Türkiye, dünyanın gıda ambarı konumunda olmayı sürdürüyor. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) verilerine göre son 22 yılda gıda ihracatını 9 kat artıran Türkiye, dünya gıda ihracatından yüzde 1,5 pay alıyor. Türk çiftçisi, 24 milyon hektar alanda 137 milyon ton bitkisel üretim yapıyor. Türkiye, 2024 yılı verilerine göre 74 milyar dolarlık tarımsal hasılayla Avrupa’da liderken, dünyada da sekizinci sırada bulunuyor. Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatı 2024 yılı sonunda 36 milyar doları aşmışken, bu ihracatın 28,5 milyar dolarlık dilimini gıda ürünleri oluşturuyor. Türk çiftçisi ve Türk gıda ihracatçılarının güçlerini birleştirmesi büyük bir sinerjiyi ortaya çıkarıyor. EİB, bünyesindeki 6 gıda birliğiyle yıllık yaklaşık 7,5 milyar dolar tarım ürünleri ihracatını 10 milyar dolara çıkarmak için çaba gösteriyor. EİB Gıda Birlikleri Başkanları, Dünya Gıda Günü dolayısıyla açıklamalarda bulundu.
Uçak: “Türkiye güvenilir gıda tedarikçisi”
Gıda arzının, ekonomik istikrarın, toplumsal refahın ve sürdürülebilir kalkınmanın en kritik unsurlarından birisi olduğunu dile getiren EİB Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Türkiye’nin güvenilir ve sürdürülebilir bir gıda tedarikçisi olarak dünyada da öne çıktığına dikkati çekti.
Türkiye’nin tarım ve gıda ihracatında başarı hikâyesi yazdığını anlatan Uçak, 2002’de 3,7 milyar dolar olan tarım ve gıda ürünleri ihracatının 2024’te 32,6 milyar dolara çıktığını dile getirdi. Türkiye’nin dünya tarım ürünleri ihracatından yüzde 1,5 pay aldığını söyleyen Uçak, “Dünya’ya sadece hammadde tedarik etmiyoruz. Aynı zamanda katma değerli, işlenmiş ürünler sunuyoruz. Afrika’dan Uzakdoğu’ya Avrupa’dan Amerika’ya geniş bir coğrafyanın gıda tedarikçisi konumundayız” ifadelerini kullandı.
Türkiye, ihracatta dünya birincisi
EİB Sürdürülebilirlik ve Organik Ürünler Koordinatörü Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, dünya gıda gününün, gıdanın önemini hatırlamak, üretimde kaliteyi ve sürdürülebilirliği ön planda tutma kararlılığımızı vurgulamak için önemli bir fırsat sunduğunu vurguladı. 2024 yılında Türkiye’nin kuru meyve ihracatının 1 milyar 850 milyon dolara ulaştığının altını çizen Işık, “İhracatın büyük kısmı çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir ihracatından kaynaklandı. Önümüzdeki dönemde iklim değişikliğine uyum, sürdürülebilir üretim ve karbon ayak izinin azaltılması sektörümüzün öncelikleri olacak” dedi.
Dünyada ilk 10’da
Dünya’nın üç öğün protein ihtiyacını karşıladıkları bilgisini veren Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, Türkiye’nin su ürünleri ve hayvansal mamullerde tüm ürün gruplarında dünyada ilk 10 üretici arasında yer aldığının altını çizdi.
Su ürünlerinde ihracat 1,5 milyon dolar
Yılın ocak–eylül döneminde, 2 milyar 857 milyon dolar ihracat gerçekleştiklerini paylaşan Girit, en fazla ihracat yapılan ürün grubunun 1 milyar 553 milyon dolarla su ürünleri olduğunu ifade etti. Girit, Türkiye’nin dünyanın bir numaralı üretici ve ihracatçısı olduğu levrek ve çipura da sırasıyla 484,8 milyon dolar ve 434,2 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiklerini dile getirdi.
Öztürk: “Gıda ihracatının en güçlü sektörüyüz”
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün 2025 yılının ocak – eylül döneminde 9 milyar 47 milyon dolarlık ihracatla gıda ihracatında en güçlü sektör olduğunu dillendiren Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Muhammet Öztürk, Türkiye’nin gıda ihracatının yüzde 47’sine imza attıklarını belirtti.
Çikolatalı şekercilik mamul ihracatı %18 büyüdü
Sektörde Türkiye’nin tedarikçi konumunda bulunduğunu ifade eden Öztürk, ülke ekonomisine stratejik katkı sağlanmaya devam edildiğini dile getirdi. Öztürk, yılın ilk 9 aylık döneminde ihracatı yüzde 14’lük artışla 747 milyon dolardan 852 milyon dolara çıkardıklarını dile getirdi.
Uygun: “Sofralık zeytin ihracatında rekor”
Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı üretiminde dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer aldığını ifade eden Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, iklim çeşitliliği, zengin toprak yapısı ve binlerce yıllık üretim kültürüyle sektörde güçlü bir konuma sahip olduğunun altını çizdi. Sofralık zeytinde 2024-2025 sezonunun tamamlandığını aktaran Uygun, “Siyah zeytin ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19 artışla 194 milyon dolara, yeşil zeytin ihracatımız ise yüzde 29 artışla 61 milyon dolara ulaştı. Böylece, toplam 255 milyon dolarlık gelirle sofralık zeytin ihracatında yeni bir rekora imza attık. Zeytinyağı ihracatımız yüzde 48 oranında azalarak 244 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken, prina yağı ihracatında yüzde 11 artışla yaklaşık 50 milyon dolar seviyesine ulaşıldı” dedi.
