmesi, Türkiye gibi büyük bir piyasaya ve Türkiye üzerinden de Avrupa’ya erişimiyle alakalı çok iddialı hedeflerimiz var” ifadelerini kullandı.
Şahbazov da Azerbaycan ile Türkiye’yi elektrik enerjisi ve yenilenebilir enerji sahalarında muhtelif enterkoneksiyon hatları vasıtasıyla bağlamak istediklerini söyledi. Nahçıvan bölgesi üzerinden Türkiye’ye enterkoneksiyon hattı inşa edilmesi yönünde bir proje bulunduğunu ifade eden Şahbazov, böylece Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye ve Bulgaristan’ın birbirine bağlanacağına işaret etti. Şahbazov, bu bağlamda Zengezur Koridoru’nun bir fırsat olduğunun altını çizerek koridorun sadece Azerbaycan ve Türkiye’yi değil bütün Türk dünyasını birbirine bağlama imkanını yaratacağını söyledi.
Forumda 6 çalışma grubu
Forum, Türkiye ve Azerbaycan’ın ilgili kamu ve özel sektörlerinin katılımıyla oluşturulmuş 6 Çalışma Grubu ile faaliyet gösterdi. ‘Hidrokarbon ve petrokimya’, ‘yenilenebilir enerji’, ‘elektrik piyasası, elektrik dağıtım ve iletim’, ‘regülasyon’, ‘enerji verimliliği’ ve ‘madencilik’ çalışma gruplarının ortaya koyduğu çalışmalar, forumun ikinci gününde de ele alınacak.
