Türkiye, geçen hafta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da aralarında bulunduğu 106 kişinin gözaltına alınması sonrasında ekonomik ve finansal açıdan zor günler geçirdi. Dolar ve euro kurları, yeni zirvelerini görürken gram altının fiyatı 4 bin TL’nin üzerine çıktı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 17 değer kaybı yaşarken, bankacılık endeksinde kayıp yüzde 26’ya ulaştı. Borsa İstanbul yaşadığı değer kaybıyla 2000 krizinden bu yana en büyük kaybı yaşamış oldu. Pazar günü ise İmamoğlu’nun tutuklanması üzerine piyasalarla ilgili tedbir kararları alınmaya başlandı.
Piyasalarla ilgili tedbir kararları
İmamoğlu’nun tutuklanma kararı sonrasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) piyasalardaki son durumu değerlendirmek üzere toplantı kararı aldı. Toplantının ardından TBB’nin yaptığı açıklamada, “Yapılan teknik toplantıda, ilgili tüm kurumların yakın iş birliğiyle, istikrarın sürdürülmesi için piyasa kuralları içinde her türlü aracın etkin bir şekilde ve kararlılıkla kullanılmaya devam edileceği belirtildi” ifadeleri kullanıldı.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ise Borsa İstanbul’da gerçekleştirilen işlemlerin takip edildiğini belirterek, yeni tedbirler aldığını duyurdu. SPK, 24 Mart 2025 tarihinden 25 Mart 2025 tarihi seans sonuna kadar; Borsa İstanbul A.Ş. pay piyasalarında açığa satış işlemlerinin yasaklanmasına, halka açık ortaklıkların pay geri alımlarının kolaylaştırılmasına ve kredili sermaye piyasası işlemlerinin devamı süresince öz kaynak oranının esnetilerek uygulanmasına karar verildiğini açıkladı.
Borsa İstanbul da borsadaki emir/işlem oranı ve ücretinde değişiklik kararı aldı. Alınan kararda; “Pay Piyasasında emir/işlem oranı (OTR) 24/03/2025 ile 25/04/2025 (seans sonuna kadar) arası dönemde 5:1’den 3:1’e düşürülmüştür ve emir/işlem oranı eşik değer aşım ücreti 24/03/2025 tarihinden itibaren 0,25 TL’den 0,50 TL’ye yükseltilmiştir” denildi.
TCMB, 30 gün vadeli likidite senedi ihracı için 50 milyar TL’lik ihale açtığını duyurdu.
Pazartesi günü piyasalar
Geçen haftayı düşüşle kapatan Borsa İstanbul, haftaya yükselişle başladı. 25 Mart sabah saatlerinde Borsa İstanbul’un BIST endekslerinin hepsinde yukarı yönlü seyir izlendi. BIST 100 endeksi 9 bin puanın üzerinde seyrederken gün içinde 9 bin puanın altına geriledi. Borsa İstanbul’daki diğer endeksler de seyrini aşağıya çevirdi. Gün içinde Borsa İstanbul, dalgalı seyrini sürdürdü.
Döviz kurlarında ise altın ve dolar geçen hafta yeni zirvelerini görüp yönünü aşağıya çevirmişti. Hafta içinde yükseliş seyrini sürdüren döviz kurları yeni haftaya da yükselerek başladı. Döviz kurları gün içinde yükselmeye devam etti. Saat 15.43 itibarıyla dolar kuru 37,9998 TL, euro kuru 41,2168 TL seviyelerinde seyretti.
Gram altında da yükseliş haftanın ilk gününde de sürdü. Saat 15.43 itibarıyla gram altın 3 bin 700 TL seviyelerinde seyretti.
S&P’den değerlendirme
S&P Türkiye’deki ekonomiye dair açıklama yayımladı. S&P, muhalefet partisinden siyasetçilerin tutuklanmasının, Türkiye ekonomisine duyulan güven ve döviz kurunun istikrarı açısından risk oluşturabileceğini belirtti.
S&P değerlendirmesinde; 2023’ün sonundan bu yana Türkiye’deki yetkililerin hane halkını tasarruflarını altın ve dövizden çıkarıp tekrar yerli paraya çevirmeye ikna etme konusunda önemli bir ilerleme kaydettiğini söyledi. Bu durumun ülkenin döviz rezervlerini artırdığını ve enflasyonun düşmesini teşvik ederek Türkiye’ye ilişkin notu desteklediğini belirtti.
“Reformlar sekteye uğrayabilir”
S&P yaptığı açıklamada, “Geçtiğimiz hafta muhalif siyasetçilerin tutuklanması ve hapse atılması, Türkiye ekonomisine duyulan güven ve döviz kurunun istikrarı açısından risk oluşturabilir. Siyasi gerginliklerin geri dönmesi reformları sekteye uğratabilir” ifadelerini kullandı.
S&P tarafından yapılan açıklamada ayrıca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın son dönemdeki acil müdahaleleriyle döviz satışlarının, likidite ve vadeli işlemlerin arttığını, gecelik borçlanma faizinin de yükseltildiği sözlerine yer verildi.
S&P artan belirsizlikle ilgili, “Artan belirsizliğin hane halkı harcamaları, sermaye girişleri, döviz kuru, büyüme ve enflasyon üzerindeki ikinci tur etkilerinin, yakın zamana kadar mevduat dolarizasyonunda ve enflasyonda kayda değer bir düşüşü kesintiye uğratarak önemli olabileceğine inanıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
“Görevimizin başındayız”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘görevden alınma’ iddiaları ile ilgili sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Görevimizin başındayız. Piyasaların sağlıklı işleyişi için gereken tüm adımları atmaya devam edeceğiz. Asılsız haberlere lütfen itibar etmeyin” dedi.
