İzmir Su Ürünleri Yetiştiricileri ve Üreticileri Birliği Başkanı Ufuk Atakan Demir, denizlerde avcılığın azalmasında doğal balık stoklarının düşmesinin etkili olduğunu söyledi
GÜLCİHAN ALTINKAYA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, su ürünleri üretimi 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 7,6 azalarak 933 bin 194 ton olarak gerçekleşti. Su ürünleri avcılığı 2024 yılında yüzde 21,6 azalırken, yetiştiricilik üretiminde ise yüzde 3,7 artış görüldü. İzmir Su Ürünleri Yetiştiricileri ve Üreticileri Birliği Başkanı Ufuk Atakan Demir, su ürünlerinde avcılığın azalma nedenlerini TİCARET Gazetesi’nde değerlendirdi.
Ufuk Atakan Demir, “Doğal balık stoklarının azalması burada etkili oluyor. Öte yandan geçen sene biliyorsunuz Marmara’da bir misülaj sorunu yaşandı. Deniz suyu sıcaklıkları çok arttı. Deniz suyunun ısınması çoğu denizde sıkıntıya yol açtı. İzmir Körfezi’nde birçok balık ölümlerine tanık olduk. Genel olarak deniz suyu sıcaklıklarındaki artışlar nedeniyle balıkların daha çok başka bölgelere kayması avcılığı da azaltmış oldu” diye konuştu.
Yetiştiricilikte 3,7 artış
TÜİK verilerine göre, 2024 yılında su ürünleri üretiminde toplamda yüzde 7’lik bir azalma olduğunu ama bunun büyük kısmının avcılıktaki azalmadan kaynaklandığını belirten Demir, “Bizim daha çok ilgilendiğimiz yetiştiricilik kısmında ise 3,7’lik bir artış var. Su ürünleri üretimini iki kısımda değerlendirebiliriz. Bunlardan biri avcılık diğeri ise yetiştiricilik yoluyla yapılan üretim. Avcılıkta her yıl bir azalma var. Diğer taraftan yetiştiricilikte de artış var. Yani bu kaynaklanan düşüşün büyük bir kısmı avcılık balıklarından kaynaklandığını ifade etmek isterim” dedi.
Türk somonu üretiminde yüksek artış
TÜİK verilerine göre, yetiştiricilik yoluyla yapılan üretimin 405 bin 742 tonu denizlerde, 171 bin 382 tonu ise iç sularda gerçekleşti. Yetiştirilen en önemli balık türleri iç sularda 170 bin 905 ton ile alabalık, denizlerde ise 165 bin 55 ton ile levrek ve 155 bin 279 ton ile çipura oldu. Avlanan deniz balıkları miktarı 290 bin 68 ton olarak gerçekleşti. Avlanan deniz balıklarının türlerine göre dağılımı incelendiğinde, hamsinin 153 bin 175 ton ile en yüksek miktarda avlanan balık olduğu görüldü.
2024 yılı verileriyle birlikte güncel su ürünleri yetiştiriciliğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Demir, “Yetiştiricilikte Türk somonunun üretiminde yüksek artış var. Karadeniz’de ürettiğimiz Türk somonunun tonajı her geçen yıl artıyor. Yani üretim son 7 yılda neredeyse sıfırdan başlanılan üretimden yaklaşık 100 yüz bin tonlara ulaştı diyebiliriz. Alabalık, 200-250 gram civarındayken denize indiriliyor daha sonra 1,5-2 ile 2,5 kilogram olarak denizden çıkarılıyor. Alabalık üretim verileri içinde Türk somonu da var. Alabalık ve Türk somonu birlikte değerlendiriliyor” dedi.
“Balık tüketiminin artması yetiştiricilikte bizi motive ediyor”
Su ürünleri yetiştiriciliğinde yaşanan sorunları ve çözüm bekleyen konuları da paylaşan Demir, “Özellikle İzmir bölgesinde bu lojistik problemlerimiz var. Yani çiftliklerin kıyı yapılanmaları ve lojistik sorunlarımız var. Onun dışında zaten Tarım ve Orman Bakanlığı Su Ürünleri Genel Müdürlüğü bizim sürekli yanımızda. Bu sorunun çözümüne yönelik onlarla da istişare halindeyiz. Son yıllarda özellikle balık tüketiminin artması yetiştiricilik tarafında bizi motive ediyor. Günümüzde artan sağlıklı beslenme bilinciyle insanların balık tüketimi son dönemde arttı. Bu da bizi ilerideki yıllar için yetiştiricilikte motive ediyor. Daha kontrollü bir şekilde daha hızlı üretim artışı açısından motive ediyor diyebiliriz” dedi.
