Dr. Öğretim Üyesi Serdar Ay: Sesli kitap pazarının dünya çapında 2030 yılında 33,59 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor
Günümüzde dijital teknolojinin yaşamımızın her alanına girmesi, alışkanlıklarımızı köklü şekilde dönüştürüyor. Müzikten eğitime, günlük hayattan iş dünyasına kadar birçok alanda dijital araçların yaygınlaşması, okuma alışkanlıklarımızı da derinden etkiliyor. Altınbaş Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Serdar Ay yaptıkları çalışma ile dijitalleşmenin kaçınılmaz bir süreç olduğunu ve okuma alışkanlıklarımız üzerinde köklü değişikliklere yol açtığı vurgulandığını vurguladı.
Bu süreçte ortaya çıkan sesli kitapların ise sadece görme engelli bireyler için değil, zaman kazanmak isteyen herkes için pratik çözümler sunduğunu ifade eden Serdar Ay, “Spor yaparken veya seyahat ederken kitap dinlemek, dijital teknolojinin sunduğu yenilikçi faydalardan biri olarak dikkat çekiyor. Üstelik sesli kitap pazarı dünya genelinde hızla büyüyor. Yapılan tahminlere göre, 2030 yılında küresel sesli kitap pazarının 33,59 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Bu büyüme, dijital okuma alışkanlıklarının çeşitlenmesine önemli bir katkı sağlıyor” şeklinde konuştu.
Türkiye’de gazete ve dergi sayısı yüzde 9,2 oranında azaldı
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Ay, dijital cihazlar sayesinde bilgiye erişim hızlandıkça, basılı materyallerin kullanımında belirgin bir azalma gözlemlendiğini aktardığı konuşmasına şöyle devam etti: “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılında Türkiye’deki gazete ve dergi sayısı yüzde 9,2 oranında azalarak 4.048’e düşmüştür. Aynı dönemde toplam tirajlar yüzde 8,3’lük bir azalma göstererek 848 milyon 365 bin 241’e gerilemiştir. Bu düşüş, yazılı medyanın yerini giderek dijital platformların aldığını açıkça göstermektedir. Ancak ilginç bir şekilde, bu veriler basılı kitaplarda tam anlamıyla geçerli değildir. Araştırmalarımıza göre, basılı kitaplar hâlâ elektronik kitaplara kıyasla daha fazla tercih ediliyor. Yani, dijitalleşmenin artışına rağmen, basılı kitapların sunduğu fiziksel/zihinsel faydanın ve keyfin değerini koruduğu görülüyor.”
Ekrandan okumanın avantajları
Yapılan çalışmalar kapsamında ekrandan okumanın sunduğu avantajları da sıralayan Ay, “Dijital okumanın popülerliği artarken, ekran ve basılı okuma arasında birçok fark bulunuyor. Dijital platformlar bilgiye erişim hızını artırıyor. Okuyucular, arama motorları sayesinde istedikleri bilgilere daha hızlı ve kolayca ulaşabiliyor. Örneğin, basılı bir kitabın sayfalarını çevirmeden, sadece birkaç tuş yardımıyla yüzlerce sayfalık bir kitapta aradıkları bilgiye anında ulaşabiliyorlar. Çevre üzerindeki etkiler ise diğer önemli bir konu. Dijital kitapların yaygınlaşmasıyla kâğıt kullanımı azaldığı için ağaç kesiminin önüne geçiliyor ve çevreye daha az zarar veriliyor. Böylece dijitalleşme, doğrudan çevresel sürdürülebilirlik açısından da avantaj sağlıyor” dedi.
“Z kuşağının, okuma alışkanlıkları büyük ölçüde dijital platformlarda”
Son olarak, ellerinde akıllı telefonlar ve tabletlerle büyüyen Z kuşağının, okuma alışkanlıklarını büyük ölçüde dijital platformlara kaydıracağı öngörülüyor. Dr. Öğretim Üyesi Ay, “Birçok faydalar sunan dijitalleşme kaçınılmaz. Ancak dijital platformlar bilgiye erişimi hızlandırsa da basılı kitapların sunduğu eşsiz deneyimler hâlâ değerini koruyor. Kitap kokusunun verdiği hazzın ekranlardan alınamayacağı çok açıktır” diyerek sözlerini sonlandırdı.
