1 Ekim, Miladi takvime göre yılın 274. (artık yıllarda 275.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 91 gün vardır.
Olaylar
- MÖ 331 – Makedonya Kralı Büyük İskender, Pers İmparatoru III. Darius‘u Gaugamela Savaşı‘nda yenilgiye uğrattı.
- 1795 – Fransa, Belçika‘daki Habsburg egemenliğine son vererek bu ülkeyi fethetti.
- 1827 – İvan Paskeviç komutasındaki Rus Ordusu Erivan‘a girdi ve Ermenistan‘daki binyıllık Müslüman yönetime son verdi.
- 1869 – Dünyada ilk kartpostal, Avusturya‘da basıldı.
- 1880 – İlk elektrikli ampul fabrikası, Thomas Edison tarafından açıldı.
- 1887 – Birleşik Krallık, Belucistan‘ı işgal etti.
- 1891 – ABD‘nin Kaliforniya eyaletinde Stanford Üniversitesi kuruldu.
- 1898 – Çar II. Nikolay, Yahudilerin büyük Rus şehirlerinin dışına çıkarılmasını emretti.
- 1905 – Galatasaray SK kuruldu.
- 1908 – Ford, “Model T” otomobilini satışa sundu.
- 1918 – İngiliz istihbarat subayı T. E. Lawrence yönetimindeki Arap güçleri Şam‘ı ele geçirdi.
- 1928 – Sovyetler Birliği, ilk “Beş Yıllık Kalkınma Planı”nı açıkladı.
- 1936 – General Franco, İspanya Milliyetçi Hükûmeti’nin başına geçti.
- 1939 – Yaklaşık bir ay süren kuşatmanın ardından Nazi güçleri Varşova‘ya girdi.
- 1940 – ABD‘nin ilk otobanı sayılan Pensilvanya paralı otoyolu trafiğe açıldı.
- 1940 – Einstein, Amerikan vatandaşı oldu.
- 1942 – Türkiye‘de Bakanlar Kurulu, eğlence yerlerinin saat 22.00’de kapatılması kararını aldı.
- 1946 – Nazi yetkililerinin yargılandığı Nürnberg Mahkemesi sona erdi ve hükümler açıklandı.
- 1949 – Ankara Devlet Tiyatrosu kuruldu. Küçük Tiyatro ve Büyük Tiyatro sahneleri açıldı.
- 1949 – Mao Zedong önderliğinde Çin‘in kuruluşu ilan edildi; ilk Başkan Mao seçildi.
- 1951 – Türkiye’de Hava Harp Okulu açıldı.
- 1952 – Amerikalı askerler, Güney Kore‘de gösteri yapan esir Çinlilere ateş açtı; 52 ölü, 140 yaralı.
- 1952 – Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.
- 1956 – Yazar Eflatun Cem Güney, Andersen Masal Ödülü’nü kazandı.
- 1958 – NASA kuruldu.
- 1960 – Kıbrıs, Birleşik Krallık‘tan bağımsızlığını kazandı.
- 1960 – Nijerya bağımsızlığını ilan etti.
- 1963 – Cezayir Devlet Başkanı Ahmet Bin Bella, ülkede Fransızlara ait tüm toprakların kamulaştırılması emrini verdi.
- 1972 – Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa Şampiyonu oldu.
- 1977 – Brezilyalı futbol yıldızı Pelé futbolu bıraktı.
- 1978 – Tuvalu, Birleşik Krallık‘tan bağımsızlığını ilan etti.
- 1982 – Sony son kullanıcıya yönelik ilk CD çaları piyasaya sürdü.
- 1985 – İsrail güçlerinin, Tunus‘taki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bürolarına düzenlediği hava saldırısında 68 kişi öldü.
- 1988 – Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği devlet başkanlığını üstlendi.
- 1992 – Bitlis‘in merkeze bağlı Cevizdalı Köyü‘ne saldıran PKK‘lı militanlar, 10’u çocuk, 14’ü köy korucusu 37 kişiyi öldürdü, 20 kişiyi de yaraladı.
- 1992 – Kadınların da harp okullarına alınmasına ilişkin yasa tasarısı TBMM‘de kabul edildi.
- 1995 – Afyon Dinar‘da 6,1 büyüklüğündeki depremde 90 kişi öldü, 250 kişi de yaralandı.
