Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Çad’ın başkenti Encemine’de Türkiye-Çad Karma Ekonomik Komisyon (KEK) 2. Dönem Toplantısı’na katıldı. Çad Dışişleri, Afrika Entegrasyon, Yurt Dışında Yaşayan Çadlılar ve Uluslararası İş Birliği Bakanı Abderaman Koulamallah ile ikili görüşme gerçekleştiren Bakan Uraloğlu, toplantının ardından açıklamalarda bulundu. Bakan Uraloğlu, Türkiye-Çad Ticaret, Ekonomik, Bilimsel ve Teknik İş Birliği KEK 2. Dönem Toplantısı kapanış konuşmasında “Türkiye, dost ve kardeş ülke Çad ile ilişkilerini her alanda kazan-kazan ilkesi doğrultusunda geliştirmeye büyük bir önem atfediyor” dedi.
Ziyaretlerle, iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlenmesine katkı
Bakan Uraloğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2017 yılında Çad’a verimli bir ziyaret gerçekleştirdiğini anımsatarak “Çad’dan da Cumhurbaşkanı düzeyinde 2019 yılında önceki Cumhurbaşkanı Idriss Déby Itno tarafından, 2021 yılında da şimdiki Cumhurbaşkanı Mahamat Idriss Déby Itno tarafından Türkiye’ye ziyaretler gerçekleştirildi. Bu tür ziyaretlerin sıklıkla yapılmasının iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlenmesine büyük katkı yapacağını düşünüyoruz” açıklamasında bulundu.
Türkiye’nin, büyükelçiliğin yanı sıra TİKA Ofisi, Türkiye Maarif Vakfı gibi kurumlarla da Çad’da varlık gösterdiğini vurgulayan Uraloğlu, “Türk Hava Yolları’nın (THY) doğrudan uçuşları sayesinde de iki ülke arasında güçlü ilişkiler ve iş birliği için gerekli altyapı oluşturuldu. Gerçekleştirdiğimiz KEK Toplantısının da ilişkilerimizin yeni bir ivme ile geliştirilmesine büyük katkı sağlayacağına inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Türkiye-Afrika ticaret hacmi 37 milyar dolar
Teknik ekiplerin iki gündür Türkiye ile Çad arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin gündeminde yer alan konuları tüm detayları ile ele aldığını anlatan Uraloğlu, “Ülkemizin 2003 yılında başlattığı Afrika Stratejisi olumlu sonuçlarını vermiş ve Türkiye bir yandan, Afrika’daki olumsuz ekonomik koşulları gidermeye katkıda bulunurken diğer taraftan kıta ülkeleri ile siyasi ve ekonomik iş birliğini geliştirebilmeyi başarabildi. 2003 yılında kıtaya yönelik stratejimizi hayata geçirdiğimiz sıralarda, Türkiye-Afrika ticaret hacminin 5,4 milyar dolar seviyesinde iken 2024 yılına gelindiğinde 37 milyar dolara ulaştığı görülüyor” dedi.
Afrika’daki yatırımların piyasa değerinin 10 milyar dolara ulaştığını anlatan Uraloğlu, “Türk müteahhitlerinin kıta genelinde üstlendikleri projelerin sayısı 1991’i bulurken ekonomik büyüklüğü ise 96 milyar doları aştı. Halihazırda Afrika’nın 44 ülkesinde Büyükelçiliğimiz, 31 ülkesinde ise Ticaret Müşavirliğimiz bulunuyor. 38 Afrika ülkesinin de ülkemizde Büyükelçiliği bulunuyor” diye konuştu.
THY Afrika’da 62 noktaya uçuyor
THY’nin kıta genelinde 62 noktaya uçtuğunu belirten Uraloğlu, “Türkiye olarak ilişkilerimizde, Afrika’nın kalkınma meseleleriyle ilgilenen ve düzenli insani yardımı içeren bütüncül bir politikayı benimsedik. TİKA projelerimiz, COVID-19 şartlarında uzattığımız yardım eli bu yaklaşımın bir göstergesi. Bu iş birliğini önümüzdeki dönem de devam ettirme konusunda kararlıyız” dedi.
Yatırım ve müteahhitlik ilişkileri hakkında da konuşan Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti: “Dünya çapında ortaya koyduğu projelerin başarısı ile bilinen Türk müteahhitlik sektörünün Çad’ın altyapısının dönüşümünde önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyorum. Çad’da bugüne kadar Türk müteahhitlerince üstlenilmiş 24,5 milyon dolar büyüklüğünde bir adet proje bulunuyor. Bu konuda, Çad’ın altyapı ve üstyapı ile ilgili projeleri kapsamında daha fazla ortak çalışmalar yapabileceğimiz inancındayım.”
