Yöneticiler için senenin en zorlu dönemlerinden biri de Bütçe çalışmalarının yapıldığı dönemdir. Bu saptamama “Hayır” diyecek yönetici sayısının ihmal edilebilecek sayıda kaldığını söylersem de pek abartmış sayılmam. Gerçekten de özellikle kurumsal şirketlerde bütçe çalışmalarının başlaması birçok yönetici için zor zamanların geldiği, şaka yollu da ifade etsem, kabusların başladığı günlerdir.
Ben bu kâbusu defalarca yaşadım. Bugünkü aklım olsa yaşamazdım. Zira bütçe çalışmasını işimi doğru yapıp yapmadığımı belirleyecek olan, aslında profesyonel olarak beni kendimle yarıştıracak bir fırsat olarak görürdüm. Önüme konan çıtanın yüksekliğinin benim kalitemin göstergesi, yöneticilerimin güven endeksindeki yerimin belirleyicisi olduğunu fark edebilirdim.
Bütçe yapmak ciddi bir iştir. Zira, bütçe bir şirketin bir dönem için toplam faaliyetlerinin parasal hale dönüştürülmüş şeklidir. Bir başka ifade şekli ile şirket bütçesi, bir şirketin belirli bir dönem için öngörülen gelirlerini, giderlerini ve diğer mali faaliyetlerini içeren bir finansal planlama aracıdır. Bu plan, şirketin hedeflerine ulaşmak, kaynakları etkili bir şekilde kullanmak ve finansal performansını değerlendirmek amacıyla oluşturulur.
Şirketler bütçe yapmanın ana nedenleri arasında finansal planlama, kaynak yönetimi, hedef belirleme, performans değerlendirmesi ve stratejik kararlar almak bulunmaktadır. Bütçe, gelir ve giderleri tahmin ederek, kaynakların etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar ve şirketin mali sağlığını korur.
“Bütçe yapmak ciddi iştir” demiştim gelin bu cümlemi biraz daha sağlamlaştırıp “Bütçe yapmak ciddi ve çok önemli bir iştir” diyerek devam edip, nedenlerine gelelim.
Bütçe yaparak nerelere dokunuyoruz, ona da kısa başlıklarla bakalım.
Finansal Planlama:
Bütçeler, gelecekteki gelirleri ve giderleri tahmin ederek şirketin mali durumunu planlamasına yardımcı olur.
Kaynak Yönetimi:
Bütçeler, şirketin kaynaklarını etkili bir şekilde kullanmasını sağlar, böylece iş süreçleri daha verimli hale gelir.
Hedef Belirleme:
Bütçeler, şirketin belirlediği hedeflere ulaşmak için gereken finansal kaynakları ve stratejileri belirlemede yardımcı olur.
Performans Değerlendirmesi:
Gerçekleşen gelir ve giderler, bütçeyle karşılaştırılarak şirketin performansı değerlendirilir. Bu, olası sorunları önceden tespit etmeye ve düzeltmeye yardımcı olur.
Stratejik Kararlar:
Bütçeler, şirketin stratejik hedeflerine ulaşmak için alınması gereken kararların temelini oluşturur.
Gördüğünüz gibi bütçe yapmak, şirketin sürdürülebilirliğini ve büyümesini desteklemek için önemli bir araçtır.
Peki her şirket bütçe yapmayı bu kadar ciddiye alıp da önemsiyor mu? Cevabım maalesef “Hayır” olacak. Kapısından girdiğim birçok şirkette bütçe yapmanın bir formalite olduğunu gördüm ve şaşırdım. Özellikle de küçük ve orta ölçekli aile şirketlerinde bu durum oldukça yaygın.
Yazımın buraya kadar kısmında bütçe yapmanın önemine değinip ciddiye alınması yönünde telkinlerde bulundum. Peki ya tam tersi olursa yani bütçeler özensizce yapılıp gün gerekli önem verilmezse ne olur. Bir de ona bakalım.
Mali Belirsizlik:
Bütçe dikkatsizce yapıldığında, gelecekteki gelir ve gider tahminleri güvenilir olmayabilir. Bu durum, şirketin mali durumunda belirsizlik yaratabilir.
Kaynak Yetersizliği veya İsraf:
Bütçe hataları, şirketin gerçek ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli kaynağa sahip olmamasına veya kaynakları israf etmesine neden olabilir.
Hedeflere Ulaşmada Zorluklar:
Bütçe, şirketin hedeflerini desteklemesi gereken bir araçtır. Dikkatsizce yapılan bir bütçe, şirketin hedeflerine ulaşmasını zorlaştırabilir.
Finansal Sorunlar:
Bütçe hataları, nakit akışı problemlerine ve finansal sıkıntılara yol açabilir. Bu durum, borçlanma ihtiyacını artırabilir veya ödemelerin aksamasına neden olabilir.
İtibar Kaybı:
Hatalı bütçe, şirketin güvenilirliği ve itibarı üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir, özellikle paydaşlar ve yatırımcılar açısından.
Sonuç olarak, dikkatsizce yapılan bir şirket bütçesi, mali yönetimde ciddi sorunlara neden olabilir ve şirketin uzun vadeli başarı şansını azaltabilir. İyi bir bütçe planlaması, finansal yönetimde daha sağlam temeller oluşturabilir.
Noktayı burada koyduktan sonra “keşke bu yazıyı daha önce yazsaydım” diyerek kendime de kızdım.
Neyse… “Hiçbir şey için geç değildir, bir yeren başlamak lazım” deyip sizleri, önümüzdeki dönem için yapacağınız bütçeyi ciddiye alıp özen göstermenizi diliyorum.