Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, eylül ayı üretici ile market arasındaki fiyat değişimleri ve nedenlerini yaptığı basın açıklaması ile değerlendirildi. Görüntülü basın açıklamasıyla aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimleri değerlendiren Bayraktar, eylül ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 338,3’lük oranla limonda görüldüğünü açıkladı. Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü; “Ürünlerde oluşan fiyat farkında zirvede olan limonu yüzde 232 ile kuru soğan ve yüzde 216,1 ile elmanın izlediğini söyleyen Bayraktar, “Bu ürünleri Yüzde 197,3 ile kırmızı mercimek, yüzde 192 ile maydanoz ve yüzde 188,3 ile havuç takip etti. Limon 4,4 kat, kuru soğan 3,3 kat, elma 3,2 kat, kırmızı mercimek 3 kat, maydanoz ve havuç 2,9 kat fazlaya satıldı. Üreticide 4, 46 TL olan limon 19,55 TL’ye, 4,81 TL olan kuru soğan 15,97 TL’ye, 8,70 TL olan elma 27,50 TL’ye, 17,50 TL olan kırmızı mercimek 52,02 TL’ye, 4,21 TL olan maydanoz 12,31 TL’ye 9 TL olan havuç 25,95 TL’ye markette satıldı” dedi.
Ürünlerin üretici ve market fiyatlarında büyük fark
Eylül ayında markette 37 ürünün 29’unda fiyat artışı olduğunu 7’sinde fiyat azalışı yaşandığını kaydeden Bayraktar, “1 üründe fiyat değişimi yaşanmadı. Eylül ayında markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 45,9 ile fındık oldu. Fındıktaki fiyat artışını yüzde 26,8 ile kuru kayısı, yüzde 25,6 ile şeftali, yüzde 25 ile kırmızı mercimek, yüzde 22,3 ile yumurta takip etti. Markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 16,6 ile yeşil mercimek oldu. Yeşil mercimekteki fiyat düşüşünü yüzde 11,5 ile patlıcan, yüzde 4 ile domates, yüzde 3,9 ile kuru üzüm izledi” diye konuştu. Üreticide ise eylül ayında 29 ürününün 21’inde fiyat artışı olduğuna değinen Bayraktar, 7 üründe fiyat düşüşü görüldüğünü söyledi. Üretici fiyatlarında kuru kayısıda fiyat değişimi yaşanmadığını belirten Bayraktar, “Geçen ay 8 TL olan limon fiyatları yüzde 44,3 azalışla 4,46 TL’ye düştü. Marketlerde ise 19,47 TL’den 19,55 TL’ye çıktı. 4,4 kat fazlaya tüketiciye satıldı. Pazarlama sıkıntısı yaşayan üreticilerimiz emeğinin karşılığını alamazken, artan market fiyatları nedeniyle üreticideki bu düşüş tüketiciye yansımadı. Limondaki fiyat düşüşünü yüzde 19,5 ile patlıcan, yüzde 12,3 ile patates, yüzde 11,2 ile domates izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 109,1 ile kuru incirde görüldü. Kuru incirdeki fiyat artışını yüzde 100 ile kuru üzüm, yüzde 74 ile elma, yüzde 64,3 ile kuru fasulye ve yüzde 50 ile havuç takip etti” ifadelerini kullandı.
Üretici fiyat değişiminin nedenleri
Basın açıklamasında üretici fiyat değişiminin nedenlerine de değinen Bayraktar, “Limonda olumlu iklim koşulları rekoltenin yükselmesine, fiyatların düşmesine sebep oldu. Patlıcan, patates ve domateste arz artışları fiyatlara düşüş olarak yansıdı. Kuru üzümdeki yüksek fiyat, ürünün yeni sezona ait olması ve yaşanan doğal afetler nedeniyle arzdaki azalmadan ortaya çıktı” dedi. Kuru incirdeki fiyat artışı ürünün yeni sezona ait olmasından kaynaklandığını belirten Bayraktar elma, kuru fasulye, nohut, pirinçteki yüksek fiyat, ürünün yeni sezona ait olması ve maliyetlerin geçen yıla göre artmasından meydana geldiğini ve yazlık hasadın sona ermesi ile havuç fiyatlarında artış görüldüğünü kaydetti.
