Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2025 yılının Nisan ayı bütçe rakamlarına göre, bütçe açığı 2024 Nisan ayında 177,8 milyar iken bu yıl Nisan’da 174,7 milyara geriledi. Nisan ayı gelirleri 957,4 milyar, giderleri ise 1.132,1 milyar olarak gerçekleşti. Gelirlerin %82,24’ü 787,4 milyar lira olarak vergi gelirlerinden oluşurken faiz dışı giderler 871,5 milyar, faiz giderleri de 260,6 milyar lira oldu. Geçen yıl Nisan ayı faiz giderleri 114 milyar lira idi. Faiz giderleri artış oranı %128,6 oldu.
Yılın ilk dört ayında ise bütçe giderleri %45 artarken gelirlerinin %50 arttığı dikkat çekiyor. Faiz giderleri geçen yıla göre %98,8 artarak 364,5 milyardan 724,6 milyara yükselmiş bulunuyor. 2025 yılı bütçesinde toplam faiz giderleri 1.254 milyar’dan 1.950 milyara %55,5 oranında artacak şekilde programlanmış durumda. Bu da yaklaşık aylık 162,5 milyar lira faiz gideri anlamına geliyor. 2025 bütçe açığı ise 1,930,7 milyar açık olarak bütçelenmiş bulunuyor. Bu açığın %45,8’i ilk dört ayda gerçekleşmiş durumda.
2025 yılının ilk dört ayında giderlerin iki büyük kalemini %65,62 ile personel giderleri ve cari transferler oluşturuyor. Personel giderleri %36,79 artarak 873,7 milyardan 1.195 milyara yükselerek giderlerin %28,12’sini; cari transferler ise %38,9 artarak 1.147,3 milyardan 1.593,5 milyara yükselerek toplam giderlerin %37,50’ini oluşturdu. Giderler içinde faiz giderlerinin payı da %17,05 seviyesinde.
Bütçenin toplamda %50,7 oranında artan gelirleri içinde vergi gelirleri %53,4 artarak 1.831,8 milyardan 2.810,1 milyara yükselirken, toplam gelirlerin %83,5’ini oluşturdu. Geçen yıl bu oran %82 idi.
Aşağıdaki tabloda 2024 ve 2025 yıllarına ait Ocak Nisan ayı bütçe kalemlerindeki gerçekleşmeler ve artış oranları yer alıyor.
2024-2025 OCAK-NİSAN BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ
| (milyon) TL | 2024 | 2025 | Artış % |
|---|---|---|---|
| Bütçe Giderleri | 2.924.323 | 3.117.586 | 45,32% |
| Faiz Hariç Giderler | 2.559.819 | 2.653.636 | 37,71% |
| Personel Giderleri | 873.688 | 1.195.095 | 36,79% |
| SGK Devlet Primi | 107.489 | 144.883 | 34,79% |
| Mal ve Hizmet Alımları | 164.181 | 252.902 | 54,04% |
| Cari Transferler | 1.147.289 | 1.593.473 | 38,89% |
| Sermaye Giderleri | 153.329 | 249.764 | 62,89% |
| Sermaye Transferleri | 8.863 | 37.499 | 323,11% |
| Borç Verme | 104.980 | 51.488 | -50,95% |
| Faiz Giderleri | 364.504 | 724.609 | 98,79% |
| Bütçe Gelirleri | 2.233.011 | 2.233.011 | 50,7% |
| Genel Bütçe Gelirleri | 2.160.467 | 2.160.467 | 50,2% |
| Vergi Gelirleri | 1.831.816 | 1.831.816 | 53,4% |
| Gelir Vergisi | 367.984 | 736.638 | 100,2% |
| Kurumlar Vergisi | 48.048 | 53.470 | 11,3% |
| Dahilde Alınan KDV | 294.133 | 464.390 | 52,0% |
| Özel Tüketim Vergisi | 380.728 | 535.405 | 40,6% |
| Banka Sigorta Mu. Ver. | 93.271 | 167.880 | 80,0% |
| İthalde Alınan KDV | 414.537 | 495.988 | 19,6% |
| Damga Vergisi | 43.443 | 69.203 | 59,3% |
| Harçlar | 61.014 | 97.895 | 60,4% |
| Vergi Dışı Gelirler | 401.195 | 554.065 | 38,1% |
Şubat ve Mart aylarında yayınlanmayan ve harcamalar ve gelirlerin detaylarını gösteren gelir gider ve özet excel tabloları bu ay yayınlandı. Buna göre:
- Gelir kalemlerine baktığımızda birinci sırada 367,9 milyardan %100,18 artarak 736,6 milyara yükselen Gelir Vergisi,
- İkinci sırada %38,1 artarak 401,2 milyardan 554 milyara yükselen Merkezi Yönetim vergi dışı gelirleri;
- Üçüncü sırada %40,6 artarak 380,7 milyardan 535,4 milyara yükselen Özel Tüketim Vergisi;
- Dördüncü sırada da %19,6 artarak 414,5 milyardan 495,9 milyara yükselen İthalde alınan Katma Değer Vergisi;
- Beşinci sırada da %57,9 artarak 294,1 milyardan 464,4 milyara yükselen Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi yer alıyor.
ÖTV tahsilatında petrol ve doğalgaz ürünleri ÖTV’si %30,6 artarak 108 milyardan 141,2 milyara; Motorlu Taşıtlar ÖtV’si %46,9 artarak 136,2 milyardan 200,1 milyara; Alkıllüiçeceklerden alınan ÖTV %44,4 artarak 22,3 milyardan 32,2 milyara: Tütün mamullerinden alınan ÖTV %46,5 artarak 84,1 milyardan 123,2 milyara yükselmiş bulunuyor. - Gider kalemlerinde ise özellikle cari transferler %38,89 artarak 1,147,3 milyardan 1.593,5 milyara; KİT görevlendirme giderleri 78,5 milyardan 113,3 milyara; Hazine yardımları 560,2 milyardan779,6 milyara: Tarımsal Destekleme Ödemeleri de 45,8 milyardan 56,3 milyara yükselmiş bulunuyor. Mahalli İdare Payları da 210,5 milyardan 323,4 milyara yükselmiş durumda.
