Cuma, Ocak 3, 2025

Durum

Münasebetler aleminin topluluklara intikal eden kadim faaliyetlerinde yerel ve bölgesel üretim kabiliyet, güç ve teşkilatlanmasını ilgi ve ihtiyaç duyulan diğerine karşılıklı olarak servis etme arzı rol oynadı. Fiilin ticaret, failin tacir olduğu devam edegelen uzun sürecin bireysellikten kurumsallığa dönüşüme uğrayıp her dönemde güncellenerek yoluna devam ettiği ortadadır.

Faaliyetlerin süreç boyunca merkezi olduğu kabulünden çok yönlü tesirleri, etkiledikleri cihetiyle yerellik ve bölgesellik niteliklerinden sıyrılarak meydana gelen yine çok yönlü bu kez daha geniş küresel nicelikli tepkilenmelere açık hale geldikleridir.

Bir nevi med-cezir intizamsızlığında dahi olsa daimi bir terakkinin bir evvelinden geleceğe uzanan hedeflerin farklılığında ortaya çıkacak mücadelelerin ekseri bireylere acı, nesillere mayhoş tad bırakmasıdır.

Mesela menkıbevi tarih kabulünün bilim felsefesi(epistomoloji) ile başlayıp; önce despotizm sonra sömürgecilik ile kapitalizmin kültürel sürdürülebilirlik, jeopolitik kurgu devri daiminde dijital teknolojik tekelleşmenin rolü, bölgeler arası farklılıklarda tüketim alışkanlıklarının tedricî ve kontrollü denetimi, internet ortamında simültane yaratıcılıklara dair kaydi devamı gibi.

Bugün için dünya çapında iktisadi münasebetlerin can damarlarını teşkil eden su, kara yollarının güzergahları üzerinden devam edegelen yeni model mücadeleler için bir bakış açısından 3.Dünya Savaşı provaları olarak düşünülebiliyor. Bir takım farklı yol ve kuşak projelerinin ortak mukadderatı ise projelerin nihai noktasının tüketim merkezli coğrafyalara erişimidir.

Dünya ticaret yolları tarihte olduğu üzere üretim üslerinden, enerji kaynakları ulaşım hatları, hammadde tedarikilerinin yekpare güvenlik kapsamında yoğun tüketim merkezlerine intikali ve istikameti: Avrupa, Atlantik ve ötesidir. O halde bugün yapılmakta olanın; değişen yeni parametrelere göre yol haritasından çok güzergah altyapı restorasyonlarının çok yönlü olarak tanzimi meselesidir.

Geleceğe dönük projeksiyonlarda, münasebetlerin ticarete bağıntılı olan şekli ile küreselleşmesinden çok teknolojideki yeni sıçramalar ve değişen anlayışların bireyden kurumsala imkanlar yaratabilecek küresel fırsatların varlığı görünüyor.

Demir Uzun

Diğer Yazarlar