Cuma, Kasım 8, 2024

EGİAD’dan genç istihdamını artıracak çalışma

EGİAD, NEET gençlerin iş gücü piyasasına kazandırılması için politika önerilerini içeren kapsamlı raporu paylaştı


Günümüzde genç işsizliği sorunu hem dünyanın hem de Türkiye’nin en temel problemlerinden birisi olarak kabul ediliyor. EGE Genç İş İnsanları Derneği (EGİAD) kamuoyunda ‘Ev Genci’ olarak ifade edilen Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan (NEET) gençlerin istihdama katılabilmesi için yapılması gerekenleri ele alan bir rapor hazırladı. NEET gençlerin istihdama katılabilmesi için İzmir Kent Değerlerini Koruma ve Geliştirme Derneği’nin katkılarıyla hazırlanan 98 sayfalık raporun tanıtım toplantısı EGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Alp Avni Yelkenbiçer ve Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Işıl Kurnaz katılımıyla EGİAD Dernek Merkezi’nde gerçekleşti.

Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren Yelkenbiçer, “Günümüzde genç işsizliği sorunu hem dünyanın hem de Türkiye’nin en temel problemlerinden birisi olarak kabul edilmiş ve bu alanda pek çok politika uygulanmaya başlandı. Yerel düzeyde politika önerileri geliştirme ve etkili çözümler sunma hedefiyle gerçekleştirdiğimiz çalışmamız, NEET gençlerin yaşadığı zorluklara doğrudan odaklanarak toplumda sosyal adaletin ve fırsat eşitliğinin sağlanmasına da katkıda bulunmayı amaçlıyor” dedi.


“NEET gençlerin iş hayatında kalıcı yer edinmelerini kolaylaştıracak”

NEET gençlerin istihdam dışında kalmasının, ekonomik büyümeyi olumsuz yönde etkilediğini ayrıca toplumsal eşitsizliği ve sosyal istikrarsızlığı da arttırdığını ifade eden Yelkenbiçer, “En önemli etkilerinden biri de gençlerin eğitim almadan veya istihdam edilmeden geçirdikleri zaman, yeteneklerini geliştirme ve ülkenin rekabet gücü için önemli bir kaynak olan beşerî sermayenin oluşturulmasına katkıda bulunamamaları sonucunu doğurmaktadır. Gençlerimizin iş hayatına katılımını zorlaştıran önemli bir faktör de eğitim-istihdam uyumsuzluğudur. Eğitim sistemimizin iş dünyasının dinamiklerine uygun hale getirilmesi, NEET gençlerin iş hayatında kendilerine kalıcı yer edinmelerini kolaylaştıracak. Sosyal güvenlik sistemimiz de bugün önemli bir dönüşümden geçiyor. Özellikle EYT düzenlemeleri, gençlerin işgücü piyasasında karşılaştığı zorlukları daha da artırabilir. Emeklilik yaşına yaklaşan bireylerin iş hayatına devam etmesi, genç nüfusun istihdam fırsatlarını daraltarak işsizlik oranlarını daha da yükseltebilir. Gençlerin işgücü piyasasına katılımını destekleyecek ve sürdürülebilir sosyal güvenlik çözümleri üretecek politikaların geliştirilmesi bu nedenle büyük önem taşıyor” dedi.


“Gençlerimizin başarılarına odaklanmayı sürdüreceğiz”

NEET gençlerin ekonomiye katılımlarının artırılması ve sosyal içermelerinin sağlanmasının hem bireylerin hem de toplumun genel refahı açısından kritik öneme sahip olduğunu belirten Yelkenbiçer, “Bu araştırma ile NEET gençlerin sosyoekonomik hayata katılımlarının artırılması konusunda İzmir ilinde neler yapılabileceklerdi geniş bir katılımla tartışmaya açmış olduk. Gerçekleştirdiğimiz saha araştırması kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarının, iş dünyasının, çeşitli sektörlerden işverenlerin ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin katılımlarıyla odak grup görüşmeleri düzenledik. Bu görüşmeler, NEET gençlerin karşılaştığı sorunları anlamak ve çözüm önerileri geliştirmek açısından önemli bir adım oldu. Odak grup görüşmelerinde gençlerin yaşadığı zorlukları derinlemesine anlama fırsatı bulduk ve bu bilgiler ışığında etkili çözümler üretme yolunda ilerliyoruz. EGİAD olarak, gençlerin geleceğine yapılan yatırımın önemini vurgulamak ve toplumda sosyal adaletin ve eşit fırsatların sağlanmasına katkıda bulunmak için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Dolayısıyla, bu çalışmanın bir başlangıç olduğunu belirtmek isteriz. Kamunun, özel sektörün ve sivil toplum kuruluşlarının destek ve iş birliği ile daha da güçlenerek, gençlerin potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olacak projeler ve programlar geliştirme yönündeki çabalarımızı sürdürmeyi hedefliyoruz. Geleceğe dair umut dolu adımlar atarken, gençlerimizin başarılarına ve mutluluğuna odaklanmayı sürdüreceğiz. Bu raporun, özellikle gençlerimizin istihdam edilebilirliğini artırma yolunda İzmir’e, Ege Bölgesi’ne ve ülkemize katkı sağlamasını diliyoruz” ifadelerini kullandı.


