Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılına ilişkin Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerini açıkladı. Yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 3,3 arttı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 64,6 artarak 44 trilyon 587 milyar 225 milyon TL oldu. Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı 2024 yılında yüzde 16,8 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 13 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8,2 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.
En fazla büyüyen sektör inşaat oldu
Kişi başına GSYH, 2024 yılında cari fiyatlarla 503 bin 76 TL, dolar cinsinden 15 bin 325 dolar oldu. İnşaat yüzde 9,9, su temini; kanalizasyon, atık yönetimi yüzde 6,5 ve toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı yüzde 6,2 ile 2024 yılında en çok büyüyen sektörler oldu. Hane halklarının işveren olarak faaliyetleri yüzde 0,8, imalat sanayi yüzde 0,5 ve ulaştırma ve depolama yüzde 0,5 ile en çok küçülen sektörler oldu.
Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamalarında artış
Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamaları 2024 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 4,3 arttı. Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı yüzde 54 oldu. Hane halkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 15,9 ile ulaştırma ve yüzde 15,9 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.
Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 2024 yılında yüzde 14,5 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 31,3 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 azalırken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 2,7 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı 2024 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,1 artarken ithalatı ise yüzde 4,4 azaldı. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 27,6, ithalatın payı ise yüzde 27 oldu.
İşgücü ödemeleri 2024 yılında %89,2 arttı
Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 89,2 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 54,1 arttı. İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2023 yılında yüzde 32,2 iken bu oran 2024 yılında yüzde 37 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2023 yılında yüzde 47 iken 2024 yılında yüzde 43,1 oldu.
