Uçuş güvenliğini tehdit eden olaylara karşı GRS modeli geliyor. SHGM ve şirketler vatandaşların yaşadıkları olumsuz tecrübeleri raporlamasını teşvik edecek
SEDA GÖK
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü(SHGM) tarafından Sivil Havacılık Emniyet Olayları Yönetmeliği taslağı hazırlandı.
Uçaklarda vatandaşların karşı karşıya kaldığı emniyeti riske attığını düşündüğü kişi ve olayları ihbar edebilmeleri için Gönüllü Raporlama Sistemi(GRS) kurulacak. Uçakla seyahat eden vatandaşlar seyahatleri esnasında uçuş emniyetini riske attığını düşündükleri olumsuz deneyimleri bu sayede havayolu şirketleri ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne raporlayabilecek.
Hazırlanan taslakla havacılık emniyetinin arttırılması için sivil havacılık emniyet olaylarının raporlanması ve analizi sağlanabilecek.
Havacılık emniyeti için risk teşkil edebilecek olayların, havayolu işletmeleri tarafından SHGM’ye raporlanması zorunlu olacak. Raporlanması zorunlu olaylar Genel Müdürlük tarafından belirlenecek. Türkiye hava sahasında meydana gelen, yerli veya yabancı işletmelerin müdahil olduğu olaylar ve yerli işletmelerin yurtdışında müdahil olduğu olaylar SHGM’ye raporlanacak. Türkiye hava sahasında yabancı işletmelerin müdahil olduğu olaylar, olaya müdahil yerli işletme tarafından raporlanacak.
SHGM, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından geliştirilen vakaların sınıflandırılması ile bu kategorilere ilişkin emniyet trendi analizine imkan veren ilgili değerlerin sınıflandırıldığı ADREP taksonomisi adı verilen sistemle uyumlu zorunlu olay raporlama sistemi kurmakla yükümlü olacak. Zorunlu olaylar, mücbir haller dışında, olaydan haberdar olunduktan sonra 72 saat içinde Genel Müdürlüğe raporlanacak.
Fahri müfettişler havada işbaşında
Taslakla havada yaşanan ve emniyeti tehdit eden olayların vatandaş tarafından ihbar edilmesini sağlayacak bir altyapı kurulması da sağlanacak. Buna göre Genel Müdürlük ve havayolu şirketleri zorunlu raporlama sistemi vasıtasıyla toplanamayan emniyet verisi ve bilgisi ile havacılık emniyetine yönelik bir tehlike olarak algılanan emniyet ile ilgili her türlü bilginin toplanmasını kolaylaştıracak Gönüllü Raporlama Sistemi kuracak.
Gönüllü raporlama sistemi
Gönüllü Raporlama Sistemi’ne kaptan pilot, teknik personel, hava trafik kontrolörü gibi zorunlu raporlama yapmakla yükümlü olmayan kişiler tarafından raporlanan olaylar kaydedilecek. Bu kısımda yalnızca hava yolu ile seyahat gerçekleştiren vatandaşlar yaşadıkları ve emniyeti tehdit ettiklerini düşündükleri olayları raporlayacaklar.
Havayolu şirketlerine sıkı takip
Havayolu şirketleri, kendi bünyesinde raporlanan olayın risk sınıfını belirleyecek ve gerekli görülenleri analiz edecek. Gerçekleştirilen analiz ve incelemeler neticesinde, fiili veya potansiyel havacılık emniyet eksikliğinin tespit edilmesi halinde, bu eksikliğin giderilmesine yönelik düzeltici veya önleyici faaliyetler belirlenecek.
İşletme, analiz veya incelemenin ön sonuç raporunu ve belirlenen düzeltici ve önleyici faaliyetleri, olayın raporlanmasından itibaren 30 gün içinde Genel Müdürlüğe bildirecek. Genel Müdürlük, belirlenen düzeltici veya önleyici faaliyetleri zamanında uygulamak, uygulatmak ve uygulamanın etkinliğini takip etmekle yükümlü olacak.
