ÖTV düzenlemesi sonrası sıfır ve ikinci el otomobil piyasasında dengeler değişecek
SEREN KARAŞAHİN
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) güncellemeleri ile araçlarda fiyat değişiklikleri meydana geldi. Resmi Gazete’de yayınlanan “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 635 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile konuya ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararla beraber otomotiv piyasasındaki dengeler değişecek.
ÖTV düzenlemesi sonrası Renault ve Fiat’ın tercih edilen modellerinde fiyatlar düşerken TOGG ve Tesla marka otomobillerde fiyat artışı gerçekleşti. Sıfır otomobillerin ÖTV güncellemesinden etkilenmesine bağlı olarak ikinci el otomobil piyasası da hareketlenecek. Belirli marka ve model sıfır araçların ulaşılabilirliğinin düşmesinin tüketiciyi doğrudan ikinci el araçlara yönelteceğini söyleyen Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, talep artışının ikinci el fiyatlarında orta vadede yüzde 5 ile yüzde 8 bandında bir yükseliş baskısı yaratabileceğini vurguladı.
Rakamlar belli oldu
Renault’nun Türkiye’de üretilen modellerinden olan Clio, Megane Sedan ve Duster’da fiyat indirimi gerçekleşti. Üç yerli üretim otomobil modeli, ÖTV vergi dilimi yüzde 80’den yüzde 75’e girdi. Vergi oranları azalan araçların fiyatlarında da düşüş gerçekleşti. Renault’nun Clio modeli, 50 bin TL’ye varan indirimle satışlarına devam edecek. Megane Sedan modelinin benzinli versiyonlarında da 70 bin TL’ye varan indirim sağlanacak. Duster’ın Evolution Eco-G versiyonu ise 46 bin TL tutarında fiyat indirimi uygulanacak. Clio Evolotion 1.0 2025 modelinin tavsiye edilen satış fiyatı 1 milyon 447 bin TL iken araç, yeni fiyat güncellemesiyle 1 milyon 397 bin’e kadar düşecek. Megan Sedan’ın Touch 1.3 modeli 1 milyon 839 bin TL’ye alıcı bulurken artık 1 milyon 769 bin olacak. Duster Evolution Eco-G versiyonu ise 1 milyon 654 bin iken yaklaşık 1 milyon 608 bin TL’ye düşecek.
TOFAŞ araç fiyat listesine göre Fiat Egea modellerinde de indirim gerçekleşti. Egea Easy 1.4 Fire modelinde 1 milyon 116 bin 190 TL olan fiyat, 1 milyon 54 bin 866 TL’ye düştü. 60 bin TL’yi geçen indirim uygulandı. 1 milyon 236 bin 190 TL olan Egea Urban 1.4 Fire modeli yaklaşık 68 bin TL azalarak 1 milyon 168 bin 199 TL’ye indi. Egea Lounge 1.4 Fire modelinde ise 1 milyon 296 bin 190 TL olan fiyat, 1 milyon 224 bin 866 TL’ye düştü. Yaklaşık fark 79 bin TL’yi aştı. Topolino modeli 526 bin 190 TL’de kalırken, Topolino Plus modeli ise 561 bin 190 TL’de sabitlendi.
Sektörden görüşler
Renault MAİS Genel Müdürü Dr. Berk Çağdaş, yeni ÖTV düzenlemesinden sonra sektördeki fiyatlara ilişkin görüşlerini bildirdi. Clio ve Megane Sedan modellerinin satışının yeni düzenlemeyle daha fazla artacağını söyleyen Çağdaş, “Modellerimiz yerli üretim avantajı ve son ÖTV düzenlemesi ile tüketicisine uygun fiyat skalası sunuyor. Halihazırda çok sevilen bu üç önemli modelimizin tercih edilirliğinin daha da artacağına inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Ford Ranger gibi 4×4 pikap araçların otomotiv piyasasında çok ciddi bir yeri bulunmadığını belirten Fiat Poyraz Otomotiv Satış Müdürü Evren Eriş, pikap araçların 3 milyon TL seviyesinde olduğunu ve gelen ÖTV dilimiyle 5 milyona çıkacağını beklediklerini söyledi. Doblo satışlarının azalabileceğini ifade eden Eriş, son birkaç ayda otomotivde artan bir tüketimin olmadığını ifade etti.