- 1998 – Türk devlet yetkilileri (Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Atilla Ateş, ardından Başbakan Mesut Yılmaz ve son olarak da Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel), PKK‘ya destek verdiği gerekçesiyle Suriye‘ye sert uyarılarda bulundu.
- 1999 – İkinci Çeçen Savaşı başladı. Rusya, 1997’de imzalanan barış anlaşmasını ihlal ederek, Çeçenistan‘ı yeniden işgal etti.
- 2004 – İspanya’da eşcinsel evlilik hakkındaki yasa tasarısı İspanya Kabinesi tarafından kabul edildi.
- 2012 – Alex de Souza Fenerbahçe‘den ayrıldı.
- 2017 – Las Vegas Strip saldırısı: Las Vegas Strip‘teki “Route 91 Harvest Country Müzik Festivali”nde kitlesel silahlı saldırı meydana geldi.
Doğumlar
- MÖ 86 – Gaius Sallustius Crispus, Bir pleb ailesine mensup Romalı tarihçi (ö. MÖ 34)
- 208 – Alexander Severus, Roma imparatoru (ö. 235)
- 1207 – III. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1272)
- 1541 – El Greco, Yunan maniyerist ressam, heykeltıraş ve mimar (d. 1541)
- 1542 – Álvaro de Mendaña de Neira, İspanyol denizci (ö. 1595)
- 1671 – Guido Grandi, İtalyan matematikçi (ö. 1742)
- 1685 – VI. Karl, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1740)
- 1754 – I. Pavel, Rus Çarı (ö. 1801)
- 1791 – Sergey Aksakov, Rus yazar (ö. 1859)
- 1845 – William Christie, İngiliz astronom (ö. 1922)
- 1879 – Karola Zala, Macar aktris (ö. 1970)
- 1895 – Liyakat Ali Han, Pakistanlı avukat ve Pakistan’ın ilk Başbakanı (ö. 1951)
- 1903 – Vladimir Horowitz, Amerikalı klasik müzik piyanisti ve bestecisi (ö. 1989)
- 1910 – Bonnie Parker, Amerikalı banka soyguncusu ve kanun kaçağı (ö. 1934)
- 1915 – Talat Tunçalp, Türk olimpik bisikletçi (ö. 2017)
- 1922 – Chen Ning Yang, Çin kökenli Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
- 1924 – Jimmy Carter, Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri’nin 39. Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2024)
- 1924 – William J. Cason, Amerikalı siyasetçi ve avukat (ö. 2017)
- 1927 – Necdet Seçkinöz, Türk bürokrat (ö. 2004)
- 1928 – George Peppard, Amerikalı aktör (ö. 1994)
- 1930 – Philippe Noiret, Fransız sinema oyuncusu (ö. 2006)
- 1930 – Richard Harris, İrlandalı aktör, şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2002)
- 1932 – Seyfi Dursunoğlu, Türk sahne sanatçısı, şarkıcı ve sunucu (ö. 2020)
- 1933 – Abdullah Turhan, Türk çizgi romancı ve yazar (ö. 2020)
- 1935 – Julie Andrews, İngiliz sinema ve müzik sanatçısı
- 1938 – Stella Stevens, Amerikalı aktris (ö. 2023)
- 1938 – Tunç Başaran, Türk yönetmen (ö. 2019)
- 1940 – Michael Gruber, Amerikalı yazar
- 1943 – Jean-Jacques Annaud, Fransız yönetmen
- 1946 – Ewa Kłobukowska, Polonyalı atlet
- 1947 – Kenan Işık, Türk oyuncu, sunucu ve gazeteci (ö. 2024)
- 1948 – Ertuğrul Günay, Türk hukukçu ve siyasetçi
- 1949 – André Rieu, Hollandalı kemancı, besteci ve orkestra şefi
- 1949 – Fuat Seyrekoğlu, Türk futbolcu (ö. 2010)
- 1950 – Boris Morukov, Rus fizikçi ve kozmonot (ö. 2015)
- 1953 – İsak Andiç Ermay, Seferad Yahudisi İspanyol iş insanı (ö. 2024)
- 1956 – Andrus Ansip, Estonyalı siyasetçi
- 1956 – Gina Haspel, Amerikalı istihbaratçı
- 1956 – Theresa May, Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık Başbakanı
- 1958 – Melihat Gülses, Türk şarkıcı (Klâsik Türk müziği sanatçısı)
- 1959 – Youssou N’Dour, Senegalli müzisyen
- 1961 – Ömer Önder, Türk televizyon programcısı, sunucu, söz yazarı, piyanist, besteci ve fizyoterapist
- 1962 – Paul Walsh, İngiliz eski millî futbolcu
- 1963 – Jean-Denis Délétraz, İsviçreli motor sporları pilotu
- 1965 – Mia Mottley, Barbadoslu avukat ve siyasetçi
