Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2024 yılı eylül ayına ilişkin kısa vadeli dış borç istatistikleri verilerini yayımladı. Buna göre eylül sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre yüzde 0,1 oranında artışla 176,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 15,5 oranında artarak 79,0 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 3,9 oranında azalarak 59,0 milyar dolara geriledi.
Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre yüzde 60,8 oranında artarak 20,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 1,2 oranında azalarak 19,8 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 4,4 oranında azalışla 19,8 milyar dolara geriledi. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 26,8 oranında artışla 19,2 milyar dolara yükseldi.
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 5,7 oranında azalarak 51,2 milyar dolar seviyesine geriledi.
Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre yüzde 14,8 oranında artarak 39,6 milyar doları olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 3,3 oranında artarak 98,4 milyar dolar oldu.
Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 1,4 oranında azalarak 94,2 milyar doları, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 3,2 oranında azalarak 76,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. 2023 yıl sonunda 1,7 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 eylül sonu itibarıyla 6,0 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 47 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2024 eylül sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 47,3’ü doları, yüzde 22,4’ü euro, yüzde 14,8’i TL ve yüzde 15,5’i diğer döviz cinslerinden oldu.
2024 eylül sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 233,1 milyar doları düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 21,4 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşuyor.
Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 23,7, Merkez Bankası’nın yüzde 16,5, özel sektörün ise yüzde 59,8 oranında paya sahip olduğu gözlendi.
