Tarihte Bugün

3 Kasım, Miladi takvime göre yılın 307. (artık yıllarda 308.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 58 gün vardır.

Olaylar

• 1493 – Kristof Kolomb, ikinci seyahatinde Karayip Adaları‘nı keşfetti.
• 1507 – Leonardo da Vinci‘ye Lisa Gherardini‘nin (Mona Lisa) tablosunu yapma işi verildi. Lisa del Giocondo’nun kocası, karısının 3 dişinin çekilmesi ve yerlerine takma diş takılmasının ardından Da Vinci’ye Mona Lisa tablosunu ısmarladı.
• 1793 – Fransız oyun yazarı, gazeteci ve feminist Olympe de Gouges giyotinle idam edildi.
• 1839 – Gülhane Hattı Hümayunu‘nun açıklanmasıyla Tanzimat devri başladı.
• 1856 – İngiliz donanması, Çin‘in Kanton şehrini topa tuttu.
• 1868 – ABD Başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi Ulysses S. Grant kazandı.
• 1888 – Londra‘da Karındeşen Jack, son kurbanını öldürdü. 2002 yılında cinayet romanları yazarı Patricia Cornwell, araştırmaları sonucu Karındeşen Jack’in, Alman asıllı İngiliz empresyonist ressam Walter Sickert (1860-1942) olduğunu iddia etti.
• 1890 – İstanbul‘da Sirkeci Garı‘nın açılışı yapıldı.
• 1896 – ABD Başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi William McKinley kazandı.
• 1903 – Panama Kolombiya‘dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1906 – SOS tehlike sinyali olarak, Berlin’deki Uluslararası Radyotelegraf Konvansiyonu tarafından kabul edildi.
• 1908 – ABD Başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi William Howard Taft kazandı.
• 1911 – Chevrolet otomobil pazarına resmen girdi.
• 1912 – Tamamı metalden yapılmış ilk uçak, Fransa‘da, pilotlar Ponche ve Prinard tarafından uçuruldu.
• 1914 – Amerikalı Caresse Crosby (Mary Phelps Jacob) tarafından geliştirilen sütyenin patenti alındı.
• 1914 – Çanakkale Deniz Savaşları‘nın ilk taarruzu olarak iki İngiliz ve iki Fransız gemisince Boğaz’ın giriş tahkimatları (Ertuğrul, Seddülbahir, Kumkale ve Orhaniye tabyaları) bombalandı.^[1]
• 1918 – Polonya, Rusya‘dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1918 – İngilizler Musul‘u işgal etti.
• 1918 – Avusturya Komünist Partisi kuruldu.
• 1921 – New York‘ta süt taşıyıcıları greve gitti ve binlerce litre süt, New York caddelerine döküldü.
• 1926 – Rüştü Paşa, Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal (Atatürk)‘e karşı planlanan İzmir suikastından suçlu bulunarak idam edildi.
• 1930 – Brezilya‘da ordu iktidarı ele geçirdi ve Getúlio Vargas‘ı Geçici Başkan olarak atadı.
• 1936 – Ankara‘da Başbakan İsmet İnönü‘nün katılımıyla Çubuk Barajı açıldı. 1929’da inşaatına başlanan yapı Türkiye’nin ilk betonarme barajıdır.
• 1936 – ABD Başkanlık seçimlerini Demokrat Franklin Delano Roosevelt kazandı.
• 1942 – II. Dünya Savaşı: Kuzey Afrika‘daki II. El Alameyn Savaşı, Erwin Rommel komutasındaki Alman kuvvetlerinin tüm gece boyunca geri çekilmesiyle sona erdi.
• 1957 – Sovyetler Birliği, ikinci yapay uydu Sputnik 2‘yi yörüngesine fırlattı. Bu uyduda, uzaya giden ilk hayvan olan Laika adlı köpek de bulunuyordu.
• 1959 – İsrail‘de seçimleri, David Ben Gurion‘un İşçi Partisi Kazandı.
• 1961 – Burmalı diplomat U Thant, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri seçildi.
• 1964 – ABD Başkanlık seçimlerini Demokrat Lyndon B. Johnson kazandı.
• 1971 – Tarihi Tepebaşı Tiyatrosu, yangın sonucu harap oldu.
• 1978 – Dominika, Birleşik Krallık‘tan bağımsızlığını elde etti.
• 1981 – Eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit uluslararası bir ajansa demeç verdiği gerekçesiyle 4 ay hapis cezasına çarptırıldı.
• 1982 – Afganistan‘da Salang tüneli yangınında 2000’den fazla kişi öldü.
• 1983 – Atatürk Barajı ve hidroelektrik santralinin temeli atıldı.
• 1985 – İki Fransız DGSE ajanı, Yeni Zelanda‘da Greenpeace gemisi, Rainbow Warrior‘u batırmaktan (bknz: Rainbow Warrior’ın batırılması olayı) suçlu bulundu.
• 1985 – Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) ve Halkçı Parti‘nin (HP) birleşmesiyle; Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) kuruldu.
• 1986 – Zaman gazetesi yayın hayatına başladı.
• 1991 – İsrail ve Filistin yetkilileri arasındaki ilk yüz yüze görüşmeler, Madrid‘de başladı.
• 1992 – Illinois‘te Demokrat Carol Moseley Braun, ABD Senatosu‘na seçilen ilk siyah kadın oldu.
• 1992 – ABD Başkanlık seçimlerini Demokrat Bill Clinton kazandı.
• 1994 – Türkiye ile İsrail arasında teröre karşı iş birliği anlaşması imzalandı.
• 1996 – Susurluk‘ta meydana gelen trafik kazasında, eski İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Hüseyin Kocadağ ile beraber 3 kişi öldü, DYP Şanlıurfa milletvekili Sedat Edip Bucak yaralandı.
• 2002 – Adalet ve Kalkınma Partisi, erken genel seçimlerden birinci parti çıktı.
• 2020 – Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri gerçekleştirildi ve seçimi Demokrat Joe Biden kazandı.

