Çin ithalatımızda ilk sıraya yükseldi
2024 yılının Ağustos ayı rakamları TUİK tarafından açıklandı. Buna göre Ağustos’da ihracat %2,3 artarak 21,556 milyar dolardan 22,048 milyar dolara, ithalat da %10,7 gerileyerek 30,268 milyardan 27,040 milyara indi. Temmuz ayı dış ticaret açığı aylık %42,7 azalarak 8,712 milyardan 4,992 milyar dolara geriledi.
2024’ün ilk sekiz ayına göre ise ihracat %3,9 artarak 164,453 milyar dolardan 170,801 milyar dolara yükseldi. İthalat ise %8,6 oranında azalarak 247,021 milyar dolardan 225,739 milyar dolara geriledi. Bunun sonucu dış ticaret açığı da %33,5 oranında azalarak 2024’ün ilk sekiz ayında 82,569 milyar dolar iken, 2024’ün ilk sekiz ayında 54,938 milyar dolara geriledi ve ihracatın ithalatı karşılama oranı da %66,6’dan %75,7’ye yükseldi. Dış ticaret açığı azalırken, dış ticaret hacminin de %3,62 azalarak 411,474 milyar dolardan 396,540 milyar dolara gerilediğini de göz önünde bulundurmak gerekiyor.
TUİK’in verilerinde yer alan bazı rakamlara göre 2024’ün gelişmelerinde ham petrol ithalatımız, 2021’den itibaren Ocak-Ağustos döneminde ton olarak şöyle gelişti:
| Yıllar | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 |
|---|---|---|---|---|
| Miktar(ton) | 21.082.898 | 19.530.389 | 22.7817.218 | 19.701.221 |
Geçen senenin aynı dönemine göre petrol ithalatımız Ocak-Ağustos döneminde miktar olarak %7,94 artmış durumda.
Ocak – Ağustos dönemi için fasıllara göre ithalata baktığımız zaman, ilk 10 sırayı alan kalemlerin toplamı 163,104 milyar dolara ulaşıyor. Bu da toplam 225,739 milyar dolarlık ithalatın içinde %72,25 oranına işaret ediyor.
| FASILLAR – İTHALAT | 000 $ | |
|---|---|---|
| 1 | Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve türevleri bitümenli maddeler, mineral mumlar | 43 325 768 |
| 2 | Kazanlar, Makinalar mekanik cihazlar parçaları | 26 305 818 |
| 3 | Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler | 20 593 566 |
| 4 | Elektrikli Makina ve Cihazlar | 17 593 987 |
| 5 | Demir ve Çelik | 15 651 714 |
| 6 | Kıymetli ve yarı kıymetli taşla | 14 500 000 |
| 7 | Plastikler ve mamulleri | 10 549 236 |
| 8 | Organik kimyasal ürünler | 6 395 091 |
| 9 | Optik, Fotoğraf, tıbbi alet ve cihazlar | 4 272 579 |
| 10 | Aluminyun ve Aluminyumdan eşya | 3 916 772 |
| TOPLAM | 163.104.532 |
| FASILLAR – İHRACAT | 000 $ | |
|---|---|---|
| 1 | Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı | 20 440 046 |
| 2 | Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları | 16 811 061 |
| 3 | Mineral yakıtlar, yağlar | 11 736 325 |
| 4 | Elektrikli makina ve cihazlar, ses-görüntü | 10 571 351 |
| 5 | Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar | 8 612 012 |
| 6 | Plastikler ve mamulleri | 7 178 978 |
| 7 | Demir ve Çelik | 6 838 732 |
| 8 | Örme giyim eşyası | 6 637 476 |
| 9 | Demir veya Çelikten eşya | 6 449 483 |
| 10 | Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı | 5 099 698 |
| TOPLAM | 100 375 164 |
Mineral yakıtlar ve yağlar her yıl olduğu gibi ilk sırada ve toplam ithalatın %19,19’unu oluşturuyor. İhracatımızda ise ilk 10 sırayı alan fasılların toplam ihracatımız içindeki payının ortalaması %58,77 ile geçen yılın seviyesinde. Motorlu kara taşıtları ihracatımız 20,440 milyar dolar ile ilk sırada yer alıyor ve ihracatımızın %11,97’sini oluşturuyor. Demir ve çelik İhracatımız 6.838 milyar dolar ile 7. sırada. Örülmüş ve örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları ihracatımız ise toplam 11,737 milyar dolar seviyesinde. Motorlu taşıtlarda 153,5 milyon dolar lehte bir ticaret gözlenirken, demir çelik’te 6,838 milyar dolar fazla ithalat yapmış bulunuyoruz.
İthalatımız ve ihracatımızda ilk 10 sırayı alan ülkeler ise aşağıdaki tabloda yer alıyor:
| İTHALAT 000 $ | İHRACAT 000 $ | |||
|---|---|---|---|---|
| 1 | Çin | 29 468 249 | Almanya | 13 624 548 |
| 2 | Rusya | 29 225 048 | ABD | 10 558 161 |
| 3 | Almanya | 17 346 284 | Birleşik Kral. | 9 801 651 |
| 4 | İtalya | 12 404 897 | Irak | 8 402 033 |
| 5 | Gizli Ülke | 11 426 769 | İtalya | 8 333 204 |
| 6 | ABD | 10 877 167 | İspanya | 6 607 567 |
| 7 | Fransa | 8 651 341 | Fransa | 6 404 782 |
| 8 | İsviçre | 6 558 571 | Hollanda | 5 810 765 |
| 9 | Güney Kore | 6 211 224 | Rusya | 5 673 531 |
| 10 | İspanya | 6 208 111 | BAE | 5 567 640 |
| – | TOPLAM | 138 377 662 | 80 783 882 |
Toplam ithalatımızın %61,30’unu ilk 10 ülke ile gerçekleştiriyoruz. İlk sekiz ayda Çin 29,468 milyar dolar ile ithalatımızda 1. sıraya yükseldi ve ithalatımızın %13,05’ini Çin’den yapıyoruz. İthalatımızda uzun bir süre sonra ikinci sıraya gerileyen Rusya’dan ise ithalatımız 29,225 milyar dolar ile toplam ithalatımızın %12,95’ini oluşturuyor. Bu iki ülkeden ithalatımız toplam ithalatın %26’sını teşkil ediyor. Buna mukabil Rusya’ya ihracatımız 5,673 milyar dolar. Üçüncü sırada yer alan Almanya’dan ithalat 17,4 milyar dolar ile toplam ithalatın %7,68’ini oluşturmakta.
İhracat yaptığımız ülkeler arasında Almanya 13,624 milyar dolar ile ilk sıradaki yerini koruyor. Toplam ihracatımızın %7,98’ini Almanya’ya yapıyoruz. Onu 10,558 milyar dolar ile ABD takip ediyor ve toplam ihracatımızın %6,18’ini ABD’ye yapıyoruz. Toplam ihracatımızın %47,30’u olan 80,783 milyar doları ilk 10 ülkeye yapıyoruz. Birleşik Krallık 9,801 milyar dolar ile ihracatımızda 3. sırada yer alıyor ve toplam ihracatımızdaki payı da %5,74. Aylık ortalama dış ticaret açığının 6 milyar doların altına indi. Bu gelişme son iki yıldır yıllık toplam 100 milyar doların üzerinde olan açığın, şimdilik yıllık 70 milyar dolarlık bir seviyede kalabileceğine işaret ediyor.
Not: Rakamlar TUİK’in verileri esas alınarak değerlendirilmiştir.
