Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ait Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması’nı yayımladı. Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre; Bireylerin en fazla kullandıkları sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları yüzde 84,9 ile WhatsApp, yüzde 69,0 ile YouTube ve yüzde 61,4 ile Instagram oldu. En fazla kullanılan sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin en fazla yüzde 88,7 ile WhatsApp, yüzde 72,6 ile YouTube ve yüzde 63,5 ile Instagram uygulamalarını, kadınların yüzde 81,1 ile WhatsApp, yüzde 65,4 ile YouTube ve yüzde 59,3 ile Instagram uygulamalarını kullandığı gözlendi.
Erkekler, kadınlardan daha çok internet kullanıyor
2023 yılında evden İnternete erişim imkânı olan hanelerin oranı bir önceki yıla göre 1,4 puan artarak yüzde 95,5 olduğu görüldü. İnternet kullanım oranı ise 16-74 yaş grubundaki bireylerde 2022 yılında yüzde 85,0 iken 2023 yılında yüzde 87,1 oldu. Cinsiyet ayrımında 2023 yılında İnternet kullanım oranı; erkeklerde yüzde 90,9, kadınlarda yüzde 83,3 olarak gözlendi.
Son 12 ay içinde özel amaçla resmi makamların web sitelerini ve uygulamalarını kullanan ve İnternet üzerinden kamu hizmetlerinden yararlanan bireylerin oranı yüzde 73,9 oldu. E-devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, yüzde 69,6 ile resmi makamlar veya kamu hizmetleri tarafından kendisi hakkında saklanan kişisel bilgilere erişme ilk sırayı aldı. Bunu, yüzde 51,3 ile kamu kurumlarından veya kamu hizmetlerinden bir randevu alma veya rezervasyon yaptırma ve yüzde 48,2 ile kamu kuruluşlarına ait web sitelerinden bilgi edinme takip etti.
İnternet üzerinden, 2023’ün ilk 3 ayında en çok giyim, ayakkabı ve aksesuar alındı
Son 12 ayda İnternet kullanan bireylerin İnternet üzerinden özel kullanım amacıyla mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme (e-ticaret) oranı, 2022 yılında yüzde 46,2 iken 2023 yılında yüzde 49,5 oldu. Cinsiyete göre İnternet üzerinden mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme oranı erkeklerde yüzde 52,4 kadınlarda yüzde 46,6 oldu. Bu oran, en son mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme zamanlarına göre incelendiğinde; bireylerin yüzde 38,0’ının son 3 ay içinde (2023 yılı ilk 3 ayı) mal veya hizmet satın aldığı ya da sipariş verdiği görüldü.
İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireylerin yüzde 75,5’i giyim, ayakkabı ve aksesuar satın aldı. Bunu, yüzde 47,6 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatlar, yüzde 37,1 ile gıda ürünleri, yüzde 32,2 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve yüzde 28,8 ile temizlik ürünleri, kişisel bakım malzemeleri takip etti.
İnternetten hizmet satın alanların %30,7’si film veya dizi hizmeti aldı
Bireyler cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin yüzde 69,3’ü giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 48,9’u lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatları ve yüzde 37,2’si gıda ürünleri; kadınların yüzde 81,7’si giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 46,4’ü kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve yüzde 46,4’ü lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatları satın aldı. İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireyler satın aldığı veya abone olduğu dijital içeriklere göre incelendiğinde, bu bireylerin yüzde 30,7’si film veya dizi izleme hizmeti satın aldı. Bunu, yüzde 30,1 ile müzik dinleme veya indirme hizmeti ve yüzde 17,7 ile yazılımları indirme (sürüm yükseltmeleri dahil) takip etti.
İnternetten bilet alanların yalnızca %14’ü kültürel etkinlik bileti aldı
İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireyler satın aldığı çevrimiçi hizmetlere göre incelendiğinde ise, bu bireylerin yüzde 25,0’ı web sitesi veya uygulama üzerinden ulaşım hizmeti (otobüs, tren, uçak ve gemi bileti) satın aldı. Bunu yüzde 15,2 ile İnternet veya mobil telefon bağlantı aboneliği ve yüzde 13,5 ile kültürel etkinliklere (sinema, tiyatro, konser, fuar vb.) bilet alımı izledi. Son 3 ay içinde web sitesi veya mobil uygulama üzerinden yaptığı satın alma işleminde bir sorunla karşılaşan bireylerin oranı 2023 yılında yüzde 27,1 oldu. En fazla karşılaşılan sorunlar sırasıyla yüzde 13,6 ile teslimatın belirtilenden daha yavaş olması ve yüzde 11,1 ile yanlış veya hasarlı mal/hizmet teslimi oldu.
İnternet üzerinden eğitim alanların oranı 2,8 puan arttı
İnternet üzerinden son 3 ay içinde eğitim, mesleki veya özel amaçlar için öğrenme faaliyeti gerçekleştiren bireylerin oranı, 2023 yılında bir önceki yıla göre 2,8 puan artarak yüzde 18,7 oldu. Bu oranın erkekler için yüzde 18,1, kadınlar için yüzde 19,4 olduğu görüldü. Son 3 ayda İnternet kullanan bireylerin kişisel verilere erişimi yönetmek amacıyla en fazla kullandıkları yöntem yüzde 41,8 ile web sitelerinin kişisel verilerin güvenliğini sağlama konusunda sahip olduğu özellikleri kontrol etme oldu. Bunu yüzde 36,2 ile kişisel verileri reklam amaçlı olarak paylaşımına izin vermeme ve yüzde 31,1 ile kişisel verileri vermeden önce web sitesinin veya uygulamaların gizlilik politikasını okuma takip etti.
