İzmir Fırıncılar Odası Başkanı Sırtı, “Pazar yerlerinde açıkta satılan ekmekler, üretim şeklinin ve içeriğinin denetlenmemesiyle insan sağlığına büyük oranda zarar veriyor” dedi
KÜBRA CEYLAN
Tüm sofralardan eksik olmayan somun ekmek, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan denetlemeler çerçevesinde fırınlarda hijyenik ortamlarda üretiliyor. Pazar tezgahlarında sözde ‘köy ekmeği’ adı altında satılan ve insan sağlığını büyük oranda etkileyen ekmeklerin içerisinde belirsiz malzemeler olduğunu ifade eden İzmir Fırıncılar Odası Başkanı Kemal Sırtı, merdiven altı ekmek üretimi yapan sözde fırıncılarla ilgili değerlendirmelerini Ticaret Gazetesi’ne anlatarak, gerekli denetimlerin yapılması gerektiğinin altını çizdi.
Açık alanda ekmek satılmasının doğru olmadığını, hijyen kuralları açısından da aykırı olduğunun altını çizen Sırtı, “Pazar yerlerinde açıkta ekmekler satılıyor. Bunlar sağlık anlamında çok büyük sıkıntılara yol açıyor. Üretiminin nasıl yapıldığı, içeriğinin denetlenmediği ve temizliğinin sorgulandığı bir ortamda yapılan ekmeklerin insan sağlığına ne derece etki edebileceği oldukça sorun teşkil eden bir durum. Özellikle şikayet ettiğimiz bu durum belediyeler tarafından görmezden geliniyor. Hiçbir denetleme yapılmıyor. Bir diğer konu da ruhsatsız, merdiven altı fırınlar. Bu konuda da belediye herhangi bir çalışma yapmıyor. Sektörde çok fazla merdiven altı iş yapan fırın var. Bu konuda bir denetleme yapılması belediyelerin de bu fırsatçılara göz açtırmaması gerekiyor” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından fırınlardaki hijyen ortamlarının sürekli denetlendiğini söyleyerek hijyenik ortamlarda ekmek üretimi yapıldığını ifade eden Sırtı, “İzmir’deki fırıncılar hijyen olarak şu anda mükemmel durumda. Bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı, gerekli denetlemeleri sürekli olarak yapıyor. Bizde onlarla beraber hareket ediyoruz. Bir ekmeğin üretimi, sağlık açısından nasıl olması gerekiyorsa bakanlık tarafından yapılan değerlendirmeler neticesinde uygun görülen şekilde üretimi gerçekleştiriyoruz” şeklinde konuştu.
“Askıda ekmek ile vatandaş taze ekmek tüketiyor”
Türkiye’de ekmek fiyatlarının pahalılığından dert yanan vatandaşa askıda ekmek uygulaması ile çare bulduklarını söyleyen Sırtı, “Ekonomik koşullara bağlı olarak vatandaşı anlıyoruz. Ekmek fiyatlarının dahi bazı ailelere fazla geldiğinin de farkındayız. Bu nedenle tüm İzmir’de askıda ekmek uygulaması başlattık. Geliştirdiğimiz proje ile vatandaş dilediği fırından taze ekmek isteyebiliyor. Şu anda durumu kötü olan vatandaşın bayat ekmek yemesi gibi bir durum söz konusu değil. Bu projeye katkıda bulunmak isteyen durumu iyi olan vatandaşlar ise fırıncılara askıda ekmek bırakarak bu projeye ortak olabiliyor. Bu uygulama İzmir’de bulunan her fırında mevcut” dedi.
“Ekmek dizecek çırak bulamıyoruz”
Sektörde ara eleman sorununa dikkat çeken Sırtı, “Sektörde şu anda ara eleman sıkıntısı oldukça fazla. Önceden yaz tatilinde okul harçlıklarını çıkarmak için çalışan öğrenciler olurdu. Çırak olarak çalışıp hem eğitimlerine hem de ailesine destek olurdu. Şimdi herkes çocuğunun doktor, mühendis, masa başı bir işi olmasını istiyor. Bu ülkenin fırıncıya da ihtiyacı var. Şu anda maalesef kalifiye eleman bulamıyoruz” sözlerine yer verdi. Sırtı, “Şu anda bütün sektörlerde ara eleman sıkıntısı var. Bu durum İzmir Ticaret Odası’nda da sürekli dert yakınılan bir konu. Fırınlarda çalışacak çırak, ekmek, baston dizecek, hamur dizecek, kalifiye eleman bulamıyoruz” ifadesinde bulundu.