“Türkiye-Çad İş ve Yatırım Forumu düzenlenmesi faydalı olacak”
Teknik ekiplerin Türkiye ile Çad arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin gündeminde yer alan konuları tüm detayları ile ele aldığını anlatan Uraloğlu, “Teknik heyetlerimiz, ticaret ve yatırım, müteahhitlik, bilim, sanayi ve teknoloji, standardizasyon, ulaştırma, tarım ve hayvancılık, enerji ve madencilik, sağlık, çevre ve şehircilik, eğitim, kültür ve turizm, teknik işbirliği alanlarında bir durum tespiti yaparak ikili işbirliğinin geliştirilebilmesi için alınabilecek tedbirleri değerlendirdi” dedi.
İkili ilişkilerin en önemli unsurlarından birinin de özel sektörler arasında temasların artırılması olduğunu belirten Uraloğlu, “Bu bağlamda, 2015 yılında kurulmuş olan Türkiye-Çad İş Konseyine büyük bir önem atfediyoruz. Hedefimiz, İş Konseyinin aktif şekilde çalışması. Bu sayede iş insanlarımız arasındaki temaslar artacak, yeni ortaklıkların önü açılacak. Bu kapsamda, yakın gelecekte bir Türkiye-Çad İş ve Yatırım Forumu düzenlenmesi faydalı olacak” diye konuştu.
Muadil kurumlar arasında iş birliği geliştirilecek
İki ülkenin, standardizasyon, helal akreditasyon ve bilim ve teknoloji alanlarında iş birliğini sürdürmek ve daha ileri taşımak hususunda mutabık kaldığını da belirten Uraloğlu, “Bu kapsamda, ülkelerimiz muadil kurumları arasında iş birliğinin geliştirilmesi hususunda da anlaştık. Ayrıca, Türk Standartları Enstitüsü ile Çad Standardizasyon Ajansı arasında bir Mutabakat Zaptı imzalanması için çalışmalar yürütülecek” dedi.
KEK Toplantısı esnasında tarım, sağlık, enerji ve madencilik gibi kritik öneme haiz sektörlerde iş birliğini artırmak konusunda da uzlaşıya varıldığını söyleyen Uraloğlu, “Bu çerçevede, tarım sektöründe geniş kapsamlı bir iş birliği başlatma ve teknik düzeyde ikili platformlarda çalışma yürütülmesine, ayrıca, su ve ormancılık alanlarında da iş birliğinin hayata geçirilmesine karar verildi. Benzer biçimde toplantı vesilesiyle sağlık turizmi, sağlık yatırımları konusunda iş birliği geliştirme konusunda mutabık kaldık” diye konuştu. Bakan Uraloğlu, Çad’ın hidrokarbonlar ve enerji sektörlerindeki potansiyelini dikkate alarak, mevcut Mutabakat Zaptı çerçevesinde gelecek dönemde iş birliği fırsatlarını değerlendirmek amacıyla birlikte çalışacaklarını da vurguladı.
“Tecrübe paylaşımını ileri taşımayı hedefliyoruz”
Türkiye olarak dost ve kardeş ülke Çad’ın kalkınmasına destek olmak istediklerini belirten Uraloğlu, “Bu çerçevede, toplantıda, TİKA eliyle yürütülen teknik iş birliğinin daha ileri taşınması hususunda mutabakat sağlandı. Çad’ın öncelikleri ve TİKA’nın kapasitesi doğrultusunda yeni projeler geliştirmeye hazırız. Çad ile ileri düzeyde iş birliği geliştirdiğimiz eğitim alanının da önem arz ettiğinin farkındayız. Önümüzdeki dönemde karşılıklı burslar, öğrenci değişim programları ve üniversiteler arası iş birliği yoluyla tecrübe paylaşımını daha da ileri bir noktaya taşımayı hedefliyoruz” diye konuştu.
Çad makamlarının Türkiye Maarif Vakfı’na (TMV) bugüne kadar verdiği destek için de teşekkür eden Uraloğlu, “Bu destek iki ülke arasındaki dostluğun önemli bir göstergesi. İkili ticari ve ekonomik ilişkilerimizin gündeminde yer alan bütün bu konu ve projeleri Türkiye olarak titizlikle takip edeceğiz ve Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı’nda alınan tüm kararları da hızla hayata geçireceğiz” dedi.