Kafa karışıklığı giderildi
Volkswagen Araç Satış Danışmanı Can Burak Taşkın, yeni düzenlemeyle yüzde 45’ten başlayan kademeli ÖTV dilimlerinin kaldırıldığını ve bunun kafa karışıklığını giderdiğini belirtti. Türkiye’de satışı olan araçların neredeyse yüzde 80’inin 1600 cc motor gücüne sahip olan araçlardan oluştuğunu söyleyen Taşkın, son iki yıldır yüzde 80’in altında ÖTV ödenmeyen araç bulunmadığını ifade etti. Taşkın, “Vergi dilimlerinde yüzde 45, yüzde 50, yüzde 60 ve yüzde 70 vardı. Kademeli ÖTV ile ekonomik araçlardan daha az vergi alınıyordu ama enflasyondan dolayı araçların fiyatları çok yükseldi. O dilime giren araç kalmadı” dedi.
Çift kabin pikaplarda yüzde 4 olan vergi oranının yüzde 50’ye çıkmasıyla Volkswagen Amarok, Ford Ranger, Toyota Hilux ve Nissan Navara gibi modellerin etkileneceğini belirten Taşkın, yaklaşık 3 milyon TL civarında olan pikap fiyatlarında 1,2 milyon TL artış öngörüldüğünü söyledi.
“İkinci el piyasası etkilenecek”
Yeni ÖTV sisteminin ikinci el otomobil piyasasını olumlu anlamda etkileyeceğine dikkati çeken Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, kısa vadede fiyatların artacağını ve ikinci el piyasasında hareketliliğin hızlanacağını ifade etti. Karakaş, “Özellikle 650 bin TL ve üzeri matraha sahip modellerin yüzde 75-80 bandına, orta ve üst segmentlerin ise yüzde 90, yüzde 100 ve yüzde 170 ÖTV dilimlerine kayması bekleniyor. KDV ile düşünüldüğünde bu durum, belirli model sıfır araç fiyatlarında yüzde 12 ve yüzde 24 arasında artışa denk geliyor. Bu artışın parasal karşılığı segmentine göre 150 bin TL ile 300 bin TL arasında. Giriş seviyesi ve orta seviye A-B-C segmenti bazı otomobillerin fiyatlarında ise 40-60 bin TL ortalamasında indirim yaşanıyor” ifadelerini kullandı.
Karakaş, özellikle temiz, uygun fiyatlı araçların çok daha hızlı satılmasının beklendiğini belirtti. Elektrikli araçlardaki ÖTV oranının yüzde 25’ten başlamasına rağmen matrahların düşük kalmasıyla bazı elektrikli modellerin avantajlı olabildiğini ifade eden Karakaş, genel fiyat artışları nedeniyle elektrikli ikinci el araçlara da ilginin artacağını söyledi.
LenaCars’ın yaptığı “Yeni ÖTV Düzenlemesi Sonrası Türkiye’de Otomobil Fiyatları ve Avrupa Karşılaştırması: Detaylı Analiz” başlıklı araştırma, yeni ÖTV düzenlemesinin ekonomik sınıfta araç fiyatlarında yüzde 5-10 civarında bir ucuzlama sağladığını, ancak D segmenti ve üzerindeki lüks, elektrikli ve şarj edilebilir hibrit modellerde yüzde 10-20 arasında fiyat artışlarına yol açacağını ortaya koydu. Yapılan araştırmada vergi düzenlemesinin matrah esaslı olmasının kısa vadede sağlanan vergi avantajlarının erimesine neden olabileceği belirtildi.
