Küresel ekonomi ve ticaret politikalarına ilişkin belirsizlikler ile jeopolitik gelişmeler küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleri olarak görülüyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti yayımlandı. Özette 29 madde yer aldı. Özetteki açıklamaya göre, “Küresel büyüme görünümündeki sınırlı iyileşme yılın ikinci çeyreğinde de devam ederken, işgücü piyasaları arz talep dengesindeki normalleşme eğilimi sürmüştür. Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2024 yılında yüzde 2 artışla 2023 yılındaki yüzde 1,8’in sınırlı oranda üzerinde büyüyeceği tahmin edilmekte ve küresel iktisadi faaliyetin zayıf seyrini sürdüreceği değerlendiriliyor. Hizmet sektöründe olumlu seyir devam ederken imalat sanayindeki zayıf görünüm korunmuştur. ABD ekonomisi büyüme eğilimi diğer gelişmiş ülkelerden olumlu ayrışmaya devam etmiştir. Küresel talep görünümü, arz yönlü faktörler ve jeopolitik riskler nedeniyle emtia fiyatları dalgalı bir seyir izleniyor. Küresel ekonomi ve ticaret politikalarına ilişkin belirsizlikler ile jeopolitik gelişmeler küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleri olarak görülüyor” ifadelerine yer verildi.
GOÜ piyasalarından portföy çıkışları gözlendi
Küresel enflasyondaki düşüşün devam ettiği ve hizmet sektöründeki enflasyon katılığının zayıflamasıyla birlikte enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklerin canlı tutulduğu belirtilen özette, “Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde (GOÜ) faiz indirim süreçleri devam ederken, merkez bankalarının bu süreçleri enflasyon görünümündeki olumlu eğilimi koruyacak şekilde sürdürerek temkinli bir yaklaşım izleyecekleri değerlendiriliyor. Diğer taraftan küresel belirsizlikler nedeniyle son dönemde GOÜ piyasalarından portföy çıkışları gözlenmiştir” bilgileri yer aldı.
TL ticari kredi faizleri yüzde 52,7 seviyesinde oldu
Parasal ve finansal koşulların yer aldığı bölümde, TL mevduatını önceliklendiren makroihtiyati politikaların da katkısıyla mevduat faizlerinin 18 Ekim haftasına kıyasla önemli bir değişim göstermeyerek 15 Kasım haftası itibarıyla yüzde 56 seviyesinde gerçekleştiği belirtildi. Özette” Aynı dönemde TL ticari kredi faizleri (Kredili Mevduat Hesabı ve Kredi Kartı hariç) 382 baz puan azalarak yüzde 52,7 seviyesinde oluşmuştur. Bireysel tarafta, ihtiyaç kredisi (Kredili Mevduat Hesabı hariç) faizleri 70 baz puan azalarak yüzde 70,4 olurken; konut kredisi faizleri, 53 baz puan azalarak yüzde 40,9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Genel olarak dalgalı bir seyir izleyen taşıt kredisi faizleri 15 Kasım itibarıyla yüzde 40,7 seviyesinde oluşmuştur” bilgileri vurgulandı.
Altın hariç, perakende satış hacmindeki çeyreklik artış daha ılımlı
Talep ve üretimin yer aldığı kısımda ise eylül ayında perakende ve ticaret satış hacim endekslerinin, aylık ve çeyreklik bazda arttığı kaydedildi. Altın hariç bakıldığında ise perakende satış hacmindeki çeyreklik artışının daha ılımlı olduğu belirtilerek, “Hizmet üretiminin yanı sıra talebi hakkında da bilgi sunan hizmet üretim endeksi, üçüncü çeyrekte gerileyerek çeyreklik bazda azalışını sürdürdü. Otomobil ve beyaz eşya satışlarının üçüncü çeyrekteki seyri yurt içi talepte kademeli yavaşlamaya işaret etti. Ekim ayında kartla yapılan harcamalar yataya yakın seyrederken kasım ayının ilk haftasına ilişkin veriler sınırlı bir düşüş ima ediyor. İmalat sanayi firmalarına yönelik anket verileri, iç piyasa siparişlerinin dördüncü çeyrekte, üçüncü çeyreğe benzer şekilde zayıf seyrettiğini gösteriyor. Bu çerçevede, yüksek frekanslı veriler ve anket verileri gibi son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima ediyor” bilgilerine yer verildi.
Ekim ayında hizmet grubunda aylık fiyat artışı yavaşladı
Enflasyon gelişmeleri ve beklentilerin yer aldığı bölümde ekim ayında tüketici fiyatları yüzde 2,88 oranında yükselirken, yıllık enflasyon 0,80 puan düşüşle yüzde 48,58 seviyesine gerilediği belirtildi. B ve C endekslerinin yıllık enflasyonu sırasıyla 1,13 ve 1,35 puan azalarak yüzde 47,10 ve yüzde 47,75 olduğu ifade edildi. Ekim ayında yıllık enflasyona katkılar hizmet, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarında gerilerken, gıda ve temel mal gruplarında arttığı belirtilerek, “Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonunda iyileşmeye dair sinyaller belirginleşti. Ekim ayında hizmet grubunda aylık fiyat artışı yavaşlamıştır. Hizmet grubundaki bu gelişmede zayıflama kaydeden kira ile lokanta-otel gruplarının yanı sıra, eğitim kaynaklı göreli fiyat uyarlamasının tamamlanmasının da etkisiyle diğer hizmetler grubu öne çıktı” ifadeleri kullanıldı.
Enflasyon beklentileri kısmi bir artış kaydetti
Küresel Arz Zinciri Baskı Endeksi ekim ayında gerileyerek tarihsel ortalamasının bir miktar altında seyrettiği aktarılan özette, Kasım ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarına göre enflasyon beklentileri kısmi bir artış kaydettiği belirtildi. On iki ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi 0,2 puan düşüşle yüzde 27,2’ye gerilerken, “Cari ve gelecek yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentileri sırasıyla 0,7 ve 0,6 puan yukarı yönlü güncelleme ile yüzde 44,8 ve yüzde 26,2 seviyesinde gerçekleşti. 24 ay sonrasına ilişkin beklenti 0,3 puan artışla yüzde 18,3 olmuştur. 5 yıl sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi ise 0,2 puan düşüşle yüzde 11,1 seviyesinde ölçülmüştür” ifadeleri belirtildi. Öncü göstergelerin bir önceki aya benzer şekilde, kasım ayında da tüketici enflasyonu üzerinde gıda fiyatlarının etkisinin öne çıkacağına işaret ettiği aktarılarak, “Gıda dışı aylık tüketici enflasyonunda ise daha olumlu bir seyir izlenmektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış gıda dışı aylık tüketici enflasyonunun kademeli bir yavaşlama eğilimi içerisinde olduğu gözleniyor” şeklinde ifade edildi.
Parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecek
Para politikasının yer aldığı bölümde, “Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürecek ve dezenflasyon sürecini güçlendirecek. Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecek. Likidite koşulları muhtemel gelişmeler göz önünde bulundurularak yakından izleniyor. Sterilizasyon araçları etkili şekilde kullanılmaya devam edilecek. Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacak. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacak” bilgileri yer aldı.
