Tahıl ve tarım emtia piyasalarında 2026 yılına yönelik beklentiler, uzmanlar tarafından küresel arz-talep dengesi ve iklim faktörleri çerçevesinde şekilleniyor. Uzmanlar; başta buğday, mısır ve soya fasulyesi gibi temel ürünlerde üretim ve stok seviyelerinin, uluslararası ticaret akışlarını doğrudan etkileyeceğini belirtiyor. Nasıl Bir Ekonomi Gazetesi yazarı Evrim Küçük’ün 6 Kasım 2025 tarihli yazısına göre, arzın bol olduğu bir yılın ardından 2026’da tahıl fiyatlarında istikrar bekleniyor. Buğdayda sınırlı artış, pirinçte yatay seyir, mısırda ise hafif gerileme öngörülürken; La Nina etkisi ve yüksek gübre maliyetleri fiyatları yeniden yukarı çekebilir. Bu yılın üçüncü çeyreğinde tarım emtia fiyatları çeyrek dönem bazda yaklaşık yüzde 4 oranında geriledi. Tahıllar arasında özellikle dünya genelinde arzın genişlemesi nedeniyle yüzde 6 oranında bir fiyat düşüşü yaşandı. Dünyada tarım fiyat endeksinin gelecek yıl yaklaşık yüzde 2 düşmesi, 2027 yılı için tarımsal fiyatların büyük ölçüde değişmeden kalması bekleniyor.
2026’da tahıl piyasalarında genel olarak fiyat istikrarı öngörülürken, 2025’teki güçlü arz artışı sonrasında buğdayda hafif yükseliş, pirinçte yatay seyir, mısırda ise sınırlı geri çekilme bekleniyor. Ancak La Nina kaynaklı olası hava olayları ve gübre maliyetlerinde yeniden artış gibi faktörler, tahıl fiyatlarını yukarı yönlü risk altında tutuyor.
Tahıllar istikrar kazanma yolunda
Dünya Bankası Emtia görünümü raporuna göre tahıl piyasaları daha istikrarlı bir yıla hazırlanıyor. Pirinç: 2025’te yaklaşık yüzde 29 düşüp 10,25 dolar/cwt seviyesine indikten sonra, fiyatların 2026’da yaklaşık yüzde 1 düşmesi, 2027’de ise üretim daralması ve nüfus artışı etkisiyle yaklaşık yüzde 2 yükselmesi bekleniyor.
Buğday: Uluslararası piyasalarda fiyatlar şu an kile başına 5,40 dolar civarında bulunuyor. Üretim artışı fiyatları bastırıyor. Rus danışmanlık şirketi Sovecon, Sibirya’daki rekor verimlere atıfta bulunarak Rusya için 2025 buğday üretim tahminini 87,8 milyon tona yükseltti. Arjantin’de üretimin, ülkenin rekor 2021-22 hasadıyla eşleşen 23 milyon ton olması bekleniyor. 2025’te yaklaşık yüzde 7 düşmesi beklenen fiyatların, 2026 ve 2027’de yıllık yaklaşık yüzde 4 artması öngörülüyor. Ardında, tüketimin üretimden daha hızlı artacağı ve sezon sonu stokların azalacağı tahmin ediliyor.
Mısır: Fiyatlar Chicago Borsası’nda şu sıralar kile başına 4,33 dolar seviyesinde. Mısırın 2025 yılını yaklaşık yüzde 4 yükselişle tamamlaması bekleniyor; ancak 2026’da hafif gerilemesi, 2027’de ise düşük de olsa yükselmesi öngörülüyor. 2025-26 sezonunda üretimin rekor seviyeye çıkacağı tahmin ediliyor ancak artan tüketim ve düşük açılış stokları nedeniyle arz-talep farkı çok geniş olmayacak.
