Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, konut alım-satım süreçlerinde vatandaşın karşılaştığı mali yüklerin artık ev sahibi olma hayalini zora soktuğunu söyledi. Tapu harçlarının yıllardır hem alıcıyı hem satıcıyı zorladığını belirten Akçam, son dönemde rayiç bedellerdeki sert artışların bu yükü daha da ağırlaştırdığını vurguladı. Vatandaşın ev sahibi olmak isterken yüksek tapu harçları ve gerçeklikten uzak rayiç bedellerle karşı karşıya kaldığını söyleyen TEDB Başkanı Akçam, konutun yatırım aracı haline gelmesinin, vatandaşın yaşam alanına erişimini zorlaştırdığını belirtti. Akçam, ikiden fazla konutu olanlara yönelik ek vergi düzenlemesinin yakın zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine geleceğini söyledi.
“Gerçek değer görmezden geliniyor”
2025 yılı itibarıyla tapu harcının yüzde 4; alıcıdan yüzde 2, satıcıdan yüzde 2 şeklinde tahsil edildiğini ifade eden Akçam, bu oranın, özellikle büyük şehirlerdeki yüksek konut fiyatları düşünüldüğünde ciddi bir mali yük oluşturduğunu söyledi. Sistemin bu haliyle vatandaşları gerçek satış bedelini gizlemeye ittiğini belirten Akçam, bu durumun aynı zamanda ciddi bir vergi kaybına ve kayıt dışı işlemlerin artmasına neden olduğunu ifade etti. Akçam, “Basit bir hesapla 2 milyon TL’lik bir konutta 80 bin TL harç ödenmesi gerekirken, bu tutar yüksek bulunduğu için vatandaşlar tapuda emlak vergi beyan değerini düşük gösteriyor. Böylece tapu harcı 8 bin TL gibi rakamlara iniyor” dedi.
Tapu harcının mevcut oranının hem vatandaş hem de kamu maliyesi açısından sürdürülebilir olmadığını vurgulayan Akçam, “Harç oranı makul seviyelere çekilirse vatandaş konutunun gerçek değerini beyan etmekten kaçınmaz. Böylece hem kayıt dışı işlemler azalır hem de devletin vergi geliri artar. Biz, tapu harcının yüzde 4’ten yüzde 1’e düşürülmesini ve değerleme işinin uzmanlarca yapılmasını öneriyoruz. Bu adım hem piyasanın şeffaflaşmasını sağlar hem de konut edinmeyi kolaylaştırır” diye konuştu.
“Rayiç bedel gerçeklikten koptu”
Tapu harçlarının ardından rayiç bedel tartışmaları da gündeme oturdu. Akçam, rayiç bedelin teknik olarak belediyelerce belirlenen arsa metrekare birim değeri olduğunu hatırlatarak, “Bu değer, emlak vergisinin ve tapu harçlarının temelini oluşturuyor. Ancak son yıllarda bu rakamlar gerçek piyasa koşullarından kopmuş durumda. Bazı bölgelerde 10 kata varan artışlar var. Bu, vatandaşın sırtına yüklenen görünmez bir maliyet haline geldi” ifadelerinde bulundu. Ayrıca rayiç bedel takdir komisyonlarının yapısına da dikkat çeken Akçam, “Bu komisyonlarda vatandaşın sesi yok. Oysa alınan kararlar doğrudan halkı etkiliyor. Daha katılımcı ve şeffaf bir yapı kurulmalı” diyerek mahalle temsilcileri, yerel STK’lar ve uzmanların sürece dahil edilmesi gerektiğini savundu.
“Konutta çoklu sahipliğe vergi düzenlemesi yolda”
Konutun artık barınma ihtiyacından çok yatırım aracı olarak görülmesine de dikkat çeken TEDB Başkanı Akçam, esas ev sahibi olmak isteyen vatandaşların geri plana itildiğini belirtti. Akçam, “Daha önce 2 evi olana 3. evi aldığı zaman ek vergi getirilsin çağrısında bulunmuştuk. Bu önerimiz karşılık buldu; edindiğimiz bilgilere göre 2’den fazla konutu olanlara yönelik vergi artışıyla ilgili düzenleme yakın zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine gelecek” açıklamasında bulundu. Bu adımın konutta rantın önüne geçeceğini ve vatandaşın konut edinme imkanının korunmasına katkı sağlayacağını vurgulayan Akçam, “Konutun temel ihtiyaca hizmet etmesi için piyasanın dengelenmesi şart. Çoklu konut sahipliğine yönelik vergi düzenlemesi hem erişilebilirliği artırır hem de sosyal adaleti güçlendirir” diye konuştu.