- 1966 – George Weah, Liberyalı eski futbolcu ve siyasetçi
- 1969 – Zach Galifianakis, Amerikalı komedyen ve oyuncu
- 1969 – Marcus Stephen, Nauru Cumhuriyeti eski devlet başkanı
- 1974 – Canan Çiftel, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı
- 1975 – Şahnaz Çakıralp, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
- 1976 – Dora Venter, Macar porno yıldızı
- 1976 – Ümit Karan, Türk futbolcu
- 1978 – Mert Ekren, Türk pop müzik sanatçısı ve besteci
- 1979 – Curtis Axel, Amerikalı profesyonel güreşçi
- 1979 – Walewska Moreira de Oliveira, Brezilyalı voleybolcu
- 1981 – Gaby Mudingayi, Kongo asıllı Belçikalı futbolcu
- 1981 – Júlio Baptista, Brezilyalı futbolcu
- 1981 – David Yelldell, Alman asıllı Amerikalı millî futbolcu
- 1982 – Haruna Babangida, Nijeryalı millî futbolcu
- 1983 – Mirko Vučinić, Karadağlı eski millî futbolcu
- 1983 – Anna Drijver, Hollandalı aktris
- 1983 – Muhammed Abdülvahab, Mısırlı eski millî futbolcu (ö. 2006)
- 1984 – Mónica Spear, Venezuelalı model, oyuncu ve şarkıcı (ö. 2014)
- 1986 – Ricardo Vaz Tê, Portekizli futbolcu
- 1987 – Matthew Daddario, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu
- 1989 – Brie Larson, Amerikalı oyuncu ve film yapımcısı
- 1990
- João Jesus, Portekizli oyuncu
- Hazal Kaya, Türk oyuncu
- Pedro Filipe Mendes, Portekizli futbolcu
- 1992 – Boran Kuzum, Türk oyuncu
- 1993 – Serenay Aktaş, Türk futbolcu, dizi ve sinema oyuncusu
- 1994 – Trézéguet, Mısırlı millî futbolcu
- 2001 – Mason Greenwood, İngiliz futbolcu
Ölümler
- 686 – Temmu, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 40. imparatoru (d. 631)
- 959 – Eadwig, 955 yılından dört yıl sonra öldüğü yıla kadar İngiltere Kralı. I. Edmund‘un en büyük oğlu (d. 941)
- 1310 – Burgonyalı Béatrice, Fransız soylu kadın (d. 1257)
- 1404 – IX. Bonifacius, 2 Kasım 1389 – 1 Ekim 1404 döneminde Roma’da hüküm süren Papa (d. 1389)
- 1499 – Marsilio Ficino, İtalyan Yeni Platoncu düşünür (d. 1433)
- 1571 – Juan de Austria, Kutsal Roma-Germen İmparatoru (d. 1547)
- 1652 – Jan Asselijn, Hollandalı ressam (d. 1610)
- 1684 – Pierre Corneille, Fransız oyun yazarı (d. 1606)
- 1901 – Abdurrahman Han, Afgan Emiri (d. 1844)
- 1929 – Antoine Bourdelle, Fransız heykeltıraş (d. 1861)
- 1947 – Olive Borden, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1906)
- 1950 – Ali Faik Ozansoy, Türk şair (d. 1876)
- 1951 – Peter McWilliam, İskoç eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1879)
- 1957 – Mustafa Abdülhalik Renda, Türk siyasetçi ve TBMM Başkanı (d. 1881)
- 1959 – Enrico De Nicola, İtalyan hakim, gazeteci ve siyasetçi (d. 1877)
- 1965 – Aliağa Vahid, Azerbaycanlı şair (d. 1895)
- 1968 – Romano Guardini, İtalyan kökenli Alman bir Roma Katolik rahibi, din filozofu ve ilahiyatçı (d. 1885)
- 1972 – Louis Leakey, İngiliz arkeolog (d. 1903)
- 1982 – Mehmet Ali Kâğıtçı, Türk kimyager ve Türkiye’de kâğıt sanayisinin kurucusu (d. 1899)
- 1985 – E. B. White, Amerikalı yazar (d. 1899)
- 1990 – Curtis LeMay, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri’ndeki general (d. 1906)
- 1992 – Petra Kelly, Alman siyasal eylemci ve Yeşiller Partisi’nin kurucusu (d. 1947)
- 2004 – Richard Avedon, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1923)
- 2008 – Tanju Duru, Türk müzisyen, besteci ve Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi (d. 1963)
- 2010 – Gerard Labuda, Polonyalı tarihçi (d. 1916)
- 2012 – Berkant Akgürgen, Türk müzisyen, besteci ve oyuncu (Samanyolu şarkısının sahibi) (d. 1938)
- 2012 – Hasan Gül, Suudi Arabistanlı, Yemenli, Pakistanlı veya Mısırlı olarak belirtilen üst düzey el-Kaide yöneticisi (d. ?)
