Egeli ihracatçılar: 2024 ‘ümit yılı’

EİB, 2023 yılı değerlendirmesi ve 2024 yılı hedeflerine yönelik bünyesindeki 12 ihracat birliğinin katılımı ile geleneksel basın buluşması gerçekleştirildi. Basın toplantısında konuşan Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, 2024 yılını ‘ümit yılı’ olarak tanımladı. Eskinazi, “2024’te ihracatçı bir nebze rahatlayacak. Yıl karamsar başlayacak ama sonunda ferahlık var” dedi.
Geçen yıl başında 2023 yılı için “mevcudu korumak hedefimiz olacak” dediğini hatırlatan Eskinazi, EİB kanalıyla 18,3 milyar dolarlık ihracat yaptıklarını, böylece yılı mevcudu koruyabilmenin buruk mutluluğuyla tamamladıklarını söyledi.

Eskinazi değerlendirmesinde “2024 yılında da hedefimiz mevcudu korumak olacak. Ancak, 2024 yılında mevcudu korumak, 2023 yılındaki kadar kolay olmayacak. İhracatçılarımızda 2023 yılının yorgunluğu var. Sermayelerimiz azaldı. Enerjimiz tükendi. 2024 yılının ilk yarısında yüksek enflasyonist ortamın süreceği anlaşılıyor. Maliyet artışları sonrasında nihai ürünlerimizi daha yüksek fiyatlara müşterilerimize teklif etmek durumunda kalıyoruz. 2024 yılına zam yağmuru ile girdik. Son maliyet artışlarıyla nihai ürünlerimizde yüzde 25-30’luk fiyat artışları olacak. Tabii bu artış oranını her müşterimize kabul ettirmemiz mümkün değil. Müşteri kayıpları yaşamamız büyük olasılık. Anlayacağınız 2024 senesi çok parlak bir yıl olmayacak. 2024 yılı enflasyonu kontrol altına almamız gereken bir yıl. Bunun için acı ilacı içmemiz gerekiyor. Acı ilacı içerken ölümcül olmamalı, sosyal dengeler bozulmamalı” diye konuştu.

2024 yılının aynı zamanda seçim yılı olduğunu ve bu şartlarda enflasyonu düşürme görevi olan Merkez Bankası’nı zorlu bir süreç beklediğini belirten Eskinazi, “Merkez Bankası’nın işi çok zor. 2024 yılında Türkiye’nin yatırım yapması lazım. Biraz önce de ifade ettiğim gibi 2022 ve 2023 yılında sermayeler yara aldı. Yatırım yapacaklarda bir tedirginlik var. Yatırım gerçekleştireceklere yeni kolaylıklar getirilmesi gerekir. İş hayatına yeni sektörler geliyor. Yeni iş yapış şekilleri geliyor. Yeni yatırımlar bu gidişata göre kurgulanmalı. Bize düşen görev bu konuda ihracatçıları yönlendirmek. Türkiye’nin rekabetçi olabilmesi için yatırımlara devam etmesi lazım. Türkiye’nin 2024 yılı için belirlediği 267 milyar dolar ihracat hedefinin 260 milyar dolarını yakalaması başarı olacaktır. Toplum olarak orta gelir tuzağından kurtulmamız için ihracatta minimum yüzde 10 artışı yakalamak zorundayız. Maalesef ihracatta yüzde 10 artışı yakalayacak ekonomik iklimin çok uzağındayız. Tabii bunda pek çok neden var. Biz etkenlerin bazılarını öngörebiliyorduk ama öngörmediğimiz zorluklarla da karşılaştık” diye konuştu.

