Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Yerli Malı Tebliği 25 Ocak 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğde, Yerli Malı Belgesi almak için başvurusu yapılan ürünün yerli malı olduğunun belirlenmesi ve belgelendirilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Buna göre, sanayi ve yazılım, Gıda, tarım ve hayvancılık ve Maden ve ürünleri için Yeri Malı Belgesi alma koşulları yeniden belirlendi.
Sanayide yerli malı şartları
Sanayi ve yazılım ürünleri için yerli malı şartları belirlendi. Buna göre, sanayi ve yazılım ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için; ürünün, Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayi işletmesi tarafından üretilmesi ve Sanayi Sicil Belgesindeki üretim konusu içeriğinde yer alması, ürünün, tamamen Türkiye’de üretilmesi, elde edilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması, ürünün Yerli Katkı Oranının en az yüzde 51 olması, yazılım ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için ayrıca bakanlıkça verilen Teknolojik Ürün Belgesine sahip olunması zorunlu olacak.
Ayrıca, sanayi ürünlerini oluşturan girdiler için Zorunlu Yerli Girdi Listesine göre yerlilik şartı aranacak. Girdinin başvuru sahibi üretici tarafından üretilmesi durumunda Yerli Malı Belgesi aranmamakla birlikte en az yüzde 51 Yerli Katkı Oranına sahip olması, başka bir üreticiden temin edilmesi durumunda ise bu girdinin Yerli Malı Belgesinin olması gerekecek.
Gıda, tarım ve hayvancılık ürünleri için yerli malı şartları
Türkiye’de üretilen veya toplanan bitkisel kaynaklı birincil ürünler ve bunlardan elde edilen ürünler ile Türkiye’de doğan, üretilen, yetiştirilen veya avlanan canlı hayvanlar ve su ürünleri dahil hayvansal kaynaklı birincil ürünler ve bunlardan elde edilen ürünlerin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için bazı şartlar belirlendi.
Buna göre, gıda ürünlerinin; Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenen İşletme Kayıt Belgesi, İşletme Onay Belgesi veya Su Ürünleri Yetiştiricilik Belgesine sahip üreticiler tarafından üretilmesi gerekecek.
Ayrıca, Tarım ürünlerinin; Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) Belgesi ve Kapalı Ortamda Bitkisel Üretim Kayıt Sistemi Yönetmeliği kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığınca belgelendirilen üreticiler tarafından üretilemesi, Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı orman fidanlıklarında ve gerçek veya tüzel kişiler tarafından işletilen özel fidanlıklarda, üretimi ve satışı gerçekleştirilen tohumlukların, yetkili birim tarafından kaydının tutulması ve orman bitki pasaportuna sahip olması, hayvansal ürünlerin, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine kayıtlı olan ve Türkiye’de doğan veya yetiştirilen canlı hayvanlar ve bu hayvanlardan elde edilen ürünler olması, ürünün tamamen Türkiye’de üretilmesi, yetiştirilmesi, elde edilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması, toplayıcılık faaliyeti kapsamında bitkisel ve hayvansal kaynaklı ürünlerin Türkiye’de toplanması, avcılık faaliyeti kapsamında hayvansal ürünlerin Türkiye’de veya Türk kıta sahanlığında avlanması gerekecek.
Maden ve ürünleri için yerli malı şartları
Türkiye’de çıkarılan madenler ve madencilik ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için şartlar belirlendi. Bu kapsamda; madencilik faaliyeti kapsamında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından ve ya ilgili mevzuat hükümleri kapsamında yetkili kurumlarca ruhsatlandırılmış işletmeler tarafından Türkiye’de ve kıta sahanlığında çıkarılması veya üretilmesi, tamamen Türkiye’de çıkarılan veya üretilen maden ve madencilik ürünlerinin üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması şartı aranacak.