“Ekmekte 41 kalem girdimiz var”
Fırıncılık sektörünün genel sorununa değinen Sırtı, “Fırıncılık sektöründe gelen zamlarla beraber maliyet girdilerimiz günden güne artış gösteriyor. Ekmek yapımında kullandığımız ürünlerde yüzde 200, yüzde 300’e kadar zam yapılan ürünler var. Ama biz bu zamlarla birlikte ekmeğe zam yapmıyoruz. Ekmeğe zam yaptığımız zaman da maalesef büyük tepkiler görüyoruz. Şu anda da maliyetler altında çok ciddi bir şekilde eziliyoruz” ifadesinde bulundu. Ekmeğe zam yapılmasının sert tepkilere yol açtığını da söyleyen Sırtı, “Şu anda ürettiğimiz bir ekmeğin içine 41 kalem girdi maliyeti mevcut. Ekmeğe zam yapılması hoş karşılanmayabilir ancak bizim sektörümüzde her sabah uyandığımızda yeni bir zam haberi karşımıza çıkıyor. Özellikle maya ücretleri önceden 250 TL’ye aldığımız maya, şu anda 550 TL. Fırıncılara önceden tahsil unu veriliyordu. Tahsil unu da kesildi. Şu anda haziran ayı itibarıyla un fiyatları da 2 katına çıkmış durumda. Ancak sektörün sorunu un değil. Un sorunu sektördeki en alt sorun. Asıl sorunumuz elektrik, doğalgaz, mazot, işçilik, poşet, susam, kağıt bunlar göze görünmüyor” diye ekledi.
“Ekmeğin fiyatı, asgari ücrete bağlı”
Asgari ücretin netleşmesi ile birlikte ekmeğin yeni fiyatına karar verileceğini aktaran Sırtı, “Şu anda İzmir’de 200 gram ekmek, 7 TL. Aralık ayının sonuna doğru bakacağız. Asgari ücretin netleşmesi ile birlikte komisyonu toplayıp bir fiyat değerlendirmesi yapacağız. Ekmeğe yapılacak zam oranı tek başımıza aldığımız bir karar değil. İzmir Fırıncılar Odası, İzmir Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası ve İzmir Ticaret Borsa’sı ile birlikte hareket ediyoruz. Ekmeğin mevcut durumunda herhangi bir değişiklik yapılması durumunda burada bulunan komisyonlarla birlikte ortak hareket dahilinde bir hesap yapılır. Ortaya çıkan sonuç devamında halk ile paylaşılır. Şu an için bunu konuşmak için çok erken” diye konuştu.
“Yeni nesil kadın fırıncılar yetiştiriyoruz”
Yeni nesil fırıncılar yetiştirmek için oldukça çaba gösterdiklerini ifade eden Sırtı, “Sektöre yeni nesil elemanlar yetiştirilmesi gerekiyor. Bununla birlikte Ege Üniversitesi’nde çok güzel bir fırın açtık. Açtığımız fırın dahilinde eleman yetiştirmeye başladık. Özellikle sektörde kadınların daha aktif olması için büyük bir çaba harcıyoruz. Fırınlarda daha çok kadınların çalıştığını göreceğiz” ifadesinde bulundu.
Kahramanmaraş depremi sırasında İzmirli fırıncıların deprem bölgesinde günde 50 binin üzerinde ekmek gönderdiğini söyleyen Sırtı, “Büyük bir deprem yaşadık. Bu depremde bizde elimizden geldiği kadar bölgeye yardımda bulunduk. Deprem bölgesine İzmir’den günde 50 bin ekmeği uçakla, tırla gönderdik. İzmir fırıncısı olarak biz çok güçlü bir aileyiz” dedi.