Sektör temsilcileri, emlakta bazı ‘özel sitelerin’ aidatları uçurduğunu belirttiler
GÜLCİHAN ALTINKAYA
Konut fiyatlarında ve kiralarda yaşanan artış sürerken, apartman ve site aidatlarının fiyatları da hızla yükseldi. Özellikle bazı sitelerdeki aidatlar, kira artış oranlarını geçti. Sektör temsilcileri apartman ve site yönetim şirketlerinin özelleşmesinin aidatları artırdığını vurguladılar. Site giderlerinin çok yüksek olduğunu aktaran sektör temsilcileri, bazı özel sitelerde aidatların ev kiralarına yaklaştığını belirttiler.
“Site yönetim şirketleri kartelleşti”
İzmir’de prestiji yüksek konutlarda aidatların 30 bin TL’ye kadar çıktığını belirten İzmir Emlak Kulübü Derneği Başkanı Rıdvan Akgün, Kira fiyatları 15-20 bin TL iken aidatın bu kadar yüksek olmaması gerekiyor. Apartmanda ve sitelerde sakinlerin bir araya gelir yönetici ve denetici seçilir. Burada aidat tespiti de yapılır. Fakat son yıllarda özel apartman ve site yönetimi şirketleri var. Bunlar kendi aralarında kartelleştiler. İstanbul’da da çok fazla olmakla birlikte önemli sitelerde, rant yüksek olan yerlerde aidatları kendilerine göre belirliyorlar. Bir anonim şirket gibi çalıştırma sistemi var. Yakından takip ediyoruz ve bunun haksız kazanç getirdiğini düşünüyoruz. Bunun önlenmesiyle ilgili de hükümetin buna bir el atması gerektiğini düşünüyoruz. Bodrum, Kuşadası ve Çeşme’de bazı özel sitelerde bin TL’den başlayan 25 bin TL’ye kadar çıkan aidatlar gündeme geliyor” diye konuştu.
“Aidat ödemeyenlere yaptırım uygulanıyor”
Aidatı ödemeyen kiracı ve ev sahibine yaptırım uygulandığını söyleyen Akgün, “Aidat ödemediğiniz zaman yüzde 5 gecikme zammı alınıyor. Kiracı aidat ödemediği zaman tahliye sebebi oluyor. Ve aidat ödemeyen büyük sahibi bile site yönetimi kararı ile evleri bile satılabiliyor. Yani bu sert tedbirler olduğu için de çok rahat bir şekilde aidatlar istedikleri gibi arttırıyorlar. Öte yandan enflasyonist ortamda bir yıl önce 3 bin TL olan bir aidatın bu yıl 5 bin TL’ye yükselmesi kaçınılmaz oluyor. Bir de merkezi sistem eğer yakıt ve sıcak su kullanımı da varsa daha da katlıyor. Hem merkezi sistem yakıt ve ısınma bedeli hem de aynı zamanda sıcak su kullanım bedeliyle bu rakam sürekli artıyor” ifadelerinde bulundu.
Akgün, sözlerine şöyle devam etti: “İzmir’e baktığımız zaman metropolün içinde bazı özel yüksek kuleler içinde, spesifik ve güvenlikli listelerde aidatların yüksek olduğunu görebiliriz. Sasalı, Bornova Evka 3 bölümü, Mavişehir kısmında bazı özel yeni yapılan siteler var. Örneğin; 30-40 ya da 50 milyon TL’ye satılan bir dairenin aidatının düşük olmasını bekleyemeyiz. Büyük paralar verip ev alıyorsunuz. Ama kira gibi de aidat ödüyorsunuz.”
“Site giderleri çok yüksek”
Aidatları apartmanlarda apartman kurumlarının sitelerde ise site yönetimlerinin belirlediğini söyleyen İzmir Emlak Komisyoncuları Odası (İZEKO) Başkanı Mesut Güleroğlu ise “Ancak son dönemlerde bunu daha profesyonel ve daha doğru yapabilmek için özelleştirmeye çalıştıkları ve özel firmalara verdikleri için fiyatlar da arttı. Öte yandan sitelerde ciddi anlamda bir gider var. Peyzaj, bakım, havuz vesaire, bunların hepsi dolarla satın alındığı için dolardaki en ufak bir artış oraya yansıyor ve yönetim de ona göre önlem olarak hareket etmeye çalışıyor. Karşıyaka, Mavişehir, Narlıdere, Güzelbahçe, Urla, Çeşme gibi lüks konut sahiplerin bulunduğu yerlerdeki aidatlar doğal olarak yüksek” dedi.
“Konut almak için uygun zaman”
Dövizdeki baskının konut piyasasında da olduğunu dile getiren Güleroğlu, “Konut ve kredi faiz oranları şu anda 2.80’den başlayıp 4.20’lere kadar çıkıyor. Aynı zamanda konut kredi limitleri de düşük. O yüzden bu baskı yaklaşık 1 yıldan beri konut piyasasında sürdüğü için konut fiyatları artmadı” diye konuştu. Konut almak için doğru zaman olduğunu dile getiren Güleroğlu, “Bugünlerde alınan gayrimenkuller alınırken kazanılacak dönem. Çünkü şu an herkes altın ve döviz topluyor. Seçimlerden sonra dövizin çok yükseleceği düşüncesi var. İnsanlarda parasını değerlendirmek istiyor. Konut fiyatları artmadı, ancak rakamlar da çok uygun fiyatta kaldı. Dövizde ya da altında artış gerçekleşirse, buradan dönecek para tekrar gayrimenkule dönecek. İşte o zaman fiyatları yukarıya doğru gidecek, o yüzden alma zamanı bugün” diye konuştu.
