TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, ”Devletin verdiği katkılarla ayakta kalmaya çalıştığımız bir sürece girdik. Ancak yüksek enflasyon, haksız rekabet ve finansmana ulaşmadaki sıkıntılar devam ediyor”dedi.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) ile Aveon Global Sigorta ve Ozan Elektronik Para A.Ş. arasındaki Esnaf Cüzdan Projesinin lansman toplantısı Latanya Otel/Ankara konferans salonunda gerçekleştirildi.
Esnaf ve sanatkârlar için finansın değişik alanlarını bir paket içerisinde toplayan Esnaf Cüzdan Projesinin lansman toplantısına TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, projenin sigorta iş ortağı olan Aveon Global Sigorta üst yönetimi ve Ozan Elektronik Para A.Ş. üst yönetimi ile beraber çok sayıda esnaf temsilcisi katılım sağladı. Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken esnafın çağa ayak uydurarak teknolojiden yararlanma imkânlarını geliştirmeyi amaçladıklarını belirterek, “Değerli iş ortaklarımız ile gerçekleştirdiğimiz esnaf cüzdan projesi için buradayız. Bu kapsamda yeni nesil esnafın yaratılması için birçok bölgede yaptığımız çalışmaları ve toplantılarımızı bugün icra ediyoruz. Esnafa sigortacılık yönünde hayat ve kaza, araç, hırsızlık gibi alanlarda güvence sağlayan önemli bir proje. Canınızı malınızı koruyacak avantajlı kanallara esnafı yönlendirmeye gayret ediyoruz. Bu proje iki ayaklıdır. Kullandığımız cihazların, teknolojik olarak artık cep telefonu ile bütün işlemi gerçekleştireceğiniz maliyetsiz masrafsız daha pratik iş göreceğiniz bir sistemle alışverişlerinizi yapıyorsunuz. Esnafın aileleri bu karttan istifade ediyor ve puan biriktiriyor. Tabi hem sigorta hem de bu cep cüzdan esnaf açısından belki bir nebze de olsa rahat ettirecek bir proje olarak devam edecek” dedi.
Esnaf sorunlarının çözümü için görüşmelerimiz sürüyor
Esnafın yaşadığı sorunların hala devam ettiğini ve görüşmelerin sürdüğünü söyleyen Palandöken, “Hepinizin bildiği gibi 2023 ülkemiz için ekonomik anlamda sıkıntılı bir yıl oldu. Ekonomik sıkıntıların çözümü adına Sn. Cumhurbaşkanımız para politikası için seyahatlerini sürdürüyor. İnşallah ki üst üste gelen bu sıkıntıları en kısa zamanda atlatırız. Nitekim pandemiden sonraki süreç ve bu kadar büyük yaranın sarılması ekonomik açıdan güçtü. Bir de arkasından gelen deprem ne yazık ki çok büyük can ve mal kaybına neden oldu. Yıkılan binaların altında esnaf ve sanatkarlarımızın iş yerleri de kaldı. Dört ilimizde çok büyük tahribat var. Bu tahribatın bir an evvel iyileştirilmesi için hükumetle çalışmalarımız var. Yarın bu konu ile ilgili olarak Cumhurbaşkanı Yardımcımız S.n Cevdet Yılmaz ile bir araya geleceğiz. İlgili Bakanlarımızla da esnafımız için yapılması gerekenlerle ilgili görüşmelerimiz sürüyor” ifadelerini kullandı.
Sıkıntıların en büyüğünü esnaf ve sanatkarlarımız yaşıyor
Türkiye’nin çeşitli illerinden gelen 77 Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği’nin toplantıya katılım sağladığını hatırlatan Palandöken, “Bir taraftan pandemi ile mücadele, arkasından deprem ve enflasyona bağlı gerçekleşen ekonomik kriz derken sıkıntıların en büyüğü esnafta. Devletin verdiği katkılarla ayakta kalmaya çalıştığımız bir sürece girdik. Ancak yüksek enflasyon, haksız rekabet ve finansmana ulaşmadaki sıkıntılar devam ediyor. Gıda fiyatlarındaki artış ve ÖTV zammı ile birlikte akaryakıt fiyatlarındaki artış vatandaşın alım gücünü zorladığı gibi nakliyeci esnafını da zor durumda bırakıyor. Bu zamlar enflasyonu körükleyici bir nedendir. Yapılan her zammın enflasyonu azdıracağını varsayıyoruz. Akaryakıta gelen zamla ulaştırma sektöründeki esnafımız büyük sıkıntıda. Öte yandan vatandaşın seyahat etme sıkıntısı var” diye konuştu.
