Donald Trump ve J.D. Vance’in Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky’ye sözlü saldırısı, 28 Şubat 2025’i Amerikan ve dünya tarihinde kötü bir hatıra olarak iz bırakacak. Böylesine hamleler Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olumlu itibarını hızla yok etmekle birlikte, dünyanın en acımasız diktatörleri dışında herkesi yabancılaştırmaktadır.
Amerika’nın güvenilirliğine ve itibarına verilen zararın onarılması on yıllar alacaktır. Daha geniş anlamda, savaş sonrası ABD merkezli uluslararası düzenin sona ermesiyle birlikte, herhangi bir küresel otoritenin çöküşüne tanık oluyoruz. Bazı devletler kaostan yararlanmaya çalışırken, Avrupa öne çıkmalı ve bir zamanlar ABD’nin oynadığı rolü üstlenmelidir. Bu, Rus saldırganlığı karşısında Ukrayna’yı tam olarak desteklemekle başlar.
Evet, Avrupa askeri olarak ABD kadar güçlü değil; ancak bu onun zayıf olduğu anlamına gelmez. Aslında, ihtiyaç duyduğu tüm kartları elinde tutar. Avrupa’nın birleşik askeri kuvvetleri dünyanın en güçlü, en deneyimli ve en yenilikçi kuvvetleri arasındadır. Trump ve Vance’in kışkırtmaya çok hevesli göründüğü Oval Ofis kavgası, onlarca yıllık gönül rahatlığından sonra Avrupa’nın bir araya gelmesi için son itici güç olmalı.
Kendi başına ayakta durmak, Ukrayna’yı desteklemek ve Rusya’yı caydırmak için ihtiyaç duyduğu her şeye sahiptir. Avrupa’nın 500 milyona yakın nüfusu ve ABD ile karşılaştırılabilir bir GSYİH’sı var. AB, ABD kadar yenilikçi değil, ancak aradaki fark o kadar büyük değil. Japonya, Tayvan ve Güney Kore ile bir koalisyon kurulursa bu fark kapatılabilir.
Savunma yeteneklerine gelince, Almanya’nın sanayi üssü kıtayı silahlandırmak için yeterliyken, Fransa ve İngiltere’nin nükleer şemsiyesi Amerika’nın yerini alabilir. Avrupa’nın en büyük beş ülkesi ve Birleşik Krallık’ın hepsi, şu anda Washington’da iktidarda olanlarla alay eden sorumlu, öngörülebilir hükümetlere sahip. Tarihçi Timothy Snyder, 2025’in Amerika’nın ne düşündüğüyle ilgili olmadığını savunarak doğru notu aldı; Avrupa’nın neler yapabileceği ile ilgili. Trump politikası (cömert bir terim) ancak kısa vadede karlı görünebilir. Şimdilik kimse ABD’ye karşı gelmeye cesaret edemeyecektir. Bununla birlikte, uzun vadede anlamsız gümrük tarifeleri ve müttefiklerin yabancılaşması kalıcı hasara neden olacaktır. Ukrayna’nın arkasında durma zamanıdır.
Zelensky’nin gördüğü muamele, Rusya tarafından yüksek sesle alkışlanan mutlak bir olumsuzluktu. Ve hayır, itilip kakılmasına izin verseydi daha iyi bir sonuç alamazdı. Bu ABD hükümeti, sadakatinin nerede olduğunu gösterdi. Aynı şey, Trump’ın danışmanlarının Ukrayna’ya dayattığı kritik mineraller anlaşmasında da oldu. İlk versiyon mafya tarzı bir gasp anlamına geliyordu ve Zelensky haklı olarak bunu reddetti. Bir takip anlaşması geldiğinde, çok daha iyiydi.
Trump ve Vance’in davranışları Amerikan halkının tepkisine yol açabilir. Bu şaşırtıcı olmayacaktır. Ancak Avrupalılar beklemeyi göze alamazlar. Trump’ın Beyaz Saray’a geri dönmesiyle, Amerikalıların endişelenmesi gereken çok büyük sorunları olacak. Avrupalılar geleceklerini kendi ellerine almalıdır.
Kaynak: Slawomir Sierakowski, Project Syndicate
