Türkiye’nin ihracatı, eylül ayında yıllık bazda yüzde 1,8 azalarak 22,7 milyar dolar oldu. GTS verilerine göre Eylül ayında ithalat ise yüzde 1,4 düşüş ile 27,1 milyar dolara geriledi. Türkiye’nin dış ticaret açığı eylülde yıllık yüzde 0,5 artış ile 5,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yılın ilk 9 aylık dönemde ise, dış açık yüzde 31,5 azaldı ve ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 76,3’e yükseldi. Yılın 9 aylık döneminde ihracat yüzde 3,2 artışla 192,8 milyar dolar olurken, ithalat yüzde 8 azalışla 252,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı ilk 9 aylık dönemde yüzde 31,5 azalarak 60,1 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 68’den yüzde 76,3’e yükseldi. En fazla ihracat yapan sektörler arasında otomotiv 3,4 milyar dolarla ilk sıradaki yerini korudu. Aynı zamanda en yüksek aylık ihracatına imza atan otomotivi 2,2 milyar dolarla kimya, 1,6 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon takip etti.
Eylül ayı dış ticaret verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe tarafından Ankara’da açıklandı.
Bakan Bolat, 9 ayda hem enflasyon hem de dış ticaret açığında yaşanan düşüşün Türkiye’deki makroekonomik istikrar sürecine büyük katkılar yaptığını söyledi. Bolat, “2024’ün eylülünde yıllıklandırılmış ihracatımız yüzde 3,4 artış ile 261,6 milyar dolara ulaşmıştır. Mal ihracatında son 1 yılda 8,6 milyar dolar net artış sağlandı. İthalat düşüşündeki ana eğilim, bu yıl da devam etti. Yıllıklandırılmış ithalatımız geçen yıl 367 milyar dolar iken bu yıl 340,3 milyar dolara geriledi” dedi.
TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise temmuz ve ağustosu artıda kapatan ihracatta ibrenin eylül ayında yeniden aşağı döndüğünü bildirdi. Gültepe, “Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, eylül ayı ihracatımız geçen yıla göre yüzde 1,8 düşüşle 22 milyar düzeyinde gerçekleşti. Ocak-Eylül dönemini kapsayan dokuz aylık ihracatımız 192,8 milyar dolara, 12 aylık ihracatımız ise 261,6 milyar dolara ulaştı. Dokuz aylık ihracatta yüzde 3,2, 12 aylık ihracatta yüzde 3,4 artıdayız. Eylülde hizmet ihracatımızın da 12,6 milyar dolar civarında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz” dedi.
15 sektör ihracatını artırırken, 11 sektör düşüşte
Sektörel bazda ihracat hareketini değerlendiren Gültepe, bu konuda şu bilgileri verdi: “Sektörler özelinde baktığımızda ilk sırada 3,4 milyar dolarla yine otomotivi görüyoruz. En yüksek aylık ihracatına imza atan otomotivi, 2,2 milyar dolarla kimya, 1,6 milyar dolarla hazır giyim, 1 milyar 480 milyon dolarla elektrik-elektronik ve 1 milyar 470 milyon dolarla çelik takip etti. Geçen ay 15 sektörümüz ihracatını artırırken, 11 sektörümüzde düşüş yaşandı. Kuru meyve yüzde 47 ile oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektörümüz oldu. Savunma ve havacılıkta yüzde 32, gemi, yat ve hizmetlerinde yüzde 31, fındıkta yüzde 30, otomotivde yüzde 21 ihracat artışı kaydettik. Firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre geçen ay 45 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan 5 ilimiz, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir şeklinde sıralandı. Eskişehir ve Niğde tarihlerinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi. Geçen ay bin 189 firmamız ilk kez ihracat yaptı. Kilogram birim değerimiz yüzde 6 artışla 1,53 dolara ulaşırken, parite ihracatımıza 378 milyon dolarlık katkı sundu.”
Eylül ihracatının %58,1’i Avrupa’ya
Mustafa Gültepe, en çok ihracat yapılan ülkelerin Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Irak ve İtalya şeklinde sıralandığını bildirdi. 42 ülkede yüzde 50’nin, 87 ülkede yüzde 10’un üzerinde ihracat artışı kaydettiklerini anlatan Gültepe, “Genel tabloda ise 113 ülkeye ihracatımızı artırdık. En çok ihracat yaptığımız ülke grupları arasında Avrupa Birliği (AB), 9,1 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı.
Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 58,2 düzeyinde gerçekleşti. Bazı sektörlerin ülke bazında ihracatlarında ekstrem artışlar olduğunu gözlemledik. Örneğin; İspanya’ya çelikte yüzde 156, Slovenya’ya otomotivde yüzde 108 ve ABD’ye elektrik-elektronikte yüzde 78 ihracat artışı kaydettik”dedi.