- 2012 – Eric Hobsbawm, İngiliz tarihçi ve yazar (d. 1917)
- 2013 – Tom Clancy, Amerikalı yazar (d. 1947)
- 2013 – Giuliano Gemma, İtalyan oyuncu (d. 1938)
- 2014 – Lynsey de Paul, İngiliz rock şarkıcısı, besteci, piyanist ve söz yazarı (d. 1948)
- 2014 – Shlomo Lahat, Eski İsrailli general ve politikacı (d. 1927)
- 2015 – Božo Bakota, Eski Hırvat futbolcu (d. 1950)
- 2015 – Hadi Nevruzi, İranlı eski millî futbolcu (d. 1985)
- 2016 – Erol Keskin, Türk eski millî futbolcu (d. 1927)
- 2017 – Hansje Bunschoten, Hollandalı serbest stil yüzücü ve televizyon sunucusu (d. 1958)
- 2017 – Pierluigi Cappello, İtalyan şair (d. 1967)
- 2017 – Arthur Janov, Amerikalı psikolog, psikoterapist ve primal terapi uzmanı (d. 1924)
- 2017 – Edmond Maire, Fransız aktivist ve sendikacı (d. 1931)
- 2017 – István Mészáros, Macar Marksist filozof ve akademisyen (d. 1930)
- 2017 – Stephen Paddock, Amerikalı suikastçı ve seri katil (d. 1953)
- 2017 – Philippe Rahmy, İsviçreli şair ve yazar (d. 1965)
- 2017 – Larissa Volpert, Rus-Sovyet satranç ustası (d. 1926)
- 2018 – Charles Aznavour, Ermeni asıllı Fransız şarkıcı, oyuncu ve diplomat (d. 1924)
- 2018 – Stelvio Cipriani, İtalyan besteci (d. 1937)
- 2018 – Đỗ Mười, Vietnamlı komünist siyasetçi (d. 1917)
- 2018 – Carlos Ezquerra, İspanyol çizgi roman sanatçısı (d. 1947)
- 2018 – Jerry González, Amerikalı orkestra şefi, trompetçi ve baterist (d. 1949)
- 2018 – Graciano Rocchigiani, Alman eski boksör (d. 1963)
- 2018 – Franco Sar, İtalyan atlet (d. 1933)
- 2019 – Peter Sissons, İngiliz gazeteci ve televizyon sunucusu (d. 1942)
- 2019 – Joseph Bismuth, Tunuslu iş insanı ve siyasetçi (d. 1926)
- 2019 – Karel Gott, Çek Caz şarkıcı ve oyuncu (d. 1939)
- 2019 – Miguel León-Portilla, Meksikalı tarihçi antropolog, yazar ve filozof (d. 1926)
- 2019 – Peter Sissons, İngiliz gazeteci ve televizyon sunucusu (d. 1942)
- 2019 – Tarık Ünlüoğlu, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1957)
- 2020 – Derek Mahon, Kuzey İrlandalı şair (d. 1941)
- 2021 – Oğuzhan Asiltürk, Türk siyasetçi (d. 1935)
- 2021 – İlhan Daner, Türk oyuncu, senarist ve yönetmen (d. 1938)
- 2022 – Àngel Casas, İspanyol gazeteci ve yazar (d. 1946)
- 2024 – Güneri Civaoğlu, Türk gazeteci ve yazar (d. 1939)
