Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) temmuz itibarıyla başlattığı faiz indirimleri, bireylerin internette kredi ve mevduat ürünlerine yönelik arama eğilimlerini belirgin şekilde değiştirdi. Kredi faizlerindeki düşüş dijital arama hacmini yukarı iterken, mevduat aramalarında ise zayıflama gözlendi. TCMB, politika faizinde üst üste üç kez indirime giderek gevşeme adımlarını sürdürürken, kredi ve mevduat faizlerindeki değişim tüketicilerin dijitalde finansal ürün arama eğilimini güçlendirdi.
Kredi faizlerindeki gerileme internette kredi aramalarını yukarı taşırken, mevduat faizlerindeki düşüş bu alandaki arama hacmini aşağı yönlü etkiledi. Hesap.com verilerine göre kredi aramaları temmuz ayındaki politika faiz indirimini takiben son 3 ayda yaklaşık yüzde 20 artış göstererek toplamda 15 milyonun üzerine çıktı. İnternet üzerindeki mevduat faizi aramalarında ise yüzde 15’lik bir düşüş yaşandı ve toplam hacim 10 milyona çekildi.
Kredi faizleri düşüş eğiliminde
Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Hesap.com Genel Müdür Yardımcısı Lütfi Kalaycı, 2024’ün ilk çeyreğinden bu yana süren gevşeme adımlarının tüketicilerin finansal eğilimini etkilediğini dile getirdi. Kredilere uygulanan faiz oranları hakkında konuşan Kalaycı, “Politika faizinin ekim ayında yüzde 39,50 seviyesine çekilmesiyle yeni açılan ihtiyaç kredilerine uygulanan ağırlık faiz oranı 2024 yılının ilk çeyrek seviyelerine gerileyerek, vergiler hariç aylık yüzde 4 seviyesinde gerçekleşti. Kasım ayı itibarıyla konut kredilerinde ağırlıklı ortalama oran yüzde 2,71 olarak gerçekleşirken, taşıt kredilerinde bu oran yüzde 2,63 oldu” dedi.
İhtiyaç kredilerinde %40’lık büyüme
İhtiyaç, konut ve taşıt kredilerinin toplamından oluşan tüketici kredilerinin 2,7 trilyon liraya ulaştığını ve yılbaşından itibaren yüzde 33,6’lık büyüme sergilediğini aktaran Kalaycı, “Söz konusu dönemde ihtiyaç kredilerinde yüzde 40’lık büyüme gözlenirken, yılbaşından bu yana 20 milyonun üzerinde ihtiyaç kredisi kullanımı gerçekleşti. Ortalama ihtiyaç kredisi tutarı ise 90 bin lira oldu” ifadelerini kullandı.
Konut kredisi kullanım tutarı 1,3 milyon TL
Ocak-ekim döneminde konut satışlarının geçen seneye göre yüzde 16 artışla 1,29 milyon adet olarak gerçekleştiğini ve ipotekli konut satışlarının da yüzde 64 artarak 186 bin adet olduğunu dile getiren Kalaycı, bu artışla birlikte toplam konut kredisi hacminin yüzde 26 büyüyerek, 647 milyar liraya ulaştığını söyledi. Ortalama konut kredisi kullanım tutarının ise 1,3 milyon lira olarak gerçekleştiğini dile getiren Kalaycı, “Taşıt kredileri ise araç değeri limitleri nedeniyle bu yıl yüzde 35 oranında küçülerek, 49 milyar TL seviyesine geriledi” dedi.
“Faiz kararında enflasyon belirleyici”
Bir sonraki TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının 11 Aralık’ta olacağını hatırlatan Kalaycı, Merkez Bankası’nın faiz kararında ekim ve kasım ayı enflasyon verilerinin belirleyici olacağını vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı: “Politika faizlerindeki indirim süreci devam ettikçe, kredi faizlerindeki düşüş bireylerin krediye olan ilgisini canlı tutarken, mevduat faizleri hâlâ cazibesini koruyarak tasarruf talebinin sürmesini sağlayacaktır.”
