Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2025 yılının Ağustos ayı bütçe rakamlarına göre, bütçe Ağustos ayında 96,7 milyar fazla verdi. 2024 Ağustos ayında 129,6 milyar olan açık, Ağustos 2025’de fazlaya geçti. Ağustos ayı gelirleri 1.288 milyar, giderleri ise 1.191 milyar olarak gerçekleşti. Gelirlerin %89’u 1.150 milyar lira olarak vergi gelirlerinden oluşurken faiz dışı giderler 1.011,6 milyar, faiz giderleri de 179,7 milyar lira oldu. Geçen yıl Ağustos ayı faiz giderleri 97 milyar lira idi. Faiz giderleri artış oranı %85,2 oldu. Ağustosda bütçe faiz dışı 276,4 milyar fazla verdi. Bütçe giderleri %45,2 artarken, gelirler %86,6 arttı ve bu sayede faiz dışı fazla gerçekleşmiş oldu.
Yılın ilk sekiz ayında ise bütçe giderleri %42,79 artarken gelirleri %51,98 arttı. Faiz giderleri geçen yıla göre %86,6 artarak 764 milyardan 1.425,7 milyara yükselmiş bulunuyor. 2025 yılı bütçesinde toplam faiz giderleri 1.254 milyar’dan 1.950 milyara %55,5 oranında artacak şekilde programlanmış durumda. Bu da yaklaşık aylık 162,5 milyar lira faiz gideri anlamına geliyor. İlk sekiz ayın ortalaması ise 178 milyar oldu ve planlananın üzerinde gerçekleşti. 2025 bütçe açığı ise 1.930,7 milyar açık olarak bütçelenmiş bulunuyor. Bu açığın %46’sı ilk sekiz ayda gerçekleşmiş durumda. Bu oran bütçedeki müspet gelişmeye işaret ediyor.
2025 yılının ilk sekiz ayında giderlerin iki büyük kalemini %64,4 ile personel giderleri ve cari transferler oluşturuyor. Personel giderleri %34,7 artarak 1.761 milyardan 2.372 milyara yükselerek giderlerin %26,68’ini; cari transferler ise %39,2 artarak 2.407 milyardan 3.350 milyara yükselerek toplam giderlerin %37,68’ini oluşturdu. Giderler içinde faiz giderlerinin payı da %16,18 oldu. Diğer bir deyimle bu üç kalem bütçe giderlerinin %80,4’ünü oluşturuyor.
Bütçenin toplamda %51,98 oranında artan gelirleri içinde vergi gelirleri %56,11 artarak 5.111 milyardan 7,766 milyara yükselirken, toplam gelirlerin %86,07’sini oluşturdu. Geçen yıl bu oran %83,79 idi.
Aşağıdaki tabloda 2024 ve 2025 yıllarına ait Ocak Ağustos ayı bütçe kalemlerindeki gerçekleşmeler ve artış oranları yer alıyor.