“Bilime açık nesiller yetiştirmeye odaklanmalıyız”

Ülkemizin yeşil ve dijital dönüşüme, toplumsal dönüşümü de ekleyerek büyük bir sıçrama yapabilecek kapasitede olduğunun altını çizen Yelktenbiçer, “Bu kapasitemizi kullanarak dünyadaki teknolojik değişim hızını yakalamalıyız. Yüksek teknoloji kullanımı, yüksek katma değerli üretim ve bugün de gündemimizde olacak markalı ihracat ile dış ticaret açığımızı azaltmak; son 100 yıldır dünya ekonomisinden aldığımız yalnızca yüzde 1’lik payı büyütmek ve yüksek teknoloji ihracatında yüzde 3 barajını aşmak tamamen bizim elimizde. Yüksek teknolojinin sunduğu devasa potansiyel, yaklaşık 3,5 milyon KOBİ’mizi dünya ekonomisine hızla entegre edebilecek önemli fırsatları önümüze seriyor. Ancak, bu fırsatları değerlendirebilmek için önceliğimizi eğitime vermeli, analitik düşünebilen, bilgiye ve bilime açık nesiller yetiştirmeye odaklanmalıyız. Geleceğin dünyasında yerimizi almak için geç kalmadan harekete geçmeliyiz! Genç nüfusumuz, teknolojiye meraklı nesillerimiz ile bu potansiyeli açığa çıkarmak için gerekli adımları atmalıyız” diye konuştu.


“Kurumlardaki verimlilik ve üretkenlik önemli”

Kurumların oluşumu ve refah üzerindeki etkileri konusundaki çalışmalarıyla bu yıl Nobel Ekonomi Ödülünü alarak bizleri gururlandıran Daron Acemoğlu’nun bu ödülü almasına vesile olan bazı tespitleri de dikkat çeken Yelkenbiçer, “Bu görüşler ışığında NEET Gençler sorununa yönelik bir projeksiyon sunmak isterim. Dünyanın ekonomik gündemini belirleyen çalışmalara imza atması ve bu çalışmalarla hem dünyaya hem de bizlere yön göstermesi sebebiyle, Daron Acemoğlu’na teşekkürü bir borç biliyor ve Nobel Ekonomi Ödülü için kendisine tebriklerimizi iletiyorum. Acemoğlu, tüm çalışmalarında kurumların öneminin, kurumlardaki toplam faktör verimliliği ve genel üretkenlik düzeylerinin belirleyiciliğinin altını çizmektedir. Ancak maalesef ülkemizin teknolojiye yeterince yatırımda bulunmadığını, yatırımda bulunduğunda ise bu teknolojiden üretkenlik kazanamadığını söyleyebiliriz. Bunun da kök nedenlerine yine baktığınız zaman, yine karşımıza kurumlarımızın verimliliği ve eğitim düzeyimiz karşımıza çıkmaktadır. Bu durum ülkemizdeki pek çok olumsuzluğu derinleştirdiği gibi, NEET gençler sorunu da her geçen gün büyütmektedir” diye belirtti.


