Türkiye’nin dört bir yanında kuraklık sebebiyle ürünlerde verim düşüklüğü görüldüğüne dikkat çeken Şemsi Bayraktar, kuraklıktan zarar gören çiftçilerin borçlarının faizsiz olarak en az 1 yıl ertelenmesi talebinde bulunduklarını söyledi
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kuraklığın tarımsal üretimde yol açtığı zararlara dikkat çekerek, mağdur olan çiftçilerin yardım kapsamına alınması gerektiğini belirtti. İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’nun yanı sıra Türkiye’nin dört bir yanında kuraklık sebebiyle ürünlerde verim düşüklüğü görüldüğüne dikkat çeken Bayraktar, “Geçmiş yıllarda kuraklığın şiddetli yaşandığı yıllar oldu. Ancak 2025 yılının henüz ilk yarısı; don, dolu, sel ve kuraklık doğal afetlerinin hepsinin yaşandığı bir afet yılı oldu. Nisan ayında yaşanan don afetinden zarar gören çiftçilere sigortası olmasa da hasarları oranında yardım ödemesi yapılacak olması olumlu. Bu sezon yaşanan kuraklık da buğday, arpa ve mercimek başta olmak üzere stratejik ürünlere zarar verdi. Bu sebeple kuraklıktan zarar gören ve geliri düşen çiftçilerimizin de yardım kapsamına alınmasını, Ziraat Bankası’na ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının faizsiz olarak en az 1 yıl ertelenmesini talep ediyoruz” dedi.
2024-25 sezonunda kuraklık kaynaklı üretimsel azalma
Küresel iklim değişikliğinin sonucu olarak dünyanın birçok bölgesinde artan sıcaklıklar ve azalan yağışların, kuraklık afetinin sıklığını ve şiddetini arttırdığına dikkat çeken Bayraktar, birçok doğal afetin aksine kuraklık yavaş gelişim gösterebildiğini ve çok geniş bölgelerde hatta kimi zaman bir ülkenin tümünde ciddi ekonomik, çevresel ve sosyal etkilere sebep olabildiğini kaydetti. Bayraktar, “Ülkemizin küresel ölçekte yarı kurak bir iklim kuşağında bulunması kuraklığın hassasiyetini artırıyor. Kuraklığın tarıma etkilerini 2008, 2014 ve 2021 yıllarında ülkemizde yaşadık. Bitkilerin çıkış̧ ve gelişme döneminde ihtiyaç duydukları suyun toprakta bulunmaması nedeniyle söz konusu yıllarda hem verimde hem de kalitede ciddi sorunlar yaşandı. O yıllarda kuraklık sonucu tarımsal üretim önemli ölçüde etkilendi ve birçok üreticinin yanı sıra ülke ekonomisi de oldukça zarar gördü. 2024-25 sezonu da ülkemizde tarımsal kuraklık sebebiyle üretimde azalmalar meydana geldi. Özellikle Güneydoğu ve İç Anadolu Bölgesi’ndeki illerimizde ciddi seviyelerde verim kayıpları görüldü. Kuraklığın yaşandığı yerlerde çiftçilerimiz maliyetini kurtarmayacağından tarlasına biçerdöver sokamadı” diye açıkladı.
Buğday, arpa ve mercimekte yüzde 80 oranında verim kaybı
Ziraat Odalarından alınan bilgilere göre Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde buğday, arpa ve mercimekte yaklaşık yüzde 80 oranında verim kayıpları görüldüğünü açıklayan Bayraktar, “Diyarbakır’da kuruda buğday verimi yüzde 48, suluda yüzde 10,8 oranında düştü. Ayrıca kuruda üretilen arpada verim yüzde 63 oranında düştü. Mardin’de hububat hasadı bitmek üzere. Buğdayda yüzde 20, arpada yüzde 50 ve mercimekte yüzde 55 oranında kuraklık zararı görüldü. Konya’da arpa hasadı başlamış ve normalde dekara en az 250-300 kg olması gereken verimin dekara 50 ila 150 kg arasında değiştiği görüldü. Çankırı’da normalde dekara 300-350 kg olan arpa verimi 50-60 kg’a düştü. Normalde 350-400 kg olan buğday verimi 200-250 kg’a düştü. Aksaray’da arpa hasadı başladı. İlde yağışlar kurtarır seviyede olsa da nisan ayındaki zirai don kaynaklı buğday ve arpada yüzde 20 civarında verim kaybı bekleniyor. Karaman’da 670 bin dekarlık arpa üretim alanının 400 bin dekarı kuraklık ve zirai don sebebiyle biçerdöver girmeyecek durumda. Kayseri’de hasat henüz başlamasa da Kocasinan, İncesu ve Yeşilhisar ilçelerinde kuraklık sebebiyle buğday ve arpa verimlerinin yüzde 50 oranında düşmesi bekleniyor” ifadelerinde bulundu.
Kuraklığın illere göre etkisi
Kırıkkale’de ise buğday ve arpa hasadının yeni başladığını, rakımı yüksek ve yağış alan bölgelerin haricinde kuraklık nedeniyle önemli verim kayıplarının meydana geldiğinin görüldüğünü belirten Bayraktar, “Normalde 300 kg olan buğday verimi 100 kg’a, arpa verimi ise 300kg’dan 70-80 kilogramlara düştü. Kırşehir’de buğday ve arpa hasadı yeni başlamış ve yağış alan sınırlı bölgeler haricinde kuraklık ve don sebebiyle yüzde 90’a varan verim kayıpları meydana geldi. Kuraklık Hatay ilini de etkiledi. Buğdayda kayıp oranı Belen ve İskenderun ilçelerinde yüzde 100, Altınözü ilçesinde yüzde 60, Kumlu ilçesinde yüzde 50, Erzin ilçesinde yüzde 42, Kırıkhan, Payas, Defne ve Reyhanlı ilçelerinde yüzde 40, Antakya ilçesinde yüzde 35, Samandağı, Arsuz ve Hassa ilçelerinde yüzde 30 oranında oldu. Kilis ilinde 2025 sezonunda Merkez, Musabeyli, Elbeyli ve Polateli ilçelerinde kuraklık yaşanmıştır. Kuraklık sebebiyle arpa rekoltesinde ortalama yüzde 84 oranında, nohut rekoltesinde yüzde 80 oranında, buğday rekoltesinde ortalama yüzde 65 oranında ve kırmızı mercimek rekoltesinde ortalama yüzde 77 oranında kayıp bekleniyor. Ayrıca yağış azalması sonucu yeraltı sularının çekilmesiyle mısır ürününde de üretim kaybı yaşanacağı öngörülüyor” açıklamasında bulundu.