Soya fasulyesi: Vadeli işlemler piyasasında fiyatlar, Çin talebindeki belirgin toparlanma ve sıkılaşan arz sinyalleriyle Temmuz 2024’ten bu yana en yüksek seviyesi olan kile başına 10,90 doları aştı. Çin, ilk ABD yeni sezon kargolarını rezerve etti ve COFCO Aralık ve Ocak teslimatı için yaklaşık 180 bin ton aldı. Fiyatlar yılbaşından bu yana yüzde 11 yukarıda. Soya yağı ve palm yağı fiyatlarında da artışlar var. 2026-27’de bu bileşenlerin genelinde önemli bir değişim beklenmiyor.
Pamuk: Fiyatlar, 2025’in ilk üç çeyreğinde göreceli olarak stabil kalırken, 2022 zirvesinden bu yana yaklaşık yarı yarıya düşmüş durumda. 2025’te yıllık bazda pamuk fiyatlarının yaklaşık yüzde 11 düşmesi beklenirken, 2026 ve 2027’de yılda yaklaşık yüzde 3’lük fiyat artışı bekleniyor.
Kauçuk: 2025 üçüncü çeyreğinde fiyatlar yüzde 2 oranında yükseldi. Doğal kauçuk fiyatlarının 2025’te büyük ölçüde değişmeden kalması, 2026’da yaklaşık yüzde 2, 2027’de yaklaşık yüzde 3 yükselmesi bekleniyor. Fiyat görünümünü tehdit eden riskler arasında otomobil üretiminde beklenmedik düşüş, Çin otomotiv sektöründeki kapasite fazlası ve ticaret kısıtlamaları yer alıyor.
Kahve: 2025 üçüncü çeyreğinde fiyatlar yaklaşık yüzde 10 oranında geriledi. Küresel kahve üretimi, 2024-25 sezonunda yaklaşık 174 milyon çuval düzeyindeyken, 2025-26 sezonunda 179 milyon çuvala kadar çıkması bekleniyor. Arabica fiyatlarında 2025 yılındaki yaklaşık yüzde 50’lik yükselişin ardından 2026’da yüzde 13 düşüş, 2027’de ise yüzde 5 düşüş öngörülüyor.
Kakao: Fiyat üçüncü çeyrekte yıllık bazda yaklaşık yüzde 7 yükselmiş durumda. Kakao fiyatlarında 2026’da yaklaşık yüzde 6 düşüş, 2027’de ise yüzde 7 düşüş öngörülüyor. Kahve ve kakao piyasaları için 2026 yılı “düzeltme yılı” olarak nitelendiriliyor.
Yukarı yönlü riskler
Fiyatların beklenenden yukarı çıkmasına yol açabilecek faktörler şöyle sıralandı: Ticaret gerilimlerinin azalması, özellikle soya fasulyesi piyasasında fiyatları yukarı çekebilir. La Nina hava olayı, özellikle 2025 sonu/2026 başı için olası bir güçlü ve uzun süreli olması halinde fiyatları etkileyebilir. Bu durum; Arjantin, güney Brezilya, ABD Körfez Kıyısı gibi üretim bölgelerinde sıcak-kurak koşullar yaratabilir. Böylelikle buğday, mısır, soya fasulyesi üretimini zayıflatabilir. Gübre maliyetlerinin beklenenden daha yüksek gerçekleşmesi, özellikle Çin’in azot ve fosfat gübreler üzerindeki ihracat kısıtlamaları, doğal gaz fiyatlarındaki yükseliş veya güçlü talep gübrenin maliyetini artırarak gıda üretim maliyetlerini yukarı çekebilir.
Aşağı yönlü riskler
Tarım emtialarını baskı altına alabilecek faktörler izlenecek. Biyoyakıt (biodizel) talebinin beklenenden zayıf olmasıyla yağlı tohumlar ve yenilebilir yağlar açısından talebin düşme olasılığı fiyatları baskı altında tutabilir. Küresel ekonomik büyümenin beklenenden daha zayıf gerçekleşmesi, tarımsal emtia talebini düşürebilir; özellikle yağlı tohum, et gibi elastikiyeti yüksek bileşenlerde fiyatı aşağı yönlü çekebilir.
