- İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının temel amacı nedir?
İş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinin temel amacı, insan hayatının korunması, insan onuruna yaraşır bir çalışma düzeninin ve ortamının oluşturulması ile çalışma yaklaşım ve pratiklerinin geliştirilmesini sağlayarak iş evreninde bulunan tüm unsurların bilgisini, becerisini, refahını ve konforunu artırmaktır. Bu amaç kapsamında belirlenmiş olan ve her kurumda farklılık gösteren birçok hedefler vardır. Bu hedefleri şöyle özetleyebiliriz: İş kazalarının önüne geçmek, çalışan moral ve motivasyonu dengede tutmak, iş ve iş yapış biçimlerini geliştirmek, çalışma süreçlerini disipline etmek, maliyetleri kontrol altına almak, kurumsal prestij kazanmak, rekabet gücünü artırmak vb.
- Sağlıklı/güvenli bir iş ortamının olmazsa olmazları nelerdir?
İşletmelerin güvenli bir iş yeri dizayn etme istekleri oldukça önemlidir. Bu irade birçok olumlu süreç ve gelişme için oldukça hayati ve kendisiyle sonuca ulaşmak için zaruri bir başlangıç noktasıdır. Bu iradenin ortaya konmasından sonra belirlenmesi gereken şey işletmenin iş sağlığı ve güvenliği amacı olmalıdır. Amacı hedefler takip eder. Bu hedeflere nasıl ulaşılacağı sorusunun cevabı stratejidir. Belirlenen stratejinin somut olarak hayata geçmesini sağlayacak olan şey ise sistemdir. Sistem, süreçlerin formüle edildiği aşamadır. Tüm bunlardan sonra plan/program yer alır. Bu aşamada tüm süreçler planlanarak ve programlama başlığı altında zamanlanarak yol haritası haline getirilir. Yapılan plan kapsamında görevler delege ve deklare edilir. Akabinde oryantasyon süreçleri başlatılır ve uygulamaya geçilir. İş sağlığı ve güvenliği süreçlerini yönetilmesi gereken bir süreçler bütünü olarak görmediğinizde büyük hata yapmış ve ciddi sorunların kapısını aralamış olursunuz. Bu bakımdan bir işletme için olmazsa olmaz olan en temel şey yaşayan, canlı bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim planıdır.
- İş sağlığı ve güvenliği yasasına göre işletmelerin yükümlülükleri nelerdir?
İlgili mevzuata göre işveren, işletmesinde iş sağlığı ve güvenliği anlamında mevzuatın belirlediği tüm tekil parçaları bir araya getirmek kaydıyla anlamlı bir bütün oluşturmayı sağlayacak bir sistemi kurmak ile mükelleftir. Diğer taraftan bu sistemi takip etmek, ihtiyaçlarını karşılamak, ihtiyaç olduğunda revize etmek ve geliştirmek de sorumlulukları arasındadır. Bu mükellefiyetin gayesi ise çalışanların insan onuruna yakışacak şekilde faaliyet yürütebilmesinin sağlanması, hayatın kutsallığını örseleyecek ve zedeleyecek her türden yaklaşımın ve pratiğin önüne geçilmesi ve azami ölçüde sağlıklarının korunması ve geliştirilmesidir.
- İş sağlığı ve güvenliği konusunda en sık yapılan hatalar nelerdir?
İş sağlığı ve güvenliğinin anlam ve önemi hakkında düşünmeye başlamadan onu ezber bilgiler ile pratize etmeye çalışmak alanda yapılan büyük hataların başında gelmektedir. Bir konu hakkında fikri derinlik ve olgunluğu elde etmeden fiili başarıya ulaşmak mümkün değildir. Bu yaklaşım, güvenlik teorileri ve yaklaşımlarını öğrenmek ve fikri olgunlaşma ile vizyon kazanmak yerine normları ve formları öğrenmeye odaklanmıştır. Ne var ki bir konu hakkında entelektüel bilgi ve derinliğe sahip değilseniz o konuyu tam manasıyla biliyor sayılmazsınız. O konu hakkında bilgiye değil ezbere dayalı fikriniz olur. O nedenle iş sağlığı ve güvenliği alanında ihtiyaç olan en önemli şey birden fazla disiplinden beslenerek farklı okumalar ve yorumlamalar yapabilmektir. Yapılan en büyük yanlış ise mevzuatın iş sağlığı ve güvenliğinin bizatihi kendisi olduğu ve harfi harfine ezberlenmesi ile başarıya ulaşılabileceği düşüncesidir. Oysaki mevzuat bütün değil parça, çıktı değil girdi, yöntem değil hedef, sistem değil araçtır.
