Kurum: Yıl sonunda her il ve ilçede depozito sistemine geçmiş olacağız. TÜÇA, TOBB ve TESK ortaklığında kurumsal yapı oluşturulacak. 20 milyardan fazla içeceğin depozito işaretli piyasaya sürülmesini sağladık
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Sıfır Atık Hareketi’nin yeni aşaması olacak Depozito Saha Yönetim Sistemi’nin (DSYS) kurulmasına ilişkin iş birliği protokolünün imza töreninde konuştu. Sistem ile ilgili bilgi veren Bakan Kurum, “Depozito Sistemi, ülkemize her yıl 520 milyon avroluk kazanç getirecek ve Emine Erdoğan Hanımefendi’nin öncülüğündeki Sıfır Atık Projesi’nin en kıymetli adımı olacak. Bu sistemi 2025 yılı içinde Sakarya’dan başlamak üzere kademeli olarak ülke genelinde yaygınlaştıracağız. Yıl sonunda da her il ve her ilçede asgari makine ve altyapı kurulumuyla ulusal depozito sistemine geçmiş olacağız” dedi. Bakan Kurum, protokolle tüm paydaşların DSYS operatörü olarak faaliyet gösterecek şirkette yer alacaklarını söyledi.
Her yıl 520 milyon euro kazanç getirecek
Her yıl yaklaşık 30-35 milyon ton civarında katı atık ortaya çıktığını, bu atıkların hacim olarak yüzde 20-25’ini içecek ambalajlarının oluşturduğunu kaydeden Bakan Kurum, tüm bu çalışmaların ikinci ayağının ise Ulusal Depozito Sistemi’ne geçiş süreci olduğuna dikkat çekti. Kurum, “İlgili kurumlar, sektör birlikleri, perakendeciler ve içecek üreticileriyle önemli bir istişare süreci yürüttük. İstişareler neticesinde saha operasyonlarının; tüm Avrupa’da uygulandığı gibi, içecek üreticilerini ve perakendecilerini temsil eden sektör birliklerinin dahil olduğu yapı eliyle yürütülmesine karar verdik. Böylece TÜÇA, TOBB ve TESK ortaklığında kurulacak olan şirket üzerinden kurumsal yapı oluşturulması hususunda mutabık kaldık. İmzaladığımız bu iş birliği protokolü işte bu çalışmaların hem en güzel meyvesi hem de en bereketli tohumu olacak. Bu iş birliğiyle en kısa zamanda kurumsal yapı oluşturulacak, böylece ülkemizde gelecek nesillere miras bırakacağımız bir geri kazanım sisteminin temellerini atacağız.”
2025 yılında tüm Türkiye’ye yayılacak
“Artık ambalajlar sokaklarda, plajlarda, parklarda çevre kirliliğine neden olmayacak, orman yangınlarının olmasına müsaade etmeyeceğiz” diyen Bakan Kurum, ambalajların artık atık değil, depozito iade makinelerindeki ham madde olacağını söyledi. Depozito Yönetim Sistemi’nin 85 milyon vatandaşa hizmet vereceğini kaydeden Bakan Kurum, “İnşallah bu sistemi 2025 yılı içerisinde pilot olarak Sakarya’dan başlamak üzere kademeli olarak ülke genelinde yaygınlaştıracağız. Yıl sonunda da her il ve her ilçede asgari makine ve altyapı kurulumuyla ulusal depozito sistemine geçmiş olacağız” diye konuştu.
“Sistem, 2053 Net Sıfır Emisyon hedefimize de ivme kazandıracak”
Bakan Kurum, sistemin devreye girmesinin ardından vatandaşların ilk aşamada iade ettiği ambalaj başına teşvik kazanacağını ifade ederek, şöyle konuştu: Bir yandan şişelerin atık olarak çevremizi kirletmesinin önüne geçerken diğer yandan vatandaşlarımıza sıfır atık konusunda ciddi bir alışkanlık kazandıracak. Katma değeri çok yüksek bu sistem, döngüsel ekonomi ilkeleri ile uyumlu olduğu için 2053 Net Sıfır Emisyon hedefimize de ivme kazandıracak. Öte yandan, 2019 yılında açıklanan Avrupa Yeşil Mutabakatı her zaman söylediğimiz gibi sadece bir iklim politikası olarak gelmiyor; aynı zamanda ekonomik bir dönüşüm olarak ticari kısıtlamalar da getiriyor. Bu yönüyle ülkemizin geri dönüştürülmüş malzeme ile yapacağı her üretim ve istihdam, uluslararası ticari kısıtlamaların da önüne geçecek.”
Hisarcıklıoğlu: Sanayimizin karbon ayak izi azalacak
Programda konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, tüm paydaşların ortak talebinin sistemin şeffaf bir şekilde kamu-özel iş birliğiyle yürütülmesi olduğunu belirterek, “Bugün burada imzalayacağımız protokol bu taleplerle ilgili hep birlikte güçlü bir adım attığımızı da gösteriyor. Bu anlayıştan dolayı Bakanımıza teşekkürü borç biliyorum” dedi. Depozito sisteminin devreye girmesiyle birlikte ekonomide önemli değişimler görüleceğine dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, “Hem yurt genelinde kurulacak depozito makineleriyle, hem de geliştireceğimiz manuel toplama sistemiyle plastik, cam, alüminyum, içecek ambalajlarını toplayarak ekonomimize geri kazandıracağız. Sistem sayesinde sanayimizin karbon ayak izi azalacak, enerji ve ham madde kullanımında önemli tasarruflar sağlayacağız” ifadelerini kullandı.
Palandöken: Bu çalışmanın meyvesini hep birlikte göreceğiz
TESK Başkanı Bendevi Palandöken ise “Bu meselenin en kısa sürede bu şekle gelmesinde hazırlanmasında emeği geçen arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Bu başarılı çalışmanın meyvesini hep birlikte göreceğiz” diye konuştu.
Pirinççi: Geri kazanımın niteliği artacak
TÜÇA Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi de sistem ile ülkemizin kaynaklarının korunacağını vurguladı: Geri kazanımın niteliği artacak, döngüsel ekonomi, malzeme ve kaynak üretimi en az maliyet ve en yüksek verimle gerçekleşmiş olacak. Sistemi, vatandaşlarımızın tüketim alışkanlıklarını, olağan hayat koşullarını dikkate alarak kurguladık. Bakanlığımızın Emlak Katılım Bankası başta olmak üzere, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü olmak üzere çok sayıda paydaşımız destekte bulundu. Bakan Kurum ve törene katılan sektör temsilcileri, basın mensuplarıyla birlikte Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) iade makinesini kullanarak içecek ambalajlarının iadesini gerçekleştirdi.
| DOA nedir? |
| Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) dijital bir uygulamadır. DOA logosu olan plastik, cam ve alüminyum içecek ambalajları bu sisteme entegre depozito iade makinelerine iade edilebilecek. İade edilen her ambalaj başına belirlenecek tutardaki teşvik bedeli vatandaşın e-cüzdan hesabına aktarılacak. Bu sayede içecek ambalaj atıklarının kaynağında ayrı ve temiz bir şekilde toplanarak geri kazanıma gitmesi sağlanacak. Sistem sayesinde Türkiye genelinde 783 bin km2’lik coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması ve geri dönüşümü öngörülüyor. |