Ticari akaryakıt verilirse zamlar vatandaşa daha az yansır
Ulaştırma sektöründeki esnafa ticari akaryakıt imkanı verilirse zamlar vatandaşa ve ürünlere daha az yansıyacağını vurgulayan Palandöken, “Bir tarım ürününü üreticisinden bedava bile alsanız nakliye yüzünden 5 TL den aşağı satma şansınız yok. En basitinden temizlik malzemelerine bakın. Temizlik malzemeleri için yüzde 8 KDV çok, yüzde 1’e indirilsin diyorduk ancak yüzde 20’ye çıkarıldı. Aradaki 12 basamak fiyatların astronomik rakamlara çıkmasına neden oldu. Diğer taraftan işçilik maliyetleri, asgari ücretteki artış da fiyatları çok etkiledi. Asgari ücret zammı daha insanların eline geçmeden neredeyse her ürüne zam yapıldı. Zammın zammı olur mu. Oldu. Öte yandan konutlarda yüzde 25 zam sınırlaması var ama iş yerlerinde böyle bir kural yok. Burada da bir hakkaniyet olması lazım” şeklinde konuştu.
Esnafın sosyal güvenlikle ilgili sorunları sürüyor
Öte yandan esnafın SGK ile ilgili sıkıntılarının da devam ettiğini hatırlatan Palandöken, “Bağ-kurlu esnafımızın EYT ile ilgili sıkıntıları devam ediyor. Esnafımız Norm birliğinin ve geriye dönük borçlanmanın dışında kaldı.
Bugün Bağ-kurlu emekli olduğunda artışlarla birlikte 7500 TL civarında maaş alıyor. Bu arada bir de kök maaş çıktı. Maalesef ki kök bize vurdu. Maaşta hareketlilik olmadı. Yapılan iyileştirmelere rağmen esnafın sıkıntıları ağırlaşıyor.
Türkiye genelinde Sicil Gazetesine göre esnaf sayısında artış devam ediyor ancak ülke nüfusu da artıyor. Nüfusa kıyaslandığında esnaf sayısında büyük bir artış sağlanamadı. Aile bireyleri işlerdeki sıkıntıları hissedince insanlar o işe yönelmiyor. Öte yandan çıraklarımızın sigortalılık sıkıntısı de devam ediyor” ifadelerini kullandı.
“Sermaye tek elle bırakılmamalı perakende yasası düzenlenmeli”
Enflasyonun artmasındaki en önemli unsurun haksız rekabet olduğuna dikkati çeken Palandöken, şunları belirtti.
“Dokunduğumuz her emtiada fiyat artışı oldu. Olması gereken 1996’dan beri rafta duruyor. Enflasyona en çok neden olan şey, tek kumanda ile fiyatları belirleyen zincir marketler. Her sokakta, her ilçede esnaf bunlarla karşı karşıya kalıyor. Bununla da yetinmediler artık satış tekniği değiştirdiler. Esnafı 22.00’de kapat, zincirleri otomatlarla 24 saat açık tut. Bu haksız rekabetten başka bir şey değil. İnsanın cebindeki son kuruşu da alabilmek için mağazalarının bir bölümüne otomatlar ile en çok satan ürünleri yerleştirdiler. Gelişmiş ülkelerde de bunlar var ama esnafın da güvencesi var. Yurt dışında bunların açılış kapanış saati belli. Öte yandan zincirlerde muhatap alabileceğiniz kimse yok ama esnafa herkes fiyatların hesabını soruyor. Ekonominin hesabını esnaf veriyor ama defteri biz tutamıyoruz. Düğmeye bastığı an 81 ilde aynı fiyat ama bir caddedeki 4 esnafta farklı fiyat var çünkü esnaf zammı yansıtmakta çekiniyor. Ama onlarda öyle bir kampanya var ki rafta farklı kasada farklı. Sermaye tek ele bırakılmamalı ve perakende yasası güncellenmeli.”
Ozan Elektronik Para Ceo’su Ömer Suner:
“Aylar önce Sn. Genel başkanımıza bir söz verdik. Gözbebeğimz esnafımıza bu sıkıntılı günlerde bir nebze de olsa katkı sağlamak için ter döküyoruz.
Aveon Global Sigorta Genel Müdürü Kemal Gül:
“Bizleri çok heyecanlandıran bir proje gerçekleştirdik. Finansın değişik alanlarını bir paket içerisinde toplayan bir cüzdan oluşturduk ve maliyetlerini benzer ürünlere kıyasla cazip hale getirdik. Biliyorsunuz ki ülkemizde çok ciddi doğal afetler yaşıyoruz. Maddi zararları telafi etmek sigorta yoluyla mümkün. Bu herkes için yük azaltan bir sistem. Riskleri dünya genelinde dağıtıyoruz ülkemizde meydana gelen felaketin maddi felaket sadece ülkemizde kalmıyor. Bu konuda sigortanın önemi çok daha iyi anlaşıldı. Sıkıntıların telafisi anlamında sigorta sektörü çok önemli bir fonksiyon.”
Aveon Global Sigorta A.Ş. İcra Kurulu Bşk.Yrd. Emrah Yaşar
“Esnaf cüzdan esnafın birçok sorununa çare bulmak açısından önemli faydalar içeren bir paket. Esnafı yakından tanıyan ve sıkıntılarını bilen bir sigorta şirketi. Özel sigorta fiyatları çok arttı. Poliçeleri satın alırken daha avantajlı fiyatlar sunmayı amaçladık. 2 milyonu aşkın esnafa faydalar sağlamayı amaçlıyoruz.”