“Yapay zeka hem fırsat hem zorluk barındırıyor”

Yapay zekânın önemine dikkat çeken Yelkenbiçer, “Yapay zekanın getireceği değişimler ise, NEET problemi açısından içinde hem fırsatlar hem de zorluklar barındırıyor. Fırsatlara baktığımızda; yapay zekanın veri analizi, yazılım geliştirme ve yapay zeka etiği gibi pek çok yeni alanda iş imkanları yaratabileceğini görüyoruz. NEET gençler, bu alanlarda eğitim ve beceri kazanarak işgücü piyasasına entegre olabilirler. Yapay zeka destekli eğitim platformları, kişiselleştirilmiş öğrenme deneyimleri sunarak NEET gençlerin eksikliklerini gidermelerine ve işgücü piyasasına hazırlanmalarına yardımcı olabilir. Yapay zekâ tabanlı araçlar, NEET gençlerin yenilikçi iş fikirleri geliştirmelerine ve girişimcilik faaliyetlerinde bulunmalarına olanak sağlayabilir. Tehditleri incelediğimizde ise; yapay zeka, otomasyon yoluyla bazı sektörlerdeki işlerin yerini alabilir. Bu durum, özellikle düşük vasıflı işlerde çalışan veya iş tecrübesi olmayan NEET gençler için iş bulmayı daha da zorlaştırabilir. Yapay zeka, işgücü piyasasında yeni becerilere olan talebi artırabilir. NEET gençler, bu becerileri kazanmakta zorlanırlarsa işgücü piyasasında geride kalabilirler. Yapay zeka teknolojilerine ve eğitimine erişimdeki eşitsizlikler, NEET gençler arasında var olan eşitsizlikleri daha da derinleştirebilir. Yapay zeka ile ilgili tüm gelişmeleri takip ederken, yeşil dönüşümün bir diğer boyutu da gençlerimiz için sunduğu yeni iş olanakları olduğunu atlamamalıyız. Çevre dostu teknolojilere yatırım yaparak, NEET gençlerimizin bu alanlara yönelmesi ve sürdürülebilir sektörlerde yer bulması için önemli fırsatlar yaratabiliriz. Tüm alanlarda olduğu gibi ikiz dönüşüm alanlarındaki gelişmeleri NEET gençler alanında da yakından takip etmeliyiz” diye konuştu.


“EGİAD’ın, verimliliği yüksek kurum niteliğine ulaştığına inanıyoruz”

Kurumsal yapısıyla ve ‘Çağdaş Sivil Toplum Kuruluşu’ anlayışıyla faaliyetlerine hız kesmeden devam eden derneğin Acemoğlu’nun çerçevesini çizdiği, verimliliği yüksek kurum niteliğine ulaştığına inandıklarını dile getiren Yelkenbiçer, “Seçkin üye portföyü, diğer kurum ve kuruluşlarla güçlü iş birliği, ciddiyetle gerçekleştirdiği yayın ve raporları, kamuoyunda kuruluşundan bu yana oluşturduğu saygın imajı ve tanınırlık oranıyla, 35 yaşına yaklaşan köklü bir kurumdur. Bu özellikleriyle derneğimizin, Acemoğlu’nun çerçevesini çizdiği, verimliliği yüksek bir kurum niteliğine ulaştığına inanıyoruz. Kamunun, özel sektörün ve sivil toplum kuruluşlarının destek ve iş birliği ile daha da güçlenerek, gençlerin potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olacak projeler ve programlar geliştirme yönündeki çabalarımızı sürdürmeyi hedefliyoruz” sözlerine yer verdi.


“NEET gençlerde kadınlarının oranı erkeklerin iki katı”

NEET gençlerde kadınların oranının erkeklerin iki katı olduğunu ifade eden Doç. Dr. Kurnaz, bu durumun cinsiyet temelli ayrışmayı açıkça gösterdiğine dikkat çekti. Hem oransal hem de sayısal olarak benzer tabloların ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Kurnaz, “Türkiye’nin küresel düzeyde en yüksek NEET oranına sahip ülkeler arasında. Ancak, geçmişte bu alanda birinci sırada uzun süre yer almış olmamız düşünüldüğünde, günümüzde daha alt sıralarda olmamızın sevindirici bir gelişme” dedi.