Doğumlar

• 39 – Marcus Annaeus Lucanus, Romalı şair (ö. 65)
• 1443 – Antonio Benivieni, otopsi kullanımına öncülük eden Floransalı doktor
• 1604 – II. Osman (Genç Osman), Osmanlı’nın 16. Padişahı (ö. 1622)
• 1618 – Alemgir Şah I, Babür İmparatorluğu’nun 6. İmparatoru (ö. 1707)
• 1757 – Robert Smith, Donanma ve Dışişleri bakanı (ö. 1842)
• 1768 – Kara Yorgi, Sırbistan’ı uzun süreler yöneten Karađorđević Hanedanı‘nın atası (ö. 1817)
• 1801 – Vincenzo Bellini, İtalyan besteci (ö. 1835)
• 1809 – James Richardson, Amerikalı kâşif (ö. 1851)
• 1816 – Calvin Fairbank, Amerikalı kölelik karşıtı ve Metodist papaz (ö. 1898)
• 1852 – İmparator Meiji, Japon İmparatoru (1867-1912 arasında) (ö. 1912)
• 1877 – Carlos Ibáñez del Campo, Şilili asker ve siyaset adamı (ö. 1960)
• 1882 – Yakub Kolas, Belaruslu yazar (ö. 1956)
• 1894 – İsmail Galip Arcan, Türk oyun yazarı, tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1974)
• 1894 – Sofoklis Venizelos, Yunan siyasetçi (ö. 1964)
• 1900 – Adolf Dassler, Adidas firmasının kurucusu (ö. 1978)
• 1901 – André Malraux, Fransız romancı, sanat tarihçisi ve politikacı (ö. 1976)
• 1901 – III. Léopold, Belçika’nın 4. Kralı (ö. 1983)
• 1908 – Giovanni Leone, İtalyan siyasetçi (ö. 2001)
• 1911 – Vahi Öz, Türk sinema oyuncusu (ö. 1969)
• 1912 – Alfredo Stroessner, Paraguaylı devlet adamı (ö. 2006)
• 1921 – Charles Bronson, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2003)
• 1926 – Valdas Adamkus, Litvanya eski Cumhurbaşkanı
• 1927 – Peggy McCay, Amerikalı oyuncu ve Emmy ödülü sahibi (ö. 2018)
• 1927 – Odvar Nordli, Norveçli siyasetçi (ö. 2018)
• 1928 – Osamu Tezuka, Japon manga sanatçısı ve animatör (ö. 1989)
• 1929 – Oleg Grabar, Fransız asıllı Amerikalı sanat tarihçisi ve arkeolog (ö. 2011)
• 1931 – Erol Keskin, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
• 1933 – John Barry, İngiliz film müziği bestecisi (ö. 2011)
• 1933 – Michael Dukakis, Amerikalı siyasetçi
• 1933 – Amartya Sen, Hint iktisatçı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi
• 1942 – Melih Aşık, Türk gazeteci ve yazar
• 1942 – Tadatoshi Akiba, Japon matematikçi ve siyasetçi
• 1945 – Gerd Müller, Alman futbolcu (ö. 2021)
