Sonbahar yağışlı ve ılıman bir şekilde devam ediyor. Bahçeseverler için harika bir zaman dilimi dersek abartmış olmayız. Hava yağmurlu ve sıcak olunca, bitki dünyası kış uykusuna yatmadan, diğer deyişle metabolizmalarını iyice yavaşlatmadan son bir canlanma gösterisinde bulunuyorlar. Harıl harıl tohumlar üretiliyor. Kök salmalar, dipten sürgün çıkarmalar hepsi bu mevsimde akıp gidiyor. Ağustos dallarından güllerinizden çelik almadıysanız üzülmeyin, kışın kuru çelikler alabilirsiniz.
Bunun için yapacağınız iş çok basit. 10 ya da 15 cm uzunluğunda keseceğiniz gül dalları yarı bellerine kadar kum dolu saksıya gömülecek. Sonrasında saksı, evinizin güney ya da güney batısındaki duvarın dibine, göreceli kuru bir bölgeye konulacak.
Daha sonrasında Mart ya da Nisan aylarında bu çelikleri çıkardığınızda güzel bir şekilde köklenmiş olduklarını göreceksiniz. Size bu konuda verebileceğimiz tek öğüt, dalları kesme ve kuma gömme işlemini sonbaharın sonuna doğru ağaçlar yapraklarını döktükten sonra yapılmasıdır.
Genel olarak tüm güller bu yöntemle az ya da çok köklenirler. Yalnız unutmayın ufak yapraklı güllerin çelikleri her ne hikmetse diğerlerine oranla çok daha çabuk, çok daha yüksek oranla kök salıyorlar. Bir de doğal olarak kestiğiniz dalların alt bölgeleri ile üst bölgelerini karıştırmadan söz konusu işlemleri yapmanızdır.
Dip sürgünleri, fışkınları ya da piçleri her aşılı bitkinin kafa karıştırıcı hatta can sıkıcı durumudur. Bu durum en çok güllerde ya da diğer yemiş ağaçlarında da görülür. Bunları zamanında kesmezseniz bir süre sonra aşılı üst kısmı zayıf bırakarak bitkinin denetimini ele alırlar.
Bu kimera ya da şimera adını verdiğimiz alacalı bitkilerde de geçerlidir. Zamanında yöntemine uygun olarak kimera ya da alacalı yapraklı hatta çiçekli bir bir bitkinin yanında büyüyen yemyeşil sürgünü kesmezseniz vay halinize, bir süre sonra bitkiniz yemyeşil olacaktır.
Güllerde ve yemiş ağaçlarında olur dedik ya biraz önce, unutmayalım ki bu yemiş ağaçlarının da kayısı, şeftali, kiraz, badem gibi çoğunluğu zaten gül ailesinin fertleridir. Dip sürgünleri, aşılı ağaçların ya da çalıların aşı bölgesinin altında çıktıysa genel olarak aşılı kalemlerle anaç bitki arasında bir uyuşmazlık olduğundandır. Genel sözcüğünü unutmadan söz konusu işlemi nasıl yapacağız bir göz atalım isterseniz?
Önce sürgünün çıktığı bölgedeki toprağı, köklere en az zarar verecek şekilde gerekirse elle kaldırın. Daha sonra dip sürgünleri çıktıkları yerlere olanaklar elverdiğince yakın bir yerden kesin. Bunun için biraz sevmediğiniz bir bahçe makası kullanmanız daha uygun olacaktır. Ne de olsa bahçe makasınız toprağa, çamura bulunacaktır.
Bu arada da kökleri yaralamamanız gerekir. Yaralamanız halinde buralardan yeni sürgünlerin çıkması işten bile değildir. Yemiş ağaçlarında, aşı seviyesinin üstünde bile olsa olgun bir ağacın yanından çıkan sürgünler tüm ağacın öz suyu dolaşımını değiştireceğinde kesilmesi uygun olabilir. Tüm keserek yaraladığınız bölgelere sakız, camcı macunu ya da su bazlı boya sürerek kapatmanız yerinde olacaktır.
Bu hafta, yine döndük dolaştık son söze geldik. Fotoğraf sanatçımız Dr. Gökhan Ünal, Kenya dolaylarından bizi selamlamış. Gazetede Gökhan Ünal’ın objektifinden bir papaya ağacının yemişlerini göreceksiniz. Beraberinde de savandan fillerin fotoğrafı var.
Diğer taraftan internet gazetesinde, yine Gökhan’ın başka bir fotoğrafında papaya ağacının çiçeğini de görebilirsiniz. Masai halkı, bir adı ekmek yemişi olan papaya yemişine papa diyorlarmış. Kendisine verdiği bilgiler için de, bir kez daha teşekkür ediyoruz.
Keyifli Bahçeler…
