Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), kasım ayı olağan meclis toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıda İzmir’de yaşanan sel ve taşkın felaketini değerlendiren EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, şehrin bir imtihandan geçtiğini söyledi. Özellikle Mavişehir’in batmış halde olduğunu ifade eden Yorgancılar, Konak’taki İzQ İnovasyon Merkezi binasında 2 buçuk milyon TL’ye yakın hasar olduğunu kaydetti. Felaketten etkilenen işyerleri için destek sağlanması çağrısında bulunan Yorgancılar, “En azından su içinde kalan iş yerlerine hasar tespitleri yapıldıktan sonra vergi ödemelerinin, SGK ödemelerinin ertelenmesiyle ilgili bir destek sağlanmalı” dedi.
“Sadece faizi artırmak iş değil”
Diğer yandan IMF üye ülke değerlendirmelerine değinen Yorgancılar, “Seçim sonrasında yeni ekonomi yönetimiyle oluşan politika değişikliğine vurgu yapılarak risk dengesi aşağı yönlü uygulanmakta olan politika değişikliklerinin ivme kaybetmesi, enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesi için politika faizinin daha da artırılması söyleniyor. Politika faizi Arjantin’de de artırıldı. Oradaki enflasyon yılbaşında yüzde 80’lerdeydi şimdi yüzde 128’lere çıktı. Sadece politika faizini artırmak iş değil. Bunun yanında yapısal reformların yapılması gerekiyor. Hukuk, adalet, eğitim gibi reformlar yapıldığı takdirde ihtiyacımız olan yabancı sermayenin ülkemize gelişi çok daha kolay olur. Hukuk, yargı her şeyin başında geliyor. Özellikle Anayasa Mahkemesi’yle Yargıtay’ın farklı düşüncelerde olarak konuyu farklı bir şekilde değerlendirmelerinin kamuoyuna yansıması yabancı yatırımcı için önemli bir soru işareti oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
“Anadolu’daki OSB’ler yazılıma yatırım yaptı”
AB Merkez Bankası’nın (ECB) açıklamalarına da yer veren Yorgancılar, ECB Başkanı Christine Lagarde’ın ‘Yeni ticaret engelleri ortaya çıktıkça tedarik zincirlerini yeniden değerlendirmemiz, daha güvenli, verimli ve coğrafi olarak daha yakın olanlara yatırım yapmamız gerekecek’ açıklamasının Türkiye’yi ilgilendirdiğini vurguladı. Yorgancılar, “AB’nin en kısa mesafeden mal tedariki yapabileceği ülkeler arasında sanayisi en çok gelişmiş ülke Türkiye. Batıdan doğuya kayan sanayinin önemli transfer merkezi olduk. 2023’de yapılan yatırım harcamalarının en büyük kısmı makine yatırımı oldu. Anadolu’daki OSB’lerin büyük bir çoğunluğu CNC makinelerine, otomasyona, yazılıma yatırım yaptı. Yakından tedarik prensibiyle yakındaki ülkeler arasındaki otonom, inşaat, limanlar olmak üzere fiber kablolarla desteklenen etkin bir iletişim altyapısı kurulması planlanıyor” diye konuştu.
“Kalıcı ve yapısal reformlara ihtiyaç var”
Enflasyonun düşürülmesi için maliyetlerin azaltılması gerektiğine dikkat çeken Yorgancılar, “Maliyetleri aşağıya indirebilir durumda olmamız lazım. Enerjide dışa bağımlıyız. Döviz arttığında enerji maliyetleri artıyor. Petrol fiyatları arttığında nakliye maliyetleri artıyor. Maliyetleri aşağıya indirebildiğimiz müddetçe enflasyonun yukarıya çıkması söz konusu olmaz. Bu yüzden kalıcı ve yapısal reformlara ihtiyaç var. Haksız ticari uygulamalar yapanların da cezalandırılması için ne gerekiyorsa yapacağız” dedi. Dünya ekonomisine dair revize eden tahminleri de paylaşan Yorgancılar, “Küresel ekonominin küçülerek 2024’de ortalama yüzde 2,5 seviyelerinde yer alması, ülkemizde de yüzde 3 civarında gerçekleşeceği beklentisi var. Ama benim beklentim ülkemizdeki büyüme yüzde 3,5-4 civarında gerçekleşecek” diye belirtti.
“ABD-Çin görüşmesi normalleşme açısından önemli gelişme”
Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi kapsamında ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in görüşmelerini de değerlendiren Yorgancılar, “Çin’deki büyük şirketlerin sermayesinin büyük bir kısmı ABD şirketleri. İç içe girmiş bir ekonomi ama siyasetin anlaşamadığı bir ekonomi. Ülkelerin birbirleriyle ilişkisinde üç tane ayak var; siyasi, askeri ve ekonomik.
Askeri ilişki siyasi ilişkinin önüne geçti. Ekonomik ilişki en önde olması gerekirken en sonda. Çünkü herkes kendi ülkesinin menfaatini düşünen bir süreç yaşıyorlar. 6 yıldır bir araya gelemeyen ABD ve Çin başkanlarının bir araya gelmeleri de normalleşme açısından önemli bir gelişme” dedi.
Öte yandan Arjantin’de seçilen aşırı sağcı cumhurbaşkanının ve Hollanda’da seçilen aşırı sağın olası başbakanının vaatlerinin ele alındığında dünyayı birçok belirsizliğe gebe olan bir sürecin beklediğini söyleyen Yorgancılar, “Temennim çoklu krizlere sebep olmamaları. İyi yönetilememek ülkeler düzeyinde küresel ekonomide oldukça pahalıya mal oluyor” cümlelerine yer verdi.
“Hukuk güvencesi olmayınca yabancı sermaye de gelmiyor”
Türkiye’de son zamanlarda yaşanan Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi tartışmasının ülke geleceğini riske atar boyutta ciddi bir konu olduğunu ifade eden EBSO Meclis Başkanı İbrahim Gökçüoğlu ise “Bir yanda bu tartışma, diğer yanda Hrant Dink’in katili yeniden sokaklarda. Evrensel kurallar çerçevesinde hukuk güvencesi olmayınca yabancı sermaye de gelmiyor. Önce Honda, şimdi de Mazza ve BP ülkemizi terk ediyor. Ülkenin asıl gündemi; yerli veya yabancı doğrudan yeni yatırımlarla ihtiyaç duyulan güvenin ve istikranın sağlanması, bozulan ekonomik dengelerin yeniden düzeltilmesi” diye konuştu.
Fitch’in yayınladığı son raporda Türkiye’nin kredi notunu B olarak teyit ettiğini hatırlatan Gökçüoğlu, “Not görünümünü iki yıl sonra negatiften durağana çıkardı. Bu ay bankacılık sektörüne yönelik olarak da dış döviz toplam finansmanına yüksek ve artan kısa vadeli dış döviz borçlanmalarına karşı ciddi kırılganlık göz önüne alındığında yeniden finansman risklerinin hala devam ettiğini açıkladı. Diğer yandan, kamu borçlarının vatandaşa borç ödeme faizi yüzde 9’larda iken vatandaşın devlete olan borcuna yüzde 40’lara varan faiz uygulamakta. Bu kadar dengesizliği anlamak mümkün değil” dedi.
