İstanbul Ticaret Borsası’nın, Güvenilir Ürün Platformu’nun desteğiyle düzenlediği ‘Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor’ toplantılarında bu ay ‘Internet Pazar Yerlerinde Gıda Satışı’ konuşuldu. Toplantıda, internet pazaryerlerindeki satışların hızla büyüdüğü ve beraberinde önemli sorumlulukları da getirdiği vurgulandı. İnternet pazar yerlerindeki satıcı ve ürün çeşidinin fazlalığı dolayısıyla en büyük görevin tüketiciye düştüğü belirtildi.
Tüketicilerin şikâyetlerinin hızla değerlendirildiği ve yüksek para cezalarının kesildiğinin belirtildiği toplantıya, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürü Avni Dilber, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Daire Başkanı Mehmet Menderis, Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu ve Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği Başkanı Hakan Çevikoğlu konuşmacı olarak katıldı. Açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap’ın gerçekleştirdiği toplantının moderatörlüğünü ise Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Gazeteci Celal Toprak yaptı.
“Üretici ve tüketici arasındaki mesafe kısaldı”
İnternet gıda satışının hızla büyüdüğünü belirten Kasap, “Dijital pazarlama, internet pazar yerleri, şirketlerin kendi web siteleri ve sosyal medya kanalları aracılığıyla her geçen gün gelişiyor. Üretici ve tüketici arasındaki mesafe kısaldı. Anadolu’nun küçük bir kasabasındaki üretici dijital pazarlama sayesinde ulusal hatta küresel pazarı hedefleyebiliyor. Bu da sektörümüz için önemli bir fırsat. Ancak bu fırsatın doğurduğu sorunları hızla çözmemiz çok önemli. Özellikle yüzbinlerce üreticinin milyonlarca ürününün satıldığı internet pazar yerlerinde gıda ürünlerinin denetimi üzerinde durulmalı” dedi.
“Ceza miktarları 10 katına kadar uygulanabilir”
İnternet Pazar yerlerinde ürün çeşitliliğinin ve rekabetin arttığını, bundan zarar görecek olan tüketicileri korumak için Bakanlıkça önlemler alındığını belirten Dilber, en çok şikâyetin sipariş iptallerinden geldiğinin altını çizdi. Dilber, “Fiyat artışlarına bağlı olarak siparişler satıcı tarafından iptal ediliyor. Sonrasında satıcı, aynı ürünü daha yüksek fiyatlardan satışa sunuyor. Bunun gibi tüketici aldatan ve haksız ticari kazanç sağlayan uygulamalar karşısında cezai yaptırımlarımız var. TBMM’de onaylanan son kanun teklifiyle birlikte ceza miktarları 10 katına kadar uygulanabilir hale geldi” diye konuştu.
“Asıl denetim mekanizmamız tüketici şikâyetleri üzerinden işliyor”
İnternet üzerinden tüketici gibi satın almalar yapıp incelemelerde bulunduklarını ama ürün çeşitliliği ve işletme sayısı karşısında zorlandıklarını ifade eden Menderis, “ Şu anda kayıtlı 724 bin işletme mevcut. Bu firmalara gıda konusunda iyi derecede eğitim almış personelimizle senede en az bir kez denetim gerçekleştiriyoruz. Ancak asıl denetim mekanizmamız tüketici şikâyetleri üzerinden işliyor. Bu noktada tüketicilerimize de önemli görevler düşüyor. Bize ALO 174 hattı üzerinden ya da resen başvurular geliyor. En geç 15 gün içerisinde gerekli işlemleri tamamlayıp, tüketiciye geri dönüyoruz” ifadelerini kullandı.
“Tüketici bildirimleri çok önemli”
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan denetimleri olumlu karşıladığını belirten Ağaoğlu, “Her satılan ürünün bir alıcısı var. Görevlilerin binlerce ürünle ilgili ayrı ayrı denetim yapması mümkün değil. Bu nedenle tüketici bildirimleri çok önemli” dedi.
“Gıdada günde 1 milyon adet işlem yapılıyor”
Tüketici alışkanlıklarının değişerek e-ticaretin 2023 yılında yüzde 103 büyüdüğünü ifade eden Çevikoğlu, “Gıda ve perakende sektörünün e-ticaretteki payı yüzde 5 seviyelerine geldi. Gıdada günde 1 milyon adet işlem yapılıyor. Özellikle pandemiden sonra ürün çeşitliliği arttı. Bu büyüme beraberinde bazı sorunlar getirdi. Özellikle gıdada izlenebilirliği halk sağlığı açısından önemsiyoruz” diye konuştu.
