Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2025 yılının Temmuz ayı bütçe rakamlarına göre, bütçe Temmuz ayında 23,9 milyar açık verdi. 2024 Temmuz ayında 96,8 milyar olan açık, Temmuz 2025’de 23.9 milyara geriledi. Temmuz ayı gelirleri 1.096,9 milyar, giderleri ise 1.120,8 milyar olarak gerçekleşti. Gelirlerin %86,5’i 986,2 milyar lira olarak vergi gelirlerinden oluşurken faiz dışı giderler 986,2 milyar, faiz giderleri de 134,6 milyar lira oldu. Geçen yıl Temmuz ayı faiz giderleri 92,6 milyar lira idi. Faiz giderleri artış oranı %45,4 oldu. Temmuzda bütçe faiz dışı 110,7 milyar fazla verdi. Bütçe giderleri %35,4 artarken, gelirler %50,1 arttı ve bu sayede faiz dışı fazla gerçekleşmiş oldu.
Yılın ilk altı ayında ise bütçe giderleri %42,4 artarken gelirleri %46,8 arttı. Faiz giderleri geçen yıla göre %86,8 artarak 666,9 milyardan 1.246 milyara yükselmiş bulunuyor. 2025 yılı bütçesinde toplam faiz giderleri 1.254 milyar’dan 1.950 milyara %55,5 oranında artacak şekilde programlanmış durumda. Bu da yaklaşık aylık 162,5 milyar lira faiz gideri anlamına geliyor. İlk yedi ayın ortalaması ise 178 milyar oldu ve planlananın üzerinde gerçekleşti. 2025 bütçe açığı ise 1.930,7 milyar açık olarak bütçelenmiş bulunuyor. Bu açığın %52’si ilk yedi ayda gerçekleşmiş durumda.
2025 yılının ilk yedi ayında giderlerin iki büyük kalemini %64,7 ile personel giderleri ve cari transferler oluşturuyor. Personel giderleri %35,1 artarak 1.531 milyardan 2.069 milyara yükselerek giderlerin %26,88’ini; cari transferler ise %37,9 artarak 2.105 milyardan 2.901 milyara yükselerek toplam giderlerin %3,68’ini oluşturdu. Giderler içinde faiz giderlerinin payı da %16,18 oldu. Diğer bir deyimle bu üç kalem bütçe giderlerinin %80,9’unu oluşturuyor.
Bütçenin toplamda %46,76 oranında artan gelirleri içinde vergi gelirleri %49,57 artarak 3.825 milyardan 5.721 milyara yükselirken, toplam gelirlerin %85,45’ini oluşturdu. Geçen yıl bu oran %83,84 idi.
Aşağıdaki tabloda 2024 ve 2025 yıllarına ait Ocak Temmuz ayı bütçe kalemlerindeki gerçekleşmeler ve artış oranları yer alıyor.