NEET oranının en düşük olduğu ülkeler arasında Hollanda, Norveç, İrlanda, Lüksemburg ve İsveç gibi ülkeler bulunduğunu dile getiren Doç. Dr.  Kurnaz, bu ülkelerin düşük NEET oranlarına şaşırtıcı gelmediğini söyledi. En yüksek NEET oranına sahip ülkeler arasında Güney Afrika, Türkiye, Kolombiya, Şili ve İtalya yer aldığını vurgulayan Doç. Dr. Kurnaz ,“İtalya’nın zaman zaman Türkiye’yi geçerek bu alanda daha alt sıralarda yer almamıza sebep oluyor. Bu ülkeler arasındaki benzer özelliklerin tesadüf olmuyor. Türkiye’de NEET tablosunun da bu çerçevede daha iyi anlaşılabilecek” diye konuştu.

Türkiye’de NEET gençler
Genç ve dinamik nüfus yapısıyla dikkat çeken bir ülke olan Türkiye’de işgücü piyasasının kırılgan gruplarından biri de gençlerdir. Bu bağlamda, gençler bir yandan işgücü piyasasında insana yakışır işlere erişmekte sorunlar yaşamakta, diğer yandan daha yüksek düzeyde işsizlik riski taşımaktadır. Dolayısıyla, yaş grupları itibarıyla işsizlikten en fazla etkilenen grubun gençler olduğunu söylemek mümkün.

Türkiye işgücü piyasasında gençler açısından temel sorunlar şu şekilde özetlenebilir:  “Genç işsizliğinin kalıcı ve yapısal bir problem haline gelmesi, eğitim sisteminin çıktılarının işverenlerin ihtiyaçlarını tam olarak karşılamaması nedeniyle arz ve talebin eşleşmemesi, ekonomik durgunluklar ve buna bağlı olarak ortaya çıkan talep yetersizlikleri, işgücüne katılma, istihdam ve işsizlik oranlarında cinsiyetler arasındaki belirgin farklılıklar, NEET gençlerin oranının yüksek olması, okuldan işe geçiş sürecinde yaşanan zorluklar, nitelik ve beceri uyumsuzlukları, işgücü piyasasının nitelikli işgücü için yeterince iş yaratamaması ve genç işgücü açısından iş tecrübesi yetersizliği.”
İzmir’de NEET genç oranında gerilime eğilimi
Çalışmanın araştırma alanı İzmir ilidir. Bu bakımdan, İzmir iline ilişkin işgücü piyasası görünümünün değerlendirilmesi yararlı olacak. İzmir ilinde yaşayan 15-24 yaş grubundaki genç erkeklerin sayısı 302 bin 189 kişi ve aynı yaş grubundaki genç kadınların sayısı da 280 bin 188 kişidir. NEET oranları bölgesel düzeyde incelendiğinde, İzmir ili için 15-29 yaş grubundaki gençlerde yüzde 23,8 olan NEET genç oranı, genç kadınlarda yüzde 32,9 ve genç erkeklerde yüzde 15,7 düzeyinde. Bu bakımdan, İzmir ili için 2008 yılında kadın, erkek ve toplamda sırasıyla yüzde 47,9, yüzde 17,3 ve yüzde 32,6 seviyesinde olan NEET gençlerin oranının gerileme eğiliminde olduğu görülüyor.
NEET gençlerin işgücü katılımı artırılırsa, işsizlik oranını azalır
NEET gençlerin oranının azaltılması, eğitime erişim ve nitelikli eğitim alımı konusundaki eşitsizlikleri azaltabilir. NEET gençlerin işgücüne katılımının artırılması ve istihdam edilebilirliklerinin artırılması, işsizlik oranlarını azaltabilir. Bu da ekonomik büyüme, insan onuruna yakışır işler ve sürdürülebilir ekonomik kalkınma hedeflerine katkı sağlayacak. NEET gençlerin oranının azaltılması, toplumsal cinsiyet, gelir ve yerel bölgeler arasındaki eşitsizlikleri azaltabilir. Bu da toplumda daha adil bir kalkınmaya katkı sunacak. Eğitim ve işgücüne katılım, gençlerin fiziksel ve ruhsal sağlığını olumlu yönde etkileyebilecektir. Bu da sağlık, iyi olma hali ve refahın artırılmasına katkı sağlayacak. NEET gençlerin oranının azaltılması, kentsel ve kırsal bölgelerde toplumun daha kapsayıcı ve sürdürülebilir olmasına yardımcı olabilir. İstihdam ve eğitime erişimin artırılması, toplumun daha istikrarlı ve huzurlu olmasına katkı sağlayabilecek.
KAYNAKEGİAD
İLGİLİ HABERLER

GÜNDEM