• 1946 – Wataru Takeshita, Japon siyasetçi (ö. 2021)
• 1948 – Lulu, İskoç şarkıcı, besteci, model ve televizyon yıldızı
• 1949 – Anna Wintour, İngiliz-Amerikalı gazeteci ve editör
• 1952 – Cemâlnur Sargut, Türk araştırmacı yazar ve yayıncı
• 1953 – Kate Capshaw, Amerikalı oyuncu
• 1956 – Catharina Brakenhielm, İsveçli sosyal demokrat politikacı
• 1957 – Dolph Lundgren, İsveçli karateci, yapımcı, yönetmen ve oyuncu
• 1962 – Gabe Newell, Amerikalı iş insanı ve Valve Corporation‘ın kurucularından
• 1962 – Atilla Oral, Türk tarihçi ve yazar
• 1963 – Davis Guggenheim, Amerikalı yönetmen ve yapımcı
• 1963 – Ian Wright, İngiliz eski millî futbolcu
• 1969 – Robert Miles, İsviçreli-İtalyan besteci, albüm yapımcısı, müzisyen ve DJ (ö. 2017)
• 1969 – Petteri Orpo, Fin siyasetçi ve Finlandiya başbakanı
• 1971 – Unai Emery, İspanyol teknik direktör ve eski futbolcu
• 1971 – Dylan Moran, İrlandalı komedyen, yazar ve film yapımcısı
• 1971 – Dwight Yorke, Trinidad ve Tobagolu futbolcu
• 1973 – Sticky Fingaz, Amerikalı rapçi ve oyuncu
• 1973 – Mick Thomson, Amerikalı müzisyen
• 1974 – Cedric Demangeot, Fransız şair, çevirmen ve yayıncı (ö. 2021)
• 1976 – Guillermo Franco, Meksikalı futbolcu
• 1977 – İrfan Değirmenci, Türk haber spikeri
• 1977 – Greg Plitt, Amerikalı oyuncu, model ve vücut geliştirme sporcusu (ö. 2015)
• 1978 – Burak Demir, Türk oyuncu
• 1978 – Tim McIlrath, Amerikalı punk rock sanatçısı
• 1979 – Pablo Aimar, Arjantinli futbolcu
• 1979 – Alp Kırşan, Türk dizi ve sinema oyuncusu
• 1981 – Rodrigo Millar, Şili doğumlu futbolcu
• 1981 – Diego López Rodríguez, İspanyol futbolcu
• 1981 – Vicente Matías Vuoso, Meksikalı futbolcu
• 1982 – Evgeni Pluşenko, Rus buz patenci
• 1982 – Egemen Korkmaz, Türk futbolcu
• 1985 – Tyler Hansbrough, Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1986 – Heo Young Saeng, Güney Koreli şarkıcı
• 1987 – Ty Lawson, Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1987 – Gemma Ward, Avustralyalı manken ve oyuncu
• 1988 – Veli Kavlak, Türk asıllı Avusturyalı futbolcu
• 1989 – Paula DeAnda, Amerikalı pop/R&B şarkıcısı ve söz yazarı
• 1995 – Kendall Jenner, Amerikalı model
• 2002 – Wagner Pina, Yeşil Burun Adalı millî futbolcu