2024-2025 OCAK-TEMMUZ BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ
GİDERLER
| (milyon) TL | 2024 | 2025 | Artış % |
|---|---|---|---|
| Bütçe Giderleri | 5.406.254 | 7.699.834 | 42,42% |
| Faiz Hariç Giderler | 4.739.292 | 6.453.806 | 36,18% |
| Personel Giderleri | 1.531.806 | 2.069.881 | 35,13% |
| SGK Devlet Primi | 187.972 | 249.851 | 32,92% |
| Mal ve Hizmet Alımları | 330.643 | 493.303 | 49,19% |
| Cari Transferler | 2.105.829 | 2.901.331 | 37,78% |
| Sermaye Giderleri | 372.670 | 549.325 | 47,40% |
| Sermaye Transferleri | 30.881 | 65.277 | 111,38% |
| Borç Verme | 179.491 | 124.840 | -30,45% |
| Faiz Giderleri | 666.962 | 1.246.028 | 86,82% |
GELİRLER
| (milyon) TL | 2024 | 2025 | Artış % |
|---|---|---|---|
| Bütçe Gelirleri | 4.562.295 | 6.695.494 | 46,76% |
| Genel Bütçe Gelirleri | 4.435.851 | 6.502.668 | 46,59% |
| Vergi Gelirleri | 3.825.106 | 5.721.293 | 49,57% |
| Gelir Vergisi | 739.771 | 1.446.534 | 95,54% |
| Kurumlar Vergisi | 480.178 | 550.871 | 95,54% |
| Dahilde Alınan KDV | 515.156 | 821.356 | 59,44% |
| Özel Tüketim Vergisi | 743.515 | 1.024.313 | 37,77% |
| Banka Sigorta Mu. Ver. | 177.849 | 303.228 | 70,50% |
| İthalde Alınan KDV | 750.609 | 933.616 | 24,38% |
| Damga Vergisi | 77.868 | 121.194 | 55,64% |
| Harçlar | 103.329 | 170.044 | 64,57% |
| Vergi Dışı Gelirler | 737.189 | 974.201 | 32,15% |
Ocak – Haziran Gelirlerde ilk 5 gelirin toplamda payı
| Gelir Türü | 2024 | Pay | 2025 | Pay |
|---|---|---|---|---|
| Gelir Vergisi | 739.771 | 16,21% | 1.446.534 | 12,27% |
| ÖTV | 743.515 | 16,30% | 1.024.313 | 15,30% |
| Vergi Dışı gelir | 737.189 | 16,16% | 974.201 | 14,55% |
| İthalde KDV | 750.609 | 16,45% | 933.616 | 13,94% |
| Dahilde KDV | 515.156 | 11,29% | 821.356 | 12,27% |
| 5 verginin toplamdaki payı | 76,41% | 68,33% |
– Gelir kalemlerine baktığımızda birinci sırada 739,7 milyardan %95,5 artarak 1.446,5 milyara yükselen Gelir Vergisi,
- İkinci sırada %37,8 artarak 743,5 milyardan 1.024,3 milyara yükselen Özel Tüketim vergisi;
- Üçüncü sırada %32,15 artarak 737,2 milyardan 974,2 milyara yükselen vergi dışı gelirler;
- Dördüncü sırada da %24,4 artarak 750,6 milyardan 933,6 milyara yükselen İthalde alınan Katma Değer Vergisi;
- Beşinci sırada da %95,5 artarak 515,1 milyardan 821,4 milyara yükselen Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi yer alıyor.
- İlk beş sıradaki vergilerin toplam gelirler içindeki payı 2024’ün ilk yedi ayında %76,41iken, 2025 yılında %68,33’e gerilemiş bulunuyor.
- ÖTV tahsilatında petrol ve doğalgaz ürünleri ÖTV’si %33 artarak 204 milyardan 278 milyara; Motorlu Taşıtlar ÖTV’si %37,5 artarak 274 milyardan 377 milyara; Alkollü içeceklerden alınan ÖTV %44,4 artarak 52,9 milyardan 76,4 milyara: Tütün mamullerinden alınan ÖTV %41,7 artarak 159,8 milyardan 226,4 milyara; dayanıklı tüketim mallarından toplanan ÖTV de %31,7 artarak 46,5 milyardan 61,1 milyara yükselmiş bulunuyor.
- Gider kalemlerinde ise özellikle cari transferler %37,78 artarak 2.105 milyardan 2.901 milyara; KİT görevlendirme giderleri 123,9 milyardan 223,3 milyara; Hazine yardımları %34,63 artarak 992,5 milyardan1.336,2 milyara: Tarımsal Destekleme Ödemeleri de %41,7 artarak 59,3 milyardan 83,9 milyara yükselmiş bulunuyor. Mahalli İdare Payları da %50,2 artarak 433,6 milyardan 651,3 milyara yükselmiş durumda. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri %36,52 artarak 839 milyardan 1.146 milyara; bu kağsamdaki SSK 5 puan indirimi de %11,5 artarak 150,9 milyardan 168,3 milyara yükselmiş bulunuyor.