2024-2025 OCAK-AĞUSTOS BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ
BÜTÇE GİDERLERİ
| (milyon) TL | 2024 | 2025 | Artış % |
|---|---|---|---|
| Bütçe Giderleri | 6.226.569 | 8.891.201 | 42,79% |
| Faiz Hariç Giderler | 5.462.561 | 7.465.442 | 36,67% |
| Personel Giderleri | 1.761.532 | 2.372.959 | 34,71% |
| SGK Devlet Primi | 216.109 | 286.503 | 32,57% |
| Mal ve Hizmet Alımları | 386.212 | 576.608 | 49,30% |
| Cari Transferler | 2.407.752 | 3.350.694 | 39,16% |
| Sermaye Giderleri | 448.596 | 659.825 | 47,09% |
| Sermaye Transferleri | 45.555 | 73.659 | 61,69% |
| Borç Verme | 196.804 | 145.194 | -26,22% |
| Faiz Giderleri | 764.008 | 1.425.759 | 86,62% |
BÜTÇE GELIRLERI
| (milyon) TL | 2024 | 2025 | Artış % |
|---|---|---|---|
| Bütçe Gelirleri | 5.253.015 | 7.983.566 | 51,98% |
| Genel Bütçe Gelirleri | 5.111.628 | 7.766.467 | 51,94% |
| Vergi Gelirleri | 4.401.815 | 6.871.696 | 56,11% |
| Gelir Vergisi | 875.841 | 2.536.227 | 189,58% |
| Kurumlar Vergisi | 500.614 | 843.773 | 189,58% |
| Dahilde Alınan KDV | 1.743.061 | 2.622.474 | 50,45% |
| Özel Tüketim Vergisi | 871.717 | 1.213.771 | 39,24% |
| Banka Sigorta Mu. Ver. | 209.313 | 351.815 | 68,08% |
| İthalde Alınan KDV | 860.143 | 1.072.343 | 24,67% |
| Damga Vergisi | 90.258 | 139.614 | 54,68% |
| Harçlar | 118.460 | 195.299 | 64,86% |
| Vergi Dışı Gelirler | 851.201 | 1.111.870 | 30,62% |
| Bütçe Dengesi | -973.554 | -907.635 | -6,77% |
| Faiz Dışı Denge | -209.545 | 518.124 | -347,26% |
OCAK – AĞUSTOS GELİRLERDE İLK 5 GELİRİN TOPLAMDA PAYI
| Gelir Türü | 2024 | Pay | 2025 | Pay |
|---|---|---|---|---|
| Gelir Vergisi | 875.841 | 16,67% | 2.536.227 | 32,85% |
| ÖTV | 871.717 | 16,59% | 1.213.771 | 15,20% |
| Vergi Dışı gelir | 851.201 | 16,20% | 1.111.870 | 13,93% |
| İthalde KDV | 860.143 | 16,37% | 1.072.343 | 13,43% |
| Dahilde KDV | 1.743.061 | 33,18% | 2.622.474 | 32,85% |
- Gelir kalemlerine baktığımızda birinci sırada 1.743 milyardan %50,45 artarak 2.622 milyara yükselen Dahilde alınan Katma Değer Vergisi,
- İkinci sırada %189,6 artarak 875,8 milyardan 2.536,2 milyara yükselen Gelir vergisi;
- Üçüncü sırada %39,24 artarak 871,7 milyardan 1.213,7 milyara yükselen Özel Tüketim Vergisi;
- Dördüncü sırada da %30,62 artarak 851,2 milyardan 1.111,9 milyara yükselen Verrgi Dışı Gelirler;
- Beşinci sırada da %24,67 artarak 860 milyardan 1.072 milyara yükselen İthalde Alınan Katma Değer Vergisi yer alıyor.
- ÖTV tahsilatında petrol ve doğalgaz ürünleri ÖTV’si %33 artarak 243 milyardan 324 milyara; Motorlu Taşıtlar ÖTV’si %42,2 artarak 311 milyardan 442 milyara; Alkollü içeceklerden alınan ÖTV %41,6 artarak 62,9 milyardan 89,2 milyara: Tütün mamullerinden alınan ÖTV %43,2 artarak 192,6 milyardan 275,8 milyara; dayanıklı tüketim mallarından toplanan ÖTV de %30,6 artarak 53,7 milyardan 70,1 milyara yükselmiş bulunuyor.
- Gider kalemlerinde ise özellikle cari transferler %39,16 artarak 2.407 milyardan 3.350 milyara; KİT görevlendirme giderleri %89 144,9 milyardan 274,8 milyara; Hazine yardımları %39,16 artarak 1.128 milyardan1.523 milyara: Tarımsal Destekleme Ödemeleri de %41,2 artarak 64 milyardan 90,5 milyara yükselmiş bulunuyor. Mahalli İdare Payları da %50,9 artarak 505 milyardan 763 milyara yükselmiş durumda. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri %36,57 artarak 953 milyardan 1.302 milyara; bu kapsamdaki SSK 5 puan indirimi de %9,8 artarak 173 milyardan 190 milyara yükselmiş bulunuyor.