Ölümler

• 361 – II. Constantius, Roma İmparatoru (d. 317)
• 644 – Ömer bin Hattab, Dört Halife’nin ikincisi (d. 581)
• 846 – Joannicius, Bizanslı Hristiyan teolog (d. 762)
• 1254 – III. İoannis, 1221-1254 yılları arasında İznik İmparatoru olmuştur (d. 1192)
• 1676 – Köprülü Fazıl Ahmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı (d. 1635)
• 1766 – Thomas Abbt, Alman yazar (d. 1738)
• 1793 – Olympe de Gouges, Fransız feminist yazar (d. 1748)
• 1858 – Harriet Taylor Mill, İngiliz filozof ve kadın hakları savunucusu (d. 1807)
• 1914 – Georg Trakl, Avusturyalı lirik şair (d. 1887)
• 1918 – Aleksandr Lyapunov, Rus matematikçi (d. 1857)
• 1919 – Terauchi Masatake, Japon asker ve devlet adamı (d. 1852)
• 1926 – Annie Oakley, Amerikalı keskin nişancı ve gösterici (d. 1860)
• 1931 – Juan Zorrilla de San Martín, Uruguaylı şair, yazar, hatip (d. 1855)
• 1940 – Manuel Azaña, İspanyol siyaset ve devlet adamı (d. 1880)
• 1950 – Kuniaki Koiso, Japon asker ve siyasetçi (d. 1880)
• 1954 – Henri Matisse, Fransız ressam (d. 1869)
• 1956 – Jean Metzinger, Fransız ressam (d. 1883)
• 1957 – Wilhelm Reich, Avusturya asıllı Amerikalı psikiyatrist ve psikanalist (d. 1897)
• 1957 – Laika, Sovyetler Birliği’nin uzaya gönderdiği köpek (Dünya yörüngesine giren ilk memeli) (d. 1954)
• 1969 – Zeki Rıza Sporel, Türk futbolcu (d. 1898)
• 1970 – II. Petar, Yugoslavya‘nın son Kralı (d. 1923)
• 1973 – Marc Allégret, Fransız senarist ve yönetmen (d. 1900)
• 1982 – Edward Halett Carr, İngiliz tarihçi ve yazar (d. 1892)
• 1990 – Kenan Erim, Türk arkeolog (d. 1929)
• 1990 – Nusret Hasan Fişek, Türk siyasetçi ve hekim (d. 1914)
• 1990 – Mary Martin, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1913)
• 1996 – Abdullah Çatlı, Türk ülkücü (d. 1956)
• 1996 – Jean-Bédel Bokassa, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin Başkanı (d. 1921)
• 1997 – Ali Esin, Türk meteorolog ve Türkiye’nin ilk hava durumu yorumcusu ve gazeteci (d. 1926)
• 1998 – Bob Kane, Amerikalı çizgi roman yazarı ve çizeri (d. 1915)
• 1999 – Ian Bannen, İskoç oyuncu (d. 1928)
• 2001 – Ernst Gombrich, İngiltere’de geçiren Viyana doğumlu sanat tarihçisi, eleştirmen ve kuramcı (d. 1909)
• 2003 – Resul Hamzatov, Avar asıllı Rus şair ve yazar (Avarca yazan en tanınmış yazar) (d. 1923)
• 2004 – Sergejs Žoltoks, Rus asıllı Leton profesyonel buz hokeyi oyuncusu (d. 1972)
• 2005 – Aenne Burda, Alman girişimci, moda ve dikiş dergisi Burda’nın yaratıcısı (d. 1909)
• 2009 – Fethi Çelikbaş, Türk siyasetçi (d. 1912)
• 2010 – Viktor Çernomırdin, Rus siyasetçi (d. 1938)
• 2012 – Hüseyin Mükerrem Hiç, Türk iktisat profesörü ve siyasetçi (d. 1929)
• 2013 – Gerard Cieślik, Polonyalı millî futbolcu (d. 1927)
• 2014 – Meryem Fahreddin, Mısırlı aktris (d. 1933)
• 2016 – Mete Akyol, Türk gazeteci ve yazar (d. 1935)
• 2016 – Kay Starr, Amerikalı caz müziği şarkıcısı (d. 1922)
• 2016 – Xia Meng, Hong Kong doğumlu Çinli oyuncu (d. 1933)
• 2017 – Gaetano Bardini, İtalyan erkek opera sanatçısı (d. 1926)
• 2018 – Mari Hulman George, Amerikalı hayırsever iş insanı (d. 1934)
• 2018 – Maria Guinot, Portekizli şarkıcı ve söz yazarı (d. 1945)
• 2018 – Sondra Locke, Amerikalı oyuncu (d. 1944)
• 2019 – Sorin Frunzăverde, Rumen siyasetçi ve eski bakan (d. 1960)
• 2019 – Yvette Lundy, II. Dünya Savaşı sırasındaki Fransız Direnişi’nde yer alan Holokost soykırımı mağduru kadın ve yazar (d. 1916)
• 2020 – Taymi Chappe, Küba doğumlu İspanyol eskrimci (d. 1968)
• 2020 – Claude Giraud, Fransız aktör (d. 1936)
• 2021 – Bob Baker, İngiliz senarist ve yazar (d. 1939)
• 2021 – Joanna Bruzdowicz, Polonyalı besteci ve yazar (d. 1943)
• 2022 – Ray Guy, Amerikan futbolu oyuncusu (d. 1949)
• 2024 – Quincy Jones, Amerikalı orkestra şefi, besteci, müzisyen ve yapımcı (d. 1933)

Tatiller ve özel günler

• Organ Bağışı ve Nakli Haftası (3-9 Kasım)