Ne de olsa ilkbahar mevsimine girmiş bulunuyoruz. Tohum ve fide, fidan konusunu devam ettirelim. Bu aralarda deneyimlerimiz, zaman içerisinde de giderek artıyor. Size iki yeni öğrendiğimiz tohum yeşermesini hızlandırmada işimize yarayabilecek yöntemden bahsetmek isteriz.
Bunlardan birincisi, 10 dakika 40- 50 derecede tohumları fırında ısıtmak; özellikle kabak çekirdeklerinde çok işe yaradığı söyleniyor. İkincisi, daha akla yatkın ve yaşlı çekirdeklerde daha bir işe yarayabilir gibi duruyor. Bu yöntemde, 10 dakika tohumlar ya da çekirdekler kaynayan suyun buharında tutuluyor. Her iki yöntemde de daha sonra tohum ya da çekirdekleri 24 saat suda bekletmek şiddetle öneriliyor.
Çekirdekleri çimlendirdiniz. Fide haline getirdiniz. İster şaşırtma yapın, ister naylon torba ve kağıt havlu içinde yeşeren tohumlarınıza ihtimam ile yaklaşın. Bu sırada fideleri sağlamlıkları açısından ilk yapraklarından, diğer deyişle kotiledonlarından tutarak kaldırmanız daha akla yatkın olacaktır.
Şaşırtma yapıyorsanız önce fidelerin köklerini parmaklarınızla ayırın. Cımbız gibi araç gereçler kullanmayınız. Bu gereçler ister istemez narin bitkinizi yaralayabilir. Daha soğuktan etkilenmelerini istemiyorsanız, marul, brokoli, pazı gibi fideleri dar ya da ufak saksılara ekebilirsiniz. Hatta maydanoz, dereotu, kişniş gibi otları ufak viyollere hem de 6’şar 6’şar dikebilirsiniz. Oysa hep meth ettiğimiz domates, biber ve kabak geniş saksılardan hoşlanırlar.
Çok fazla tohum ektinizse ileride bahçeye dikilmeleri imkansız gibi mi göründü size? Ne gam. Bu minyatür yeşilliklerin fazlasını, ya salataya atarak, ya da kümes hayvanlarına yedirerek değerlendirebilirsiniz. Kompost yapıyorsanız lütfen yeni yeşermiş, çimlenmiş fideleri komposta atmayın, başka türlü değerlendirin. Kompost demişken, komposta 1 birim karton, dal kırıkları gibi kahverengi atık, 2 birim mutfak atıkları, yaprak gibi yeşil atık atılması uygun oluyor.
Yemek deyince, havuç, turp, şalgam gibi kök sebzelerin fidelerini sandviç içine, salataya ya da yoğurda karıştırmanıza hiçbir engel yoktur. Lahana, karnabahar, brokoli fideleri ise salata, tuzlu kanepelerin üzerine, çorba üzerine de konabilir.
Tohumları bizim yaptığımız gibi, bol nemli bir ortamda çimlendirmek için plastik kutuları, cam kavanozlarınızı çöpe atmayın. Ayrıca bu iş için kağıt havlu, kahve filtreleri olmadı bez parçaları rahatlıkla kullanılabilir. Tohumlarınızı ekmeden bir çok sebze tohumunun kışı 0 ile 4 derece arasında geçirmekten hoşlandığını unutmayalım.
Domates, biber, patlıcanın çimlenmek için çok nem istediğini de aklımızın bir köşesinde bulunduralım. Buna karşılık yabani çiçeklerin, havuç ve turpun doğrudan toprağa ekilmekten hoşlandıklarını belirtelim.
Bu hafta Tarık Acıman’ın verdiği sarı-kırmızı akşam sefası tohumlarını nemli ortamda yeşerttik. Arkasından da viollere aldık. Geçenlerde pazarda dolaşırken gözümüze fideciler ya da mikro-yeşilci manavlar takıldı. Meğer bizde de meraklıları varmış.
Fotoğrafları çekerken pazarcı ağabeyi de biraz kızdırdık ya neyse. Görüntülerini internet gazetesinde görebilirsiniz. O sırada başka yerde, meğer Ali Rıza Sözenoğlu hocamız da Amsterdam çiçek pazarının yollarını arşınlamış. Sağolsun bize de yakaladığı çiçek fotoğraflarını yollamış. Kontras olsun diye Nuray Sönmez’in de kış yasemininin harika çiçekleri ile gazete köşemizi süsleyecek.
Keyifli Bahçeler.
