Cumartesi, Aralık 7, 2024

İlk sekiz aylık dış ticaret açığı 82,3 milyar $

Yılın ilk sekiz ayında dış ticaret açığı geçen yıla göre %11,9 artarak 73,5 milyar dolardan 82,3 milyar dolara yükseldi. İhracatın itahalatı karşılama oranı da %69,2’den %66,7’ye geriledi. İlk sekiz ayda ihracat geçen yıla göre %0,4 azalarak 165,502 milyardan 164,794 milyar dolara geriledi. İthalat ise %3,4 artarak 239,037 milyardan 247,097 milyar dolara çıktı. Bu arada Temmuz ayında ihracatımız %1,6 artarken, ithalatmız da %6,9 geriledi.


TUİK’in verilerinde yer alan bazı rakamlara göre ilk sekiz ayın gelişmelerinde ham petrol ithalatımız, 2020’den itibaren Ocak – Ağustos döneminde ton olarak şöyle gelişti:

Yıllar2023202220212020
Miktar(ton)19.530.38922.717.21819.701.22119.011.115

Geçen senenin aynı dönemine göre petrol ithalatımız miktar olarak %14 azalmış durumda. Bu gelişmenin petrol faturasında müspet etkisi olacağını varsaymak mümkün. (Hampetrol ithalat değeri 2002 yılı başından itibaren gizleme nedeniyle paylaşılmamaktadır. O nedenle rakamsal olarak etkisi konusunda bir fikir sahibi olmak mümkün değil.)


Ocak-Ağustos dönemi için fasıllara göre ithalata baktığımız zaman, ilk 10 sırayı alan kalemlerin toplamı 180,987 milyar dolara ulaşıyor. Bu da toplam 247,097 milyar dolarlık ithalatın içinde %73,25 oranına işaret ediyor.

FASILLAR – İTHALAT000 $
Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve türevleri bitümenli maddeler, mineral mumlar46 338 697
Kazanlar, Makinalar mekanik cihazlar parçaları27 279 322
Kıymetli taşlar – metaller24 660 859
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler20 200 866
Elektrikli Makina ve cihazlar18 565 456
Demir Çelik17 506 317
Plastikler ve mamulleri11 389 759
Organik kimyasal ürünler6 386 576
Bakır ve bakırdan eşya4 404 728
Optik, foto, sinema ölçü kontrol aletleri4 254 588
TOPLAM180 987 170
FASILLAR – İHRACAT000 $
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı19 883 145
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları16 568 644
Elektrikli makina ve cihazlar, ses-görüntü9 978 402
Mineral Yakıtlar, yağlar9 790 463
Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar7 492 688
Plastikler ve mamulleri7 041 326
Örme giyim eşyası6 876 196
Demir veya çelikten eşya6 536 600
Demir ve çelik5 768 942
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı5 637 593
TOPLAM95 573 998

Mineral yakıtlar ve yağlar her yıl olduğu gibi toplam ithalatın %18,75’ini oluşturarak ilk sıradaki yerini koruyor.

İhracatımızda ise ilk 10 sırayı alan fasılların toplam ihracatımız içindeki payının ortalaması %58,00 ile geçen yılın ortalaması seviyesinde. Motorlu kara taşıtları ihracatımız 19,883 milyar dolar ile ilk sırada yer alıyor ve ihracatımızın %12,07’sini oluşturuyor. Demir ve çelik İhracatımız 5,768 milyar dolar ile 9. Sırada.. Örülmüş ve örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları ihracatımız ise toplam 12,513 milyar dolar. Motorlu taşıtlarda 17,73 milyon dolar aleyhte bir ticaret gözlenirken, demir çelik’te ilk sekiz ayda 11,737 milyar dolar fazla ithalat yapmış bulunuyoruz. Geçen yılın toplamında da bu rakam 12 milyar doların üzerinde idi.


İthalatımız ve ihracatımızda ilk 10 sırayı alan ülkeler ise aşağıdaki tabloda yer alıyor:

İTHALAT 000 $İHRACAT 000 $
Rusya erasyonu31 722 254Almanya14 158 954
Çin30 669 535ABD9 809 642
Almanya18 832 618İtalya8 098 557
Gizli Ülke17 207 658İngiltere8 019 825
İsviçre15 697 878Irak7 738 182
ABD10 590 921Rusya7 463 732
İtalya9 893 954Fransa6 868 053
Fransa7 744 469İspanya6 748 760
Güney Kore7 131 928Hollanda4 927 101
İspanya Kore6 445 644Romanya4 608 660
TOPLAM155 936 85978 441 467

Toplam ithalatımızın %60,50’sini ilk 10 ülke ile gerçekleştiriyoruz. Rusya’dan ithalatımız 31,722 milyar dolar ile toplam ithalatımızın %12,84’ünü oluşturuyor. Buna mukabil Rusya’ya ihracatımız 7,463 milyar dolar. İkinci sırada yer alan Çin’den ithalat 30,669 milyar dolar ile toplam ithalatın %12,41’ini oluşturmakta.

İhracat yaptığımız ülkeler arasında Almanya 14,158 milyar dolar ile ilk sıradaki yerini koruyor. Toplam ihracatımızın %8,59’unu Almanya’ya yapıyoruz. Onu ,809 milyar dolar ile ABD takip ediyor. Toplam ihracatımızın %47,60’ı olan 78,441 milyar doları ilk 10 ülkeye yapıyoruz. İtalya 8,098 milyar dolar ile ihracatımızda 3. sırada yer alıyor ve toplam ihracatımızdaki payı da %5,95.


Not:
Rakamlar TUİK’in verileri esas alınarak değerlendirilmiştir.

Ahmet Sükûti Tükel

Diğer Yazarlar