Küresel düzeyde sigara tüketiminde yaşanan düşüşe dikkat çeken Ömer Celal Umur, artan ihracat fiyatlarına rağmen pazardaki yerlerini koruma hedeflerinde olduklarına dikkat çekti
Ege Tütün İhracatçıları Birliği’nin 2024 yılı Olağan Mali Genel Kurul Toplantısı, Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) merkezinde gerçekleştirildi. Yönetim kurulu ve denetim kurulu oy birliğiyle ibra edilirken 2024 yılı mali verileri de kamuoyunun bilgisine sunuldu. Genel Kurul sonrası basına açıklamalarda bulunan Ege Tütün İhracatçıları Birliği Başkanı Ömer Celal Umur, bu yıl üretimde yaklaşık yüzde 10’luk bir artış beklediklerini dile getirdi. Birlik Başkanı Ömer Celal Umur, “Bu ihracata birebir yansımaz bu artış daha çok iç piyasayı karşılamak üzere yapılacak. 2025 itibariyle Türkiye’de üretilen sigaraların en az yüzde 30’unun yerli tütünden üretilmesi zorunlu hale geliyor. İç piyasada 80-90 milyon kilo tütüne ihtiyaç varsa, bunun yüzde 30’u yani yaklaşık 27 milyon kilosu işlenmiş yerli tütün olmak zorunda. Bu da yaklaşık 35 milyon kilo ham tütün üretimine denk gelir. Yani üretimin yarıya yakını artık iç piyasaya yönlendirilmiş olacak” dedi.
“İhracatta büyük bir artış beklemiyoruz”
Dünya genelinde sigara tüketiminde azalma meydana geldiğini dile getiren Birlik Başkanı Ömer Celal Umur, dünya genelinde sigara tüketiminde azalma meydana geldiğini ve bu yüzden de tütün veya sigara ihracatında büyük bir artışın yaşanamayacağına dikkat çekti. Umur, “Dünyada sigara tüketimi özellikle Batı ülkelerinde her geçen yıl azalıyor. Doğu’da ise nüfus artışı nedeniyle tüketim daha sabit ya da yer yer artış gösteriyor gibi görünüyor. Toplam içici yüzdesi dünya genelinde azalıyor olsa da nüfus artışı sebebiyle tüketim ciddi biçimde azalmıyor ama belirgin bir artış da göstermiyor. Sigaranın sağlığa zararları artık herkesçe biliniyor. Bu da içiciler arasında sigarayı bırakma yönünde bir eğilim yaratıyor. Bu sebeple ileriye dönük olarak tütün veya sigara ihracatında büyük bir artış beklemek gerçekçi değil. Bizim şu anki stratejimiz, mevcut pazarı ve ihracat seviyesini korumaya odaklanmak” diye konuştu.
“Amerikan menşeli tütünlerin üretimi ülkemizde arttı”
Türkiye’nin kaliteli ama pahalı bir tütününün olduğunu söyleyen Umur, “Kaliteli ama pahalı bir tütünümüz var. Buna ek olarak, ‘büyük yaprak’ diye adlandırdığımız Amerikan menşeli tütünlerin üretimi son yıllarda ülkemizde arttı. Bu tütünler şu anda sadece iç piyasada kullanılıyor, fakat üretim sıfır noktasından 25-30 milyon kilolara ulaştığı için kalite de zamanla artacak. Böylece ihracata da katkı sağlama potansiyeli taşıyor. Bu konuda önümüzde yeni bir fırsat doğdu diyebiliriz. Daha önce de bu konuyu konuşmuştuk. 2025 mahsul yılı için üretimin en az geçen yılki seviyelerde olmasını bekliyoruz; hatta bir miktar artış da olabilir. Geçen yıl ulaşamadığımız 80 milyon kiloya bu yıl ulaşacağımızı tahmin ediyoruz. Son dönemdeki soğuk havalar ise bazı bölgelerde don zararına yol açtıysa da genel anlamda üretime büyük bir olumsuz etkisi olmadı” dedi.
“Vergiler siyasi pazarlık aracı olarak kullanılıyor”
Umur, ABD ihracatı ve gümrük vergileriyle ilgili de açıklamalarda bulunarak, “ABD bizim için çok önemli bir pazar. Yaprak tütün ihracatında 2023 yılında birinci sıradayken, 2024’te üçüncü sıraya geriledi. Ancak ABD tarafında getirilen yeni tarifelerin (vergilerin) ne zaman ve nasıl uygulanacağı henüz net değil. Türkiye’ye yönelik yüzde 11 ek vergi uygulanırsa bu bizi etkiler mi diye sorarsanız, bence çok fazla etkilemez. Çünkü ABD farklı ülkelerden de tütün alıyor ve oralardan alınan tütünlere de benzer oranda zam gelecek. Belki daha fazlası bile olabilir. Bu yüzden Türkiye için negatif bir etki olacağını düşünmüyorum. Hatta bazı pozitif etkileri bile olabilir. Yine de bu tarifelerin uygulanacağını pek sanmıyorum. Bu tür vergiler çoğunlukla siyasi bir pazarlık aracı olarak kullanılıyor. Amerikan Başkanı tarafından başka ülkelerle müzakere amaçlı gündeme getiriliyor ve çoğunlukla da uygulanmıyor. Tabii bu benim kişisel görüşüm, yanılma payı da var” diye konuştu.
