Bakan Yumaklı, Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca gölleri için eylem planı hazırlayacaklarını söyledi
arım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, ‘Eğirdir Gölü Su Eylem Planı Açıklaması, İstişare ve Değerlendirme Toplantısı’na katıldı. Bakan Yumaklı, toplantıda Eğirdir Gölü’ne yönelik Su Eylem Planı’nı açıkladı. Yumaklı, bu eylem planı kapsamında 2025-2030 yılları arasında yapılacak olan yatırım tutarının 21 milyar TL olacağını kaydederek, “Bu yatırımlar sayesinde Isparta’nın 6 yıllık içme-kullanma suyu ihtiyacına karşılık gelen 150 milyon metreküp suyu sadece 1 yılda tasarruf etmiş olacağız. Gölün su miktarını artırarak, göl seviyesinin yükselmesini sağlayacağız” dedi. Yumaklı, Eğirdir’den sonra Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca gölleri için de benzer eylem planları hazırlayacaklarını belirtti.
Bakan Yumaklı, Eğirdir’in Beyşehir’den sonra sularından en fazla faydalanılan ikinci büyük göl olduğunu dile getirdi. Eğirdir Gölü’nün 3 bin 309 kilometrekare drenaj alanı, 478 kilometrekare yüzey alanı ve 4 milyar metreküp maksimum depolama hacmine sahip olduğunu kaydeden Yumaklı, “Ortalama derinlik, 11 metre. Ama bu rakamlar geride kalıyor. Çünkü son 10 yılda göl derinliği 11 metreden 6 metreye düştü, gölün hacmi yüzde 55 oranında azalarak 1,8 milyar metreküpe geriledi” diye konuştu.
Eğirdir Gölü Havzası’nda 1,1 santigrat sıcaklık arttı
Türkiye’nin uzun yıllar sıcaklık ortalamalarındaki değişimlere bakıldığında, son 5 yılda 0,9 santigrat derecelik artış gözlendiğini belirten Yumaklı, Eğirdir Gölü Havzası’ndaki bu artışın 1,1 santigrat dereceyi bulduğunu ifade etti. Yumaklı, yağış ortalamalarında son 5 yılda yüzde 4’lük düşüş gözlendiğini vurgularken, Eğirdir Gölü Havzası’ndaki düşüşün yüzde 18 seviyesine ulaştığını söyledi. Geçen sene göle giren akım miktarı 372 milyon metreküpken buharlaşma miktarının 473 milyon metreküpe ulaştığının altını çizen Yumaklı, göle giren sudan daha fazlasının buharlaştığından söz etti.
Yumaklı, 1990’da hizmete alınan Yılanlı Derivasyonu ile Aksu Havzası’ndan bugüne kadar toplam 2,2 milyar metreküp suyun göle aktarıldığını belirterek, şöyle konuştu: “Havzada bulunan 120 bin dekara yakın alanın modern sistemle sulanması çalışması tamamlandı. Geriye kalan açık sulama sahalarına ilişkin modernizasyon çalışmalarına devam ediliyor. Son dönemde ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ortak çalışmalar yürütüyoruz. Bir yıl önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız tarafından gölde temizlik, göl tabanında dip çamuru temizliği gibi çalışmalara ilişkin eylem planı açıklanmıştı.”
Diğer göllerde de çalışma yapılacak
Su verimliliği seferberliği kapsamında kentsel, tarımsal ve endüstriyel su verimliliğinin iyileştirilmesine yönelik çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Yumaklı, “Bu eylem planı kapsamında 2025-2030 yılları arasında yapılacak olan yatırımın toplam tutarı 21 milyar TL olacak. Bu yatırımlar sayesinde Isparta’nın 6 yıllık içme-kullanma suyu ihtiyacına karşılık gelen 150 milyon metreküp suyu sadece 1 yılda tasarruf etmiş olacağız. Gölün su miktarını artırarak, göl seviyesinin yükselmesini sağlayacağız. Yeraltı sularımızı koruyacağız, gölün su kalitesini yükselteceğiz” diye konuştu. Göl ve havzasının ekosistemini koruyacaklarını dile getiren Yumaklı, “Elma, kiraz, kayısı, şeftali, badem gibi ürünlerin üretiminde ön plana çıkan bu yörede, bu eylem planı sayesinde tarımsal üretimi garanti altına alacağız” dedi. Yumaklı, Eğirdir’den sonra Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca gölleri için de benzer eylem planları hazırlayacaklarını belirtti.
“Kaynaklarımızı Eğirdir Gölü’ne aktaracağız”
Eylem planı kapsamında üç temel stratejik hedef oluşturulduğunu kaydeden Yumaklı, “Birincisi suyu daha etkin ve adil kullanmak, ikincisi yeraltı ve yüzey sularını bilimsel temelde yönetmek, üçüncüsü ise doğal dengeyi ve ekosistemi korumak. Suyu daha etkin ve adil kullanmaktan kastımız, tüm Türkiye için bu kararlılığımız var. Her projede yeni yapılan sulama sistemlerinin tamamı kapalı. Ancak Eğirdir Gölü özelinde mevcuttaki açık sulama sahalarının kapalı sulama sistemleri haline getirilmesi. Bunun dışındaki diğer bütün projeleri şu an için durdurmuş vaziyetteyiz. Kaynaklarımızın tamamını buraya aktaracağız” ifadelerini kullandı.
Bakan Yumaklı, suyu merkeze alan üretim planlamasının Eğirdir’de de ciddi şekilde uygulanacağını ve suyu az tüketen ürün desenine kademeli olarak geçeceklerini kaydetti. Mevcut Yılanlı Derivasyonu’na ilave olarak Aksu Havzası’ndan göl beslenmesini artırmak için yılda 42 milyon metreküp su aktarımına yönelik işin yapım ihalesini 8 Temmuz’da gerçekleştireceklerini söyleyen Yumaklı, “Yeraltı sularının disiplin altına alınması için kayıt dışı kuyuları tespit ediyor, ihtiyaç olmayanları kapatıyoruz ve uygun olanlarını mevcut sulama sistemine dahil ediyoruz” dedi.
Göl havzasında ilk defa yapay zeka kullanılacak
Bakan Yumaklı, Türkiye’de bir göl havzasında ilk defa yapay zeka kullanarak suyun etkin şekilde yönetilmesine ilişkin yazılım çalışmalarına başlayacaklarını belirtti. Doğal dengeyi ve ekosistemi korumak için balık avcılığının istilacı türler dikkate alınarak yapılmasına ve endemik balık türlerinin korunmasına yönelik çalışmaların planın içinde yer alacağını kaydeden Yumaklı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yapılacak dip temizliğinin ardından kendilerinin de göle yeniden çamur ve benzeri malzemelerin akışını önleyecek yapısal tedbirler alacaklarını vurguladı.