2024’ün dört çeyreğinden farklı beklentileri olduğunu anlatan Eskinazi, bu konuda şunları söyledi: “İlk çeyrek, yerel seçimler, yüksek enflasyon, dünya ekonomisindeki durgunluk ve savaşlar nedeniyle zorlu geçecek. İlk çeyrekte döviz kurları üzerine baskı, kredi musluklarının açılamaması durumu, dış kaynak gelmeme riski sürecek. İkinci 3 ayda bu parametrelerde hareketlenme olmasını bekliyoruz. Döviz kurlarında ve kredi musluklarında hareketlenme başlayacak. İkinci 3 aylık dönemde döviz kurlarında ve finansmana erişimde bir rahatlama bekliyoruz. 2024’ün üçüncü çeyreğini toparlanma dönemi olarak görüyorum. Bu dönemde ihracatçı için artık taşlar rayına oturacak, fiyatlar daha rasyonel ve daha sağlıklı verilebilecek. İhracatçı biraz daha önünü görebilecek. Dördüncü çeyrekte ise belki hafif hafif kâr etme dönemi başlayacak. Hem mevcudu koruyacağız hem de ümit edeceğiz. 2024’te ihracatçı bir nebze rahatlayacak. Yıl karamsar başlayacak ama sonunda ferahlık var. Türkiye kaybettiği döviz kuru avantajını geri kazandığı takdirde 2025’ten itibaren önümüzü daha rahat görürüz.”

Temsilcisi olduğu tekstil hammaddeleri sektörü özelinde de tespitlerini paylaşan Eskinazi, “2024 yılında da ihracatımızı etkileyecek sürdürülebilirlik, döngüsel ekonomi, dijitalleşme, katma değerli ihracat gibi konularda farkındalık yaratacak faaliyetlerimize devam edeceğiz. 2024 yılında hızla gelişen teknolojiye adaptasyon konusunda büyük şirketler dışındaki diğer firmalarımızın da adaptasyonu ve farkındalığı konusunda çalışmalarımız devam edecek. 2024 yılında sektörümüzde sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili girişimler artacak ve geri dönüştürülmüş ve sürdürülebilir elyaflara olan talepteki artış trendi devam edecektir. Bölgemizin ve ülkemizin pamuk üretimi konusundaki avantajını, müşteri taleplerinin sürdürülebilir elyaflara yönelik değişimi doğrultusunda doğru kanallara yönlendirmemiz gerekiyor. Ayrıca yeni elyafların üretilmesine ve geliştirilmesine önem verilmesi gerekmektedir. Bu yönde ARGE ve UR-GE çalışmalarına daha fazla önem verilmesi gerekecek ve buna yönelik çalışmalarımız ve desteklerimiz her platformda devam edecek” diye konuştu.

Ege Demir ve Demirdışı Metal İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ertan, 2023 yılında Türkiye genelinde demir ve demirdışı ihracatını kayıp ile kapatsa da EİB olarak 2022 yılı verilerini koruyarak yılı kapattıklarını söyledi. Ertan, bunu katma değerli üretimin ön plana çıkması ile yönettiklerini ifade etti. Kur baskısının ithalata davetiye çıkardığını ifade eden Ertan, özellikle Avrupa pazarında son iki yılda rekabetçiliklerinin kaybetmeye başladıklarını kaydetti. Bu pazarlarda Türkiye’nin payını Çin, Japonya, Kore, Malezya ve Endonezya’nın aldığını vurgulayan Ertan, üretimde enerji maliyetinin payının artmasının rekabet gücünü azalttığını belirtti. Ertan, “Maçı zor idare ediyoruz” dedi.

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak, “2023 yılında toplam 805 ihracatçımızın desteği ile 1 milyar 330 milyon dolar ihracata ulaşmanın gururunu yaşıyoruz. 2023 yılında ihracatımızı yüzde 7 oranında artırmayı başardık. Türkiye genelinde gerçekleşen 5.9 milyar dolar yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri ihracatının yüzde 23’ünü Birliğimiz üyeleri tarafından yapıldı. Dış talepteki daralma ile birlikte 2024 yılının biraz zorlu geçeceğini öngörebiliyoruz ama yine de biz hedefimizi daima zirvede tutmak, ihracatçılarımızı da bu hedefe ulaşmak için teşvik etmek gayretindeyiz. Bu yüzden 2024 yılında 1 buçuk milyar dolar ihracat hedefimiz var” dedi.

Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Zandar, özellikle turizmdeki harekete bağlı olarak Yunanistan pazarından talebin yüzde 25 oranında artış gösterdiğine dikkat çekti.

Zandar, “Bu yıl daha fazla iş birliği yapmak istiyoruz. Suudi pazarındaki payımızı arttırmayı hedefliyoruz” dedi.

Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Burak Sertbaş, asgari ücret konusunda verilen devlet desteğinin daha fazla olması gerektiğini söyledi. Sertbaş, 2024 beklentilerini “Tüm bu gelişmeler ve kararlar ışığında söyleyebilirim ki, 2024 ‘ün ilk 6 ayını zaten kaybettik, yılın tamamını kaybetmeyi hiçbirimiz göze alamayız. Ana ihraç pazarımız Avrupa, yılın ikinci yarısında ekonomik toparlanma yaşayacaktır diye umuyoruz, bu noktada biz de sipariş için hazır olmalıyız. Tasarım gücümüz, esnek yapımızla kaybettiğimiz müşterileri geri kazanmalıyız. İçerdeki maliyet kaynaklı sorunları çözebilirsek, ihracatçı biraz rahatlarsa, eski parlak dönemlerimize döneceğimize inancım tam” diye konuştu.

Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Birol Celep, “2024 yılı için öncelikli hedefimizin sürdürülebilir üretim ve ihracat artışı sağlamak olduğunu söylemek istiyorum. Bu hedefimize ulaşmak için üreticilerimiz, ihracatçılarımız, Bakanlıklarımız, Üniversitelerimiz ve uluslararası paydaşlarımızla çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tanıtım projelerimizle sektörümüzü ve ürünlerimizin ihracatını artırmaya, yaşanan sorunlarımıza çözüm bulmaya çalışacağız.  Dijitalleşmenin hayatlarımızın her alanına nüfus ettiği, kaynaklarımızın giderek tükendiği ve değişimin kaçınılmaz olarak hepimizi değişime ve dönüşüme zorladığı günümüzde, eski düşünme tarzlarını ve iş pratiklerini inovatif ve sürdürülebilir olanlarla değiştirmek için iş birliği içinde çalışmamız gerekiyor” diye konuştu.

Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Faik Tokatlıoğlu ise konuşmasında “Yorulmadan ve hız kesmeden ihracat, tasarım ve sürdürülebilirlik üçgeni odağında planlar yapmaya devam ediyoruz. Yıllardır başarıyla gerçekleştirdiğimiz dünyanın en büyük doğal taş fuarı Çin /Xiamen Milli Katılım Organizasyonumuz ile birlikte, 2024 yılı itibarıyla uzak ülkeler stratejimize Ticaret Bakanlığımızın desteğiyle Güney Kore’yi de ekliyoruz. Yapı malzemeleri sektörlerinin buluşma noktası olan Korea Build Week KINTEX fuarına 10 firmamız ile Milli Katılım gerçekleştireceğiz. Diğer yandan tasarımcı mimarların buluşma adresi Surface Design Show İngiltere fuarında da yerimizi ayırttık. Potansiyel müşteriler ile buluşmayı ve doğal taşlarımızın en etkili şekilde tanıtımını hedefliyoruz. Dünya doğaltaş ticaretinde yükselen talep eğrisi ile ülkedeki alıcılarla buluşmak üzere önümüzdeki günlerde Suudi Arabistan’a Ticaret Heyeti gerçekleştireceğiz. 2024 yılı Nisan ayında düzenlenen Marble İzmir Fuarı’na, aralarında Güney Kore, Hindistan, Orta Doğu ve Avrupa Ülkelerinin de yer aldığı geniş katılımlı bir alım heyetini ülkemize davet ederek sektörümüzle buluşturacağız. Başkentinin Jakarta’dan Borneo’ya taşınma kararı ile sektör için büyük önem kazanan ve ASEAN ülkeleri arasında inşaat sektörünün en hızlı büyüdüğü ülkelerden biri olan Endonezya’dan Mimar, Müteahhit ve Toptancıları Alım Heyeti kapsamında Ege Bölgemizde ağırlayacağız” dedi.

Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Öztürk, 2024 yılına yönelik çalışma planları hakkında şu bilgileri verdi:
“Türkiye genelindeki sektör birliklerinin katılımı ile Sektör Kurulumuz bünyesinde ortak tanıtım faaliyetleri yürüteceğimiz ‘Şekerleme ve Pastacılık Ürünleri Turquality Projesi’ne paydaşlık ederek sektörü hedef pazarları olan ABD, Kanada, Meksika’da tanıtmayı planlıyoruz. Öte yandan, yine sektör birlikleri olarak ortaklaşa gerçekleştirmeyi planladığımız ‘Bulgur Ürünü Turquality Projesi’ ile sektörün hedef pazarları Rusya, İran, Endonezya’da bir dizi tanıtım faaliyeti gerçekleştirmeyi planlıyoruz. 
2023 yılında, 16 firmamızın katılımı ile URGE Projesi için start verdik. 2024 yılında bu projemiz kapsamında gerçekleştireceğimiz ihtiyaç analizi doğrultusunda belirleyeceğimiz hedef pazarlara yönelik fuar, ticaret heyeti ve sektörel heyet faaliyetlerimiz olacak. Ayrıca evcil hayvan mamaları sektöründe, sektörün Türkiye geneli ihracatının yüzde 60’ının Birliğimizden gerçekleşmesi sebebiyle ve sektörün artan potansiyelini göz önüne alarak, URGE projesi olmak üzere 2024 yılı içerisinde birtakım faaliyetler yapmayı planlıyoruz.”

Ege Tütün İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Celal Umur, konuşmasında “Bu yıl Ege Tütün İhracatçıları Birliği üyeleri tarafından 245 milyon dolarlık yaprak tütün ihracatı ve 633 milyon dolarlık tütün mamulü ihracatı gerçekleşti. Ülke bazında değerlendirecek olursak, yaprak tütün ihracatında en çok ihracat yaptığımız ilk 3 ülke 51 milyon dolar ile ABD, 47 milyon dolar ile Belçika ve 27 milyon dolar ile Endonezya olmuştur. Mamul ihracatında ise 116 milyon dolar ile Irak, 47 milyon dolar ile Azerbaycan, 39 milyon dolar ile Gürcistan ilk 3 ülkeyi oluşturmaktadır. Türkiye için 2024 yılında çok daha istikrarlı bir yıl olmasını bekliyor ve umut ediyorum. Cari açığımızın kapatılmasında ihracatımız büyük rol oynuyor.  İhracatçıların ve ihracatın desteklenmesi de bu sürece büyük katkı sağlayacak” dedi.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er ihracatı önümüzdeki birkaç yıl içerisinde 1,5 milyar dolara, 2028’de ise 2 milyar dolar seviyesine çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Er, “Bu doğrultuda Birlik olarak 2024 yılında da yurtdışı tanıtım faaliyetlerimize hız kesmeden devam edeceğiz. Avustralya başta olmak üzere uzak pazarlarımıza yönelik sektörel ticaret heyeti organizasyonlarımız ve başta ABD’de Summer Fancy Food, Japonya’da Foodex, Rusya’da World Food Moscow ve Çin’de China International Import Expo Fuarları olmak üzere, yurtdışında Türk zeytin ve zeytinyağının tanıtımı için faaliyetlerimizi gerçekleştiriyor olacağız.
Türk zeytinyağının marka değerinin yükselmesi için uluslararası zeytinyağı yarışmalarına ürün gönderimi desteği vermeye 2024 yılında da devam edeceğiz. İhracat hedeflerimize ulaşmak için çalışırken geleneksel yöntemlerin yanı sıra çevreci, enerji verimli ve sosyal sorumluluk prensiplerine uygun, sürdürülebilir üretim tekniklerinin benimsenmesi için faaliyetlerimizi sürdürüyoruz” dedi.

