Çalışanın önceliği, üzerinde harcadığı zamanın yüzdeliğin eşittir. Bu sebeple işe odaklı ve üretime konstantre olan bir çalışan kolay kolay iş ve işlemlere güvenlik penceresinden bakamaz. Hatta zaman içeririnde bu yöndeki bilgilendirmelere ve uyarıcılara karşı olabildiğince yabancılaşır. Çalışanlar ile iş güvenliği uzmanlarının mutabık kalmasının yegane yolu, uzmanların güvenliği bir ürün gibi pazarlamaya çalışmaktan vazgeçmesi ve çalışanın güvenlik konusunu tercihe dayalı bir ürün olarak algılamasının son bulmasından geçmektedir. İş güvenliği uzmanlarının bilgi ve deneyimlerini çalışana sağlıklı şekilde aktarabilmesi için evvela çalışanın iş ile güvenliği bir bütün olarak görmesi gerekmektedir. Bu ise güvenlik algısından önce hatalı iş anlayışının düzeltilmesi ile mümkündür. Çalışan, güvenliği işin bir parçası olarak görür ve yaptığı iş ile güvenliği aynı konular olarak değerlendirirse güvenlik algısı doğru bir zemine taşınmış olur. Yoksa zihin dünyasında işi ayrı güvenliği ayrı konular olarak değerlendiriyorsa hedeflenen davranışı göstermesi pek mümkün değildir. Böyle bir algıyı oluşturmanın yolu ise iş tanımı ve iş süreçlerindeki çarpıklıkların düzeltilmesi ile mümkün olabilir.
Bu düzenlemelere yoğunlaştıktan sonra geliştirilen bir takım programlar ile bu süreç desteklenebilir ve hatta desteklenmesi zaruridir. Bu uygulamalardan bir tanesi haftada bir gün empati programı olabilir. Bu programın amacı, çalışanların empati duygusunu geliştirerek yaptığı iş ile güvenlik konusuna ayrı pencerelerden değil tek pencereden bakabilmesini sağlamaktır. Program, çalışanların belli dönemlerde periyodik olarak İSG biriminde görev almalarını sağlayarak tüm güvenlik süreçleri ile ilgili bilgi ve öngörü sahibi olmalarını ve empati geliştirebilmelerini temin etmek üzerine kuruludur.
Geçmişte görev yapmış olduğum işletmelerden birinde bu strateji ile böyle bir program geliştirme ve uygulama imkanı bulmuştum. Elbette bu program tek başına hiçbir şey ifade etmez! Yani araba almaya önce lastik alarak başlanmayacağı gibi… Bahsettiğim gibi, diğer tüm alanlarda ve konularda güvenlik yönetimi kapsamında yapılması gerekenler yapılmalı ve bu program bir takım davranış değiştirme çalışmaları kapsamında değerlendirilmelidir.
Nasıl yaptık:
Her hafta farklı bir çalışanı bir tam gün boyunca iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirdik. Güne başlamadan evvel yazılı olarak İSG ile ilgili genel, projenin İSG departmanı ile ilgili de özel manada fikirlerini yazmasını istedik. Akabinde ekip ile tek tek tanıştırıp kırmızı baretini kendisine teslim ettik. Sonra tüm süreci kronolojik olarak anlamasını sağlamak için öğlene kadar sırasıyla yönetim, eğitim, denetim ve sağlık departmanlarımızda aktif zaman geçirmesini sağlayarak bu departmanların uygulamalı olarak işleyiş prensiplerini anlattık.
Öğleden sonra süpervizör ve incpektorler ile operasyon sahasında rutin ve spesifik denetimlere dahil ettik. Bunu yaparken “kendine ve çalışma arkadaşlarına” bizim gözlüklerimizden bakmasını amaçladık.
Programın sonunda, güne başlarken İSG ile ilgili genel, İSG departmanı ile ilgili de özel manada beyan ettiği düşünceler ile günün sonundaki düşüncelerini kıyaslayabilmek adına fikirlerini tekrardan yazmasını istedik. Sonra bu günü zihninde kalıcı ve anlamlı hale getirebilmesini sağlamak için bir teşekkür yazısı sunduk ve gün sonu fikirlerini video ile kayıt altına alıp bu videoyu daha evvel projeye özel olarak kurmuş olduğumuz sosyal medya hesaplarımızdan paylaştık.
Program nihayete erdiğinde tüm düşünceleri toparlayıp afiş haline getirip beyaz yaka personel ile mail yoluyla, tüm çalışanların okumasını sağlamak için ilan panolarında ve dış mercilerin görebilmesi için sosyal medya hesaplarımızdan paylaştık.
İnanın bana aldığımız geri bildirimler ve sonuçlar harika ve hedeflediğimizin çok ötesindeydi…
