Tuik tarafından açıklanan Ekim 2025 rakamlarına göre TÜFE %2,55 oranında, ÜFE ise %1,63 oranında arttı. Bu sonuçlar çerçevesinde yıllık bazda TÜFE geçen yılki %48,58 seviyesinden %32,87’ye, ÜFE ise aynı dönemde %32,24den %27,00’ye geriledi. Dikkat çeken gelişme ise TÜFE’nin bir önceki aya göre %2,88’den %2,55’e gerilemesi; ÜFE’nin ise aynı dönem için %1,29’dan %1,63’e yükselmiş olması. 2023 yılından itibaren Ekim aylarında TÜFE sırasıyla %3,43 ve %2,88 artmış idi. ÜFE ise aynı aylar için %1,94 ve %1,29 artış göstermişti.
Açıklanan rakamlara göre TÜFE yıllık bazda Ekim’de beklentilerin altında kaldı. Oniki aylık ortalamalara göre ise değişim oranı %37,15 oldu. On iki aylık ortalamalara göre Aralık sonunda TÜFE %58,51 idi. Bu rakam önemli zira genelde kira artışları için tavan bu orana göre belirleniyor. Dolayısıyla Eylül sonu için tavan %37,15 olarak belirlenmiş oldu. Yılbaşından beri gerçekleşen fiyat artışı ise %28,63 oldu.
ÜFE’de geçtiğimiz ay bir yıl önceki rakama göre meydana gelen artıştan sonra Ekimde de bir yıl önceye göre %1,29’dan %1,63’e yükselme dikkat çekici. ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre değişimde Ocak’da %27,20 iken Şubat 2025’de %25,2’e, Mart 2025’de de %23,50’ye Nisan’da da %22,50’ye geriledikten sonra Mayıs ayında %23,13’e ve Haziranda da %24,45’e yükseldi ve Temmuzda ise %24,19’a geriledi. Ağustos sonu ise %25,16’’ya çıktı. Eylülde de çıkış devam etti ve %26,69’a ve Ekimde de %27’ye yükseldi. Oniki aylık ortalamalara göre ise TÜFE’de olduğu gibi ÜFE’de de gerileme oldu ve oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı Ocak’da %39,50 iken, Ekim ayında %25,49’a geriledi. İlk altı aydaki artış ise %25,67.
Alttaki tablolarda 2023 yılından itibaren aylık artışlar ve onun yanında da bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranları yer alıyor. Veriler ve değerlendirmenin TUİK rakamlarında göre yapıldığını da hatırlatmak isterim.
TÜKETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
| Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | 6,65 | 57,68 | 6,70 | 64,86 | 5,03 | 42,12 |
| Şubat | 3,15 | 55,18 | 4,53 | 67,07 | 2,27 | 39,05 |
| Mart | 2,29 | 50,51 | 3,16 | 68,50 | 2,46 | 38,10 |
| Nisan | 2,39 | 43,68 | 3,18 | 69,80 | 3,00 | 37,86 |
| Mayıs | 0,04 | 39,59 | 3,37 | 75,45 | 1,53 | 35,41 |
| Haziran | 3,92 | 38,21 | 1,64 | 71,60 | 1,37 | 35,05 |
| Temmuz | 9,49 | 47,83 | 3,23 | 61,78 | 2,06 | 33,52 |
| Ağustos | 9,09 | 58,94 | 2,47 | 51,97 | 2,04 | 32,95 |
| Eylül | 4,75 | 61,53 | 2,97 | 49,38 | 3,23 | 33,29 |
| Ekim | 3,43 | 61,36 | 2,88 | 48,58 | 2,55 | 32,87 |
| Kasım | 3,28 | 61,98 | 2,24 | 47,09 | ||
| Aralık | 2,93 | 64,77 | 1,03 | 44,38 |
Yüzde 32,87 enflasyonda az da olsa bir gerileme gösteriyor. Ekim ayı sonuçlarına göre on aylık enflasyon %28,63e ulaştı. TCMB’nin son yaptığı yıl sonu tahmini %24 seviyesinde idi ama bu rakam tahmini yıl başında idi. Dolayısıyla bu hedefi yakalamak artık mümkün değil. Şimdiden %28’i geçmiş bulunuyoruz. Önümüzdeki 2 ay fiyatların toplam %1,06 artması durumunda yıllık enflasyon %30 seviyesine inmiş olabilecek. Bu da aylık artışın ortalama %0,5 olması durumunda meydana gelecek. Kanımca, mevcut politik bellirsizliklerin yaşandığı bir ortamda yakalanması nerede ise imkansız gibi gözüküyor. Öte yandan, geçen yıl son 2 aylık enflasyon %3,3 artmıştı. Aynı oranda artışın gerçekleşmesi durumunda enflasyon yılı %32,87 ile bitirmiiş olacak.
ÜRETİCİ ENFLASYONU TABLOSU
| Aylar | 2023 Aylık Artış | 2023 Bir önceki yıla göre artış | 2024 Aylık Artış | 2024 Bir önceki yıla göre artış | 2025 Aylık Artış | 2025 Bir önceki yıla göre artış |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | 4,15 | 86,46 | 4,14 | 44,20 | 3,06 | 27,20 |
| Şubat | 1,56 | 76,61 | 3,74 | 47,29 | 2,12 | 25,21 |
| Mart | 0,44 | 62,45 | 3,29 | 51,47 | 1,88 | 23,50 |
| Nisan | 0,81 | 52,11 | 3,60 | 55,66 | 2,76 | 22,50 |
| Mayıs | 0,65 | 40,76 | 1,96 | 57,68 | 2,48 | 23,13 |
| Haziran | 6,50 | 40,42 | 1,38 | 50,09 | 2,46 | 24,45 |
| Temmuz | 8,23 | 44,50 | 1,94 | 41,37 | 1,73 | 24,19 |
| Ağustos | 5,89 | 49,41 | 1,68 | 35,75 | 2,48 | 25,16 |
| Eylül | 3,40 | 47,44 | 1,37 | 33,09 | 2,52 | 26,59 |
| Ekim | 1,94 | 39,39 | 1,29 | 32,24 | 1,63 | 27,00 |
| Kasım | 2,81 | 42,25 | 0,66 | 29,47 | ||
| Aralık | 1,14 | 44,22 | 0,40 | 28,52 |
Aynı şekilde ÜFE’de de gelişmelere bakarsak 2022’nin Ekim ayında yıllık bazda eriştiği %157,69 rakamından Ekim 2025’de %2’ye gerilemiş olması iyi bir gelişme. 2024 yılının son 2 ayının aylık ÜFE artış ortalaması %1,06 idi. Bu ortalama yakalanırsa ÜFE geçen seneki %28,52 rakamının altına düşerek %27’de kalacak.
Her ay yaptığım bu değerlendirmede enflasyon ile mücadele ile ilgili yazımı bu sefer de aynı paragraf ile bitiriyorum: Bütçe harcamalarının da enflasyon konusunda etkili olduğunu unutmamak lazım. Bütçe ile ilgili olarak ise genelde izlenen politika gelirleri arttırma yönünde gelişiyor ve tasarruf konusunda ise dişe dokunur bir gelişme gözükmüyor. Bütçede görülen faiz ödemeleri ise hem açığı arttırma, hem de faizin devlet dışı birey ya da kurumlara gittiği için de piyasada harcanabilir paranın artmasına neden olmakta, bu da enflasyonla mücadeleyi zorlaştırmakta.