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Bedri Girit, tanıtım çalışmalara ağırlık vereceklerini belirterek, şunları söyledi:
“ABD pazarında Türk gıda ürünlerinin ihracatını arttırmak için TURQUALITY Projesi kapsamında 5. yılımızı tamamlıyoruz ve Türk su ürünleri dahil, Türk lezzetlerini ABD’li şeflere ve satın almacılara tadım etkinlikleriyle tanıtıyoruz. Bu sene Türk balıklarını ABD, Çin, AB ve Kanada’de sergileme çalışmalarımızı artırabilmek adına, Ege, İstanbul, Akdeniz ve Doğu Karadeniz İhracatçı Birliklerimiz ile güçlerimizi birleştirerek sadece su ürünlerine yönelik ortak bir Turquality projesi başlatıyoruz. Türk su ürünleri sektörünün imajına ve kültürel tanıtımına katkı sağlayarak, ihracatının katma değerli olarak artırılmasını amaçlıyoruz.”

Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Fuat Gürle, hedeflerinin küresel ihracat analizleri ve pazar araştırmaları ile geleneksel pazarlarımızın yanı sıra potansiyeli olan, pazar payından faydalanabileceğimiz ülkelere ihracatımızı artırmak olduğunu söyledi. Gürle, “Bu hedef için bu sene Güney Afrika, Fas ve Suudi Arabistan ile başladığımız heyet çalışmalarımıza, 2024 yılında da Suudi Arabistan, Fas ve Hindistan gibi ülkelerden alım heyetlerini ülkemize getirmeyi aynı zamanda Suudi Arabistan, Fas, Güney Afrika, Hindistan gibi ülkelere de sektörel ticaret heyetleri düzenlemeyi planlıyoruz.  Bu vesileyle 2024 yılında tüm üyelerimizi, devlet destekli yurtdışı pazarlama faaliyetlerine katılmaya, geçtiğimiz bu zor günlerde ticaretimizi hareketlendirmeye davet ediyorum” dedi.

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Türkmen Türkmenoğlu, “Türkiye Meyve Sebze Mamulleri Sektörü olarak Birliğimiz koordinasyonunda 2024 yılı içeresinde yeni bir Turquality projesine standart vermenin heyecanı içindeyiz. İngiltere ve Çin pazarını hedef alarak başlayacağımız projede; ürünlerimizin en efektif şekilde tanıtılmasına yönelik tadım etkinlikleri, sosyal medya kampanyaları, market etkinlikleri gibi etkili tanıtım araçlarını kullanıyor olacağız.Hem Turquality projemiz, hem de fuar ve heyetlere yönelik pazarlama faaliyetlerimizle yıl sonunda Birliğimizin ihracatını 1 buçuk milyar dolara yükseltmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.

Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, “Dünyanın en önemli reexport merkezlerinden birisi, yaklaşık 500 milyonluk bir nüfusa ulaşan, dünyanın güçlü birliklerinden Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN)’ın kurucu ülkeleri arasındaki Singapur pazarı bizim için ön planda. Çin konusunda geçen sene olumlu bir izin çıktı. Türk somonunu dünya pazarlarına tanıtmaya çalışıyoruz. Bu bizim için büyük bir atılım. Norveç 2023 yılı itibariyle somondan 6,5 milyar dolar gelir elde etti. Türkiye geneli su ürünleri ihracatımız 2023 yılında 1,7 milyar dolar oldu” dedi.