Korkmaz: Rusya-Ukrayna savaşının ihracattaki rekabet koşullarını değiştirmesi önce buğday fiyatlarında istikrarsızlığa sonrasında ise düşüşe sebep oldu
Rusya-Ukrayna savaşının buğday arzında istikrarsızlığa neden olmasıyla fiyatlar son 3 yılın en düşük seviyesine düştü. Türkiye’nin en çok ithal ettiği ürünlerden biri olan buğday fiyatının düşük seyretmesini değerlendiren İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ercan Korkmaz, “Rusya-Ukrayna savaşı ihracattaki rekabet koşullarını değiştirmesi önce buğday fiyatlarında istikrarsızlığa sonrasında ise düşüşe sebep oldu. Savaşın ilk zamanlarında gıda krizi yaşanacak beklentisi ile fiyatların 450 dolar/ton seviyelerine kadar çıktığını görüldü. Sonraki dönemde Tahıl Koridoru Anlaşması ile Ukrayna buğdayının da kısmen ihraç edilme imkanının oluşması, dünya emtia fiyatlarında görülen genel gerileme ve Rusya üretiminin gayet güçlü olması nedenleriyle fiyatlarda önemli bir düşüş yaşandı” diye konuştu.
“Ukrayna’nın üretimini sürdürebilir kılması gerekiyor”
Savaş nedeniyle 10,5 milyon hektar tarım arazisinin kirlenmesinin yaşanacak arz eksikliğinin önümüzdeki yıllarda fiyat üzerinde etkisinin daha fazla gözlemlenebileceğini dile getiren Korkmaz, “Temmuz ayı ortasında Rusya’nın tahıl koridoru anlaşmasından çekilmesinden bu yana Ukrayna’nın ürünlerini ihraç etmesini zorlaştırdı. Mevcut piyasa konjonktüründe önemli ölçüde ekonomik kayıplara uğrayan Ukrayna’nın tekrar piyasada söz sahibi olabilmesi için üretimini sürdürülebilir kılması ve stoklarındaki ürünü azaltmak için Ukrayna üzerindeki savaş kaynaklı baskıların kalkması gerekiyor. Önümüzdeki dönemde Rusya ve diğer üretici ve ihracatçı ülkelerdeki üretim ve ihracat miktarının fiyatlardaki yönün belirleyicisi olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
“Fiyatlar, Rusya ve BM’nin yapacağı uzlaşmalara bağlı değişecek”
Tahıl Koridoru Anlaşması’nın sektöre çeşitli yansımaları olduğunu aktaran Korkmaz, “Küresel piyasalarda ticaretin sürekliliği hem alıcı hem de satıcı ülkeler için büyük önem taşıyor. İstikrarlı bir piyasaya içinde bulunduğumuz ekonomik konjonktürde hepimizin ihtiyacı var. Uzun vadeli taahhütler ve yasal düzenlemeler üreticiler, tüccarlar ve tüketiciler için öngörülebilir bir ortam sağlıyor. Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in (BM) arabulucu olduğu ‘Tahıl Koridoru’ anlaşmasından Rusya’nın gıda ve gübre ihracatının yeteri kadar karşılanmadığını belirterek çekilmesi, sektörde farklı gelişmelerin olmasının önünü açtı. Anlaşmalarda istedikleri şartların sağlanması durumunda geri döneceklerini belirten Rusya’nın, Ukrayna limanlarındaki agresif saldırıları devam ediyor. Bu zor şartlara rağmen Ukrayna’nın Afrika’ya göndereceği buğday gemilerinin yola çıkmasının ardından fiyatların dünya genelinde geriye çekildiğini görüyoruz. Bu yüzden fiyatların ne kadar etkileneceği Rusya ve BM’nin yapacağı uzlaşma ve çağrılara bağlı olarak değişecek” sözlerine yer verdi.
Türkiye’nin buğday rekoltesi 21,5 milyon ton bekleniyor
Türkiye buğday rekolte tahminini değerlendiren Korkmaz, “Ulusal Hububat Konseyi’nin yayınladığı ikinci tahmin raporuna göre ekim alanlarındaki değişim, yağış miktar ve dağılımları ile verim üzerine etken lokal faktörler birlikte değerlendirildiğinde 21,5 milyon ton olacağı yönünde bir beklenti oluşturdu” dedi.
Hasat zamanı yağan yağışlar ile ürünlerini biçemeyen üreticilerin, buğdaylarının sarı pas hastalığına yakalandığını belirten Korkmaz, “Yaşanan bu durum buğdayın kalitesini olumsuz etkiledi. Ayrıca mayıs ayında yaşanan gece gündüz sıcaklık farkının artması buğdayların nişasta olum evresini kısalttı. İlkbaharda başlayan ve üreticileri ümitlendiren bu yağışların hasat zamanına kadar devam etmesi kaliteli tane oluşumundan ziyade buğdaydan çıkan sap ve samanın artmasını sağladı” diye konuştu.